Công ty dịch vụ công Mỹ Duke Energy ngừng dùng pin CATL của Trung Quốc

Công ty dịch vụ công Mỹ Duke Energy cho biết hôm thứ Tư (6/12) rằng họ đã ngắt kết nối loại pin lớn do Công ty Công nghệ Amperex Đương đại (CATL) Trung Quốc sản xuất dùng trong cơ sở họ thuê ở Trại Lejeune – Căn cứ Thủy quân Lục chiến tại Bắc Carolina.  Nguyên do được cho là ‘gã khổng lồ’ pin Trung Quốc có mối quan hệ chặt chẽ với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khiến các nhà lập pháp và chuyên gia Mỹ lo ngại.

Lý do của sự kiện trên là vì một số nhà lập pháp Đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về mối đe dọa an ninh tiềm tàng do pin Trung Quốc gây ra, cho rằng Mỹ có thể trở nên phụ thuộc nhiều vào thiết bị Trung Quốc, những thiết bị đó có thể có lỗ hổng mạng và khiến mạng lưới năng lượng của Mỹ gặp rủi ro.

Theo thông cáo báo chí vào tháng 4, công ty Duke Energy đã sử dụng pin CATL của Trung Quốc tại cơ sở thuê ở Trại Lejeune của Thủy quân lục chiến Mỹ, vấn đề này bị hơn 20 nghị sĩ liên bang do nghị sĩ Marco Rubio dẫn đầu chỉ trích. Nghị sĩ Rubio đã viết thư cho Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin vào tuần trước, yêu cầu “lập tức giải quyết triệt để” vấn đề lắp đặt pin.

Sau đó công ty Duke Energy đã gặp các nhà lập pháp thảo luận, bao gồm cả Dân biểu Greg Murphy tại Bắc Carolina.

Công ty chia sẻ với Reuters trong một tuyên bố: “Mọi người đã nêu lên những lo ngại về dự án này. Để giải quyết, công ty Duke Energy đã ngắt kết nối pin (CATL)”.

Nhưng công ty cho biết thêm rằng thiết kế của hệ thống này có xem xét vấn đề “tính bảo mật”, do đó pin (CATL) “không được kết nối theo bất kỳ cách nào với mạng của Camp Lejeune hoặc các hệ thống khác liên quan”.

Công ty không cho biết pin bị ngắt kết nối từ khi nào cũng như trong bao lâu.

Hôm thứ Năm (7/12) Công ty CATL chỉ trích công ty Duke Energy ngắt kết nối pin, cho hay cáo buộc pin của CATL gây ra mối đe dọa an ninh tiềm tàng là sai sự thật, đồng thời cho biết các sản phẩm lưu trữ năng lượng mà hãng này bán cho Mỹ “không được trang bị thiết bị gì có thể kiểm soát [từ xa]”.

Người phát ngôn Lưu Bằng Vũ (Liu Pengyu) của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington cũng cáo buộc “Mỹ chính trị hóa hợp tác thương mại và đầu tư”.

Công ty Duke Energy cho biết trong một tuyên bố rằng pin CATL được sử dụng “chỉ đóng vai trò là thiết bị lưu trữ năng lượng, được kết nối với hệ thống của công ty Duke Energy với các biện pháp an toàn và an ninh mạng mạnh mẽ của chúng tôi”.

Công ty cho biết thêm: “Là một công ty năng lượng của Mỹ, chúng tôi hoan nghênh việc sử dụng pin do Mỹ sản xuất. Do nhu cầu điện ngày càng tăng nhanh, chúng tôi ủng hộ hơn đối với hoạt động sản xuất trong nước để giúp mở rộng nguồn năng lượng của Mỹ và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng”.

Theo các tuyên bố trước đây của Duke Energy, vào cuối tháng 3 năm nay công ty đã mở rộng dung lượng lưu trữ pin ở Bắc Carolina, đồng thời bắt đầu vận hành thương mại hệ thống pin lớn nhất bang.

Pin Trung Quốc gây lo ngại

Trong bối cảnh thúc đẩy phổ cập nguồn năng lượng tái tạo, việc triển khai các hệ thống lưu trữ năng lượng pin (BESS) có quy mô đang gia tăng nhanh chóng ở Mỹ, theo đó rất nhiều hãng đến từ Trung Quốc, họ cũng được hưởng lợi từ các khoản tín dụng thuế năng lượng tái tạo của Mỹ.

