Hội đàm Trung-Mỹ: Thái độ phía TQ là nhằm vào chính quyền thời Trump?

Cuộc gặp chính thức đầu tiên giữa Mỹ và Trung Quốc dưới thời chính quyền Biden đã kết thúc tại Alaska vào ngày 19/3. Điểm nhấn gây chú ý của cuộc gặp này chính là phát biểu mở đầu kiểu ngoại giao “sói chiến” do ông Dương Khiết Trì thể hiện. Có phân tích cho rằng động thái của họ Dương nhắm vào chuyện trước đây chính quyền Mỹ thời ông Trump thường nhấn mạnh việc phân biệt người Trung Quốc với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).

Tại cuộc gặp này, ông Chủ nhiệm Văn phòng Đối ngoại của Trung ương ĐCSTQ Dương Khiết Trì đã thể hiện rõ thái độ “sói chiến” với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khi trực tiếp chỉ trích chính sách đối ngoại của Mỹ. Ông Dương Khiết Trì phát biểu 17 phút rồi lại gợi ý cho ông Ngoại trưởng Vương Nghị nói thêm 5 phút, khiến tổng thời gian bên Trung Quốc sử dụng mở màn là 22 phút (trong khi quy định ban đầu chỉ cho 2 phút). Thái độ của phía Trung Quốc tại cuộc gặp cho thấy rõ muốn thách thức các giá trị và chính sách đối ngoại của Mỹ, muốn nhấn mạnh vị thế quyền lực không gì lay chuyển của nhà cầm quyền ĐCSTQ.

Về phía Mỹ, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh mối quan ngại sâu sắc của Mỹ về các hành động của Trung Quốc ở Tân Cương, Hồng Kông và Đài Loan, các cuộc tấn công mạng vào Mỹ và sự ép buộc kinh tế đối với các đồng minh của Mỹ. Ông Blinken cho rằng những hành động này đều đe dọa đến việc duy trì sự ổn định toàn cầu và một trật tự quốc tế dựa trên luật pháp.

Về động thái của phía Trung Quốc, Tân Hoa Xã của nhà nước Trung Quốc có chỉ ra rằng phía Trung Quốc muốn nhắc nhở lại vấn đề cựu Tổng thống Trump trước đây đã chạm vào “lằn ranh đỏ” liên quan đến vị thế cầm quyền của ĐCSTQ khi thường nhấn mạnh việc phân biệt người dân Trung Quốc và ĐCSTQ, vì vậy kêu gọi Mỹ “loại bỏ ảnh hưởng từ chính sách sai lầm đối với Trung Quốc của chính phủ tiền nhiệm”. Phía Trung Quốc muốn nhấn mạnh vị thế cầm quyền của ĐCSTQ là “sự lựa chọn từ lịch sử và sự lựa chọn của nhân dân”, rằng vai trò và vị trí trung tâm lãnh đạo của ĐCSTQ là sự ủng hộ chân thành của 1,4 tỷ người dân Trung Quốc.

Nhật báo Sing Tao (Hồng Kông) dẫn phân tích cho biết, khá hiếm khi Trung Quốc nhắc về vị thế cầm quyền của ĐCSTQ như vậy trong cuộc đối thoại ngoại giao quan trọng, biểu hiện vừa qua có liên quan đến việc các quan chức chính quyền Mỹ thời ông Trump không ngừng công kích ĐCSTQ và thúc đẩy phân biệt ĐCSTQ với nhân dân Trung Quốc.

Nhà quan sát Tần Bằng (Qin Peng) người Mỹ gốc Hoa cho biết trong một bài đăng: Nhận xét trơ trẽn nhất của Dương Khiết Trì trong cuộc đàm phán ở Alaska là cho rằng ĐCSTQ đại diện cho nhân dân Trung Quốc, “Giá trị của chúng tôi là giá trị của nhân loại: hòa bình, phát triển, công bằng, công lý, tự do và dân chủ” – trong khi những từ này mà giăng ra đường phố hoặc trên internet Trung Quốc bị xem là thể hiện nhạy cảm…

Nguồn tin dẫn lời cư dân mạng người Hoa:  

“Phát ngôn không biết xấu hổ ngoài sức tưởng tượng của chúng ta”, “Bất kỳ từ nào trong đó đưa lên Weibo cũng sẽ bị chặn!”, “Thứ mà ĐCSTQ chiếm vị trí nhất thế giới là: tàn ác nhất! Vô liêm sỉ nhất!”

“Thật là vô liêm sỉ, làm sao họ có thể đại diện cho nhân dân được? Họ là một nhóm ăn cướp…. Nhóm quyền lực của họ đã chiếm hết mọi thứ, nhưng vẫn một cách vô liêm sỉ tự tuyên bố đại diện cho người dân”…

Vấn đề chính quyền thời Trump chạm vào “lằn ranh đỏ”

Một thay đổi lớn trong chính sách Trung Quốc của chính quyền Trump là phân biệt người Trung Quốc với ĐCSTQ. Trong các bài phát biểu trước công chúng, các quan chức và các nhà lập pháp Mỹ thời chính quyền ông Trump đã tách biệt rõ ràng ĐCSTQ và người dân Trung Quốc, đồng thời ủng hộ người Trung Quốc chống lại sự chuyên chế của ĐCSTQ.

Trường hợp rõ ràng nhất là bài phát biểu về chính sách Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Thư viện Tưởng niệm Cựu Tổng thống Nixon vào ngày 23/7/2020. Ông Pompeo thẳng thắn kêu gọi nhân dân Trung Quốc vùng lên lật đổ ĐCSTQ, nhấn mạnh ĐCSTQ không đại diện cho nhân dân Trung Quốc.

Ông chỉ ra rằng lời nói dối kinh khủng nhất của ĐCSTQ là tự cho rằng họ lên tiếng thay cho 1,4 tỷ người Trung Quốc, còn thực tế, ĐCSTQ luôn sợ người dân bày tỏ quan điểm bất đồng nên tăng cường giám sát và đàn áp người dân.

Ông Pompeo mô tả Trung Quốc là một dân tộc đầy sức sống và yêu tự do, hoàn toàn khác với ĐCSTQ.

Giữa tháng 8/2020 khi ông Pompeo phát biểu trước Quốc hội Séc, đã tiếp tục chỉ trích ĐCSTQ vì đã bắt cóc người dân Trung Quốc, nhưng ông tin rằng thế giới tự do cuối cùng sẽ chiến thắng.

Tập Cận Bình phản ứng bằng “5 vấn đề tuyệt đối không thể”

Ngày 3/9/2020 tại Hội nghị chuyên đề “Kỷ niệm 75 năm Chiến thắng chống phát xít Nhật” được tổ chức tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh “5 điều người dân Trung Quốc không bao giờ chấp nhận”, trong đó có vấn đề “người dân Trung Quốc sẽ không bao giờ đồng ý bất kỳ thế lực nào muốn phân biệt chia rẽ ĐCSTQ và nhân dân Trung Quốc”.

Giới quan sát có phân tích cho rằng “5 vấn đề tuyệt đối không thể” mà ông Tập Cận Bình nhấn mạnh là nhằm vào việc các chính trị gia Mỹ nhiều lần phát biểu phân biệt ĐCSTQ và nhân dân Trung Quốc.

Phát biểu của ông Tập khi đó cũng gây làn sóng lên án từ cộng đồng mạng Twitter ở nước ngoài, người ta chỉ ra rằng người dân Trung Quốc luôn bị một thế lực tự xưng là đại diện, trong khi chưa bao giờ thông qua ý kiến của bản thân họ…

Miêu Vi, Vision Times

Xem thêm: