Brazil điều tra về kẻ cầm đầu vụ bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội, Tòa án tối cao và dinh Thủ tướng

Tòa án tối cao Brazil vào cuối ngày Chủ nhật đã cách chức thống đốc Brasilia trong 90 ngày do những sai sót về an ninh ở thủ đô, sau khi hàng ngàn người ủng hộ cựu Tổng thống Jair Bolsonaro xông vào các tòa nhà chính phủ.

Thẩm phán Tòa án Tối cao Alexandre de Moraes cũng ra lệnh cho các nền tảng mạng xã hội Facebook, Twitter và TikTok chặn tuyên truyền ủng hộ đảo chính.

Chính quyền Brazil đã bắt đầu điều tra vụ hỗn loạn tồi tệ nhất vào các cơ quan của đất nước kể từ khi nền dân chủ được khôi phục bốn thập kỷ trước. Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva đã thề sẽ đưa những kẻ chịu trách nhiệm về vụ bạo loạn ra trước công lý.

Hàng chục nghìn người biểu tình hôm Chủ nhật đã xông vào Tòa án Tối cao, Quốc hội và dinh Tổng thống và đập vỡ cửa sổ, lật đổ đồ đạc, phá hủy các tác phẩm nghệ thuật và đánh cắp bản Hiến pháp gốc năm 1988 của đất nước. Nhiều súng cũng bị lấy từ văn phòng an ninh của Tổng thống. 

Tổng thống cánh tả Lula, người nhậm chức vào ngày 1/1 vừa qua, cho biết lực lượng cảnh sát quân sự địa phương, nằm dưới sự điều hành của Thống đốc Brasilia Ibaneis Rocha, một đồng minh cũ của ông Bolsonaro, đã không làm gì để ngăn chặn những người biểu tình.

Ông Lula đã ra sắc lệnh liên bang can thiệp vào an ninh công cộng ở thủ đô và hứa sẽ trừng phạt đối với những kẻ cầm đầu cuộc tấn công “phát xít” nhằm kích động một cuộc đảo chính quân sự.

“Tất cả những người đã làm điều này sẽ bị tìm thấy và trừng phạt,” ông Lula nói với các phóng viên từ bang Sao Paulo.

Vụ tấn công đã đặt ra câu hỏi giữa các đồng minh của Lula về việc làm thế nào mà lực lượng an ninh công cộng ở thủ đô lại thiếu chuẩn bị và dễ dàng bị áp đảo bởi những kẻ bạo loạn, vốn đã thông báo kế hoạch của họ nhiều ngày trước trên mạng xã hội.

Ông Lula đổ lỗi cho ông Bolsonaro vì đã kích động những người ủng hộ sau khi đưa ra những cáo buộc về gian lận bầu cử.

Tại Florida, ông Bolsonaro bác bỏ cáo buộc, viết trên Twitter rằng các cuộc biểu tình ôn hòa là dân chủ nhưng việc xâm chiếm các tòa nhà chính phủ là “vượt quá giới hạn”.

Hàng trăm người bị bắt

Cảnh sát đã chiếm lại các tòa nhà công cộng bị hư hại sau ba giờ và giải tán đám đông bằng hơi cay, theo Reuters.

Bộ trưởng Tư pháp Flavio Dino cho biết 200 người biểu tình đã bị bắt, nhưng thống đốc Rocha đưa ra con số 400.

Ông Dino cho biết các cuộc điều tra sẽ được tiến hành để tìm ra ai đã tài trợ cho hàng trăm chiếc xe buýt đưa những người biểu tình đến Brasilia; đồng thời cũng điều tra ông Rocha vì đã không có những chuẩn bị an ninh cần thiết.

Việc chiếm đóng các tòa nhà chính phủ đã được lên kế hoạch ít nhất hai tuần bởi những người ủng hộ ông Bolsonaro trong các nhóm trên các nền tảng nhắn tin truyền thông xã hội như Telegram và Twitter, nhưng lực lượng an ninh không có động thái nào để ngăn chặn điều này.

Các thông tin được chia sẻ trong suốt tuần cho thấy các thành viên của các nhóm như vậy tổ chức các điểm gặp gỡ ở một số thành phố trên khắp đất nước, từ đó đi xe buýt thuê đến Brasilia, với ý định chiếm các tòa nhà công cộng.

Nhật Minh (theo Reuters)