Vietnam Airlines sẽ mất khả năng thanh toán nếu không được gia hạn khoản vay 4.000 tỷ đồng

Khoản vay tái cấp vốn trị giá 4.000 tỷ đồng để “giải cứu” Vietnam Airlines vượt qua tác động tiêu cực của dịch Covid-19 năm 2021 được Chính phủ đề xuất gia hạn thời gian trả nợ thêm 3 lần (tối đa đến 31/12/2027), với lãi suất tái cấp vốn là 0%/năm.

Việc gia hạn giúp hãng bay đảm bảo duy trì khả năng thanh toán trong ngắn hạn và triển khai đồng bộ các giải pháp tái cơ cấu theo lộ trình.

Đây là nội dung trong tờ trình của Chính phủ về phương án gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng của Vietnam Airlines được Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long trình bày trước Quốc hội hôm 25/6.

Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, khoản vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng được triển khai vào năm 2021 và đến tháng 7/2024, Vietnam Airlines bắt đầu phải trả nợ khoản vay này.

Từ tháng 7 đến cuối năm 2021, Vietnam Airline đã hoàn thành sử dụng gói vay vốn với tổng giá trị xấp xỉ 4.000 tỷ đồng. Đây là 1 trong 2 giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho hãng hàng không quốc gia do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, cùng 8.000 tỷ để tăng vốn điều lệ qua phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu.

Với gói vay 4.000 tỷ đồng, Vietnam Airlines đã chi hơn 2.180 tỷ trả các hợp đồng thuê máy bay; gần 1.580 thuê động cơ, vật tư phụ tùng máy bay; 240 tỷ chi dịch vụ chuyến bay. Đến hết năm ngoái, hãng thanh toán đủ 220 tỷ đồng lãi vay cho các ngân hàng. Theo quy định tại Nghị quyết 135/2020 của Quốc hội và các hợp đồng tín dụng, Vietnam Airlines có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ dư nợ gốc từ tháng 7 đến tháng 12/2024.

Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, hiện nay, do các giải pháp cơ cấu lại khoản đầu tư ra ngoài doanh nghiệp và phát hành cổ phiếu tăng vốn của Vietnam Airlines có nhiều nội dung cần xin ý kiến và được các cấp có thẩm quyền phê duyệt mới có căn cứ để thực hiện, dẫn đến kéo dài chưa thể hoàn thành được ngay, trong khi Vietnam Airlines vẫn đang khủng hoảng nghiêm trọng về tài chính.

Do đó, lãnh đạo Chính phủ cho biết trên cơ sở Nghị quyết số 135/2020/QH14 của Quốc hội và các quy định liên quan, xuất phát từ thực tiễn tình hình hiện nay, Vietnam Airlines báo cáo Quốc hội cho phép gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn thêm 3 lần (tối đa đến 31/12/2027). Thời gian gia hạn mỗi lần bằng thời hạn tái cấp vốn lần đầu, tổng thời gian các lần gia hạn tái cấp vốn tối đa không quá 5 năm; lãi suất 0%/năm; không tài sản bảo đảm.

Theo tờ trình của Chính phủ, Vietnam Airlines sẽ phải đối mặt với nhiều hệ lụy, rủi ro lớn trong trường hợp không được gia hạn trả nợ khoản vay này. Đến hết tháng 5, tổng nợ vay của hãng khoảng 16.055 tỷ đồng, ước đến 30/6 là 15.604 tỷ đồng.

“Việc gia hạn khoản vay tái cấp vốn sẽ tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines trong việc duy trì dòng tiền, cải thiện các cân đối tài chính, tránh rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán trong ngắn hạn, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình Vietnam Airlines triển khai đồng bộ các giải pháp tái cơ cấu tổng thể trong dài hạn, tăng lợi thế đàm phán với các chủ nợ, nhà cung cấp, các tổ chức tín dụng nước ngoài, tránh được các hệ lụy phát sinh”, Chính phủ nêu trong tờ trình.

Các rủi ro Vietnam Airlines phải đối mặt khi không được gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn, đó là: Mất khả năng thanh toán từ tháng 07/2024, có nguy cơ không thực hiện được các cam kết của Vietnam Airlines với các bên cho thuê tàu bay, các đối tác cung cấp dịch vụ dẫn đến Vietnam Airlines có thể bị kiện, giảm uy tín với các đối tác.

Hai là, phát sinh các chi phí tài chính do không thể hoàn trả các khoản nợ và tiếp tục đơn phương giãn hoãn nợ với quy mô lớn, dẫn đến nguy cơ phá sản, gây nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Các khoản vay mua tàu bay được Chính phủ bảo lãnh sẽ bị các tổ chức tín dụng yêu cầu Chính phủ trả nợ thay cho Vietnam Airlines (dư nợ vay bảo lãnh Chính phủ đến 31/3/2024 là 331 triệu USD).

Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại trong nước không có khả năng thu hồi các khoản cho Vietnam Airlines vay; hàng ngàn người lao động mất việc làm, gây bất ổn kinh tế xã hội…

Thẩm tra về nội dung trên, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với sự cần thiết phải gia hạn trả nợ đối với khoản vay tái cấp vốn theo Nghị quyết số 135/2020 của Quốc hội, nhằm tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines.

Theo Ủy ban Kinh tế, tình thế đối với Vietnam Airlines hiện nay là cấp thiết và cần có những biện pháp hỗ trợ để tháo gỡ khó khăn, tiếp tục khẳng định vai trò chủ đạo của Vietnam Airlines – là hãng hàng không quốc gia và bảo toàn nguồn vốn của Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp này.

Ủy ban Kinh tế cơ bản đồng tình với đề xuất của Chính phủ cho phép Ngân hàng Nhà nước được tự động gia hạn thêm 3 lần tại thời điểm đến hạn trả nợ đối với dư nợ tái cấp vốn còn lại của các tổ chức tín dụng đang cho Vietnam Airlines vay bổ sung vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Trong tình thế cấp bách như Chính phủ báo cáo, việc sử dụng nguồn vốn tín dụng ngân hàng có thể tháo gỡ ngay khó khăn trước mắt cho Vietnam Airlines.

Xét về quan hệ tín