Vào tháng 11, Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Mark Warner và Joe Manchin đã kêu gọi Bộ Năng lượng Mỹ ưu tiên công nghệ lưu trữ năng lượng do Mỹ phát triển, mục đích để chống lại tình trạng “gần như độc quyền” của Trung Quốc trong sản xuất pin, họ cho rằng đã gây “những lỗ hổng lớn về an ninh kinh tế và quốc phòng”.

Sau tuyên bố của công ty Duke Energy, Thượng nghị sĩ Rubio nói với Reuters: “Việc ngắt kết nối các hệ thống do ĐCSTQ hậu thuẫn là lẽ thường tình, đặc biệt về phương diện bảo vệ các căn cứ quân sự của chúng ta”.

Các chuyên gia Mỹ cũng cảnh báo những hệ thống như vậy thường xuyên hoạt động từ xa, cho nên thiết bị viễn thông kết nối với pin có thể dễ bị tin tặc tấn công.

Báo cáo tháng 10/2022 của Bộ Năng lượng Mỹ đã nêu bật những rủi ro liên quan đến việc đưa hệ thống lưu trữ pin lên mạng, cảnh báo rằng tin tặc đã chuyển trọng tâm sang các nhà cung cấp phần cứng và phần mềm, tìm cách “thêm khả năng cửa hậu để truy cập và kiểm soát hoạt động lưu trữ”.

Giới chuyên gia Mỹ cũng cảnh báo, trong trường hợp xấu nhất thì một cuộc tấn công phối hợp có thể đánh sập lưới điện. Đánh giá năm 2023 về rủi ro này của Cộng đồng Tình báo Mỹ tuyên bố rằng ĐCSTQ có thể tiến hành các cuộc tấn công mạng nhằm làm gián đoạn các dịch vụ cơ sở hạ tầng quan trọng ở Mỹ, nhằm mục đích gây hoảng loạn xã hội cũng như có thể can thiệp vào việc quân đội Mỹ triển khai trong các cuộc xung đột.

Trong một báo cáo hồi tháng 10, chuyên gia về Trung Quốc Craig Singleton tại Quỹ Bảo vệ Dân chủ, cảnh báo rằng người sáng lập và cổ đông lớn nhất của CATL là Tằng Cù Quân (Zeng Shuqun) có quan hệ chặt chẽ với ĐCSTQ, ông ta giữ chức Phó chủ tịch Hiệp hội Công thương Trung Quốc, hội này liên kết với Ban Mặt trận Thống nhất của ĐCSTQ là cơ quan phụ trách các chương trình nghị sự của nhà cầm quyền Trung Quốc ở nước ngoài.

Đáp lại, công ty CATL cho biết họ đáp ứng tiêu chuẩn với tư cách là một công ty niêm yết, đồng thời lưu ý rằng các nhà đầu tư của họ bao gồm các công ty phương Tây như JPMorgan và UBS (ngân hàng đầu tư đa quốc gia và công ty dịch vụ tài chính của Thụy Sĩ).

Trước đó công ty CATL đã công bố thỏa thuận cung cấp pin cho các dự án năng lượng thương mại trên khắp nước Mỹ, bao gồm cả ở bang Texas và Nevada.

Liên quan vấn đề an ninh này, Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Austin Scott đã yêu cầu, trong luật chi tiêu quốc phòng hàng năm của Mỹ vào năm 2024 cần bổ sung nội dung cấm Lầu Năm Góc mua hoặc sử dụng công nghệ pin do các nhà cung cấp Trung Quốc sản xuất.

Giám đốc Trung tâm An ninh và Phản gián Quốc gia Mỹ (NCSC) là Mike Casey cho biết, các công ty nên cân nhắc kỹ trước khi lắp đặt pin Trung Quốc. Ông nói với Reuters: “Chúng tôi khuyến nghị các công ty điện lực quan tâm đến việc sử dụng các hệ thống lưu trữ năng lượng pin công nghiệp từ Trung Quốc này: Không chỉ xem xét vấn đề ngắn hạn là tiết kiệm chi phí mà còn phải chú trọng quan tâm những lỗ hổng tiềm ẩn lâu dài và cách giảm thiểu chúng, cho dù điều đó có thể dẫn đến chi phí cao hơn”.

NCSC phối hợp với khu vực tư nhân Mỹ phụ trạch về các vấn đề nguy cơ an ninh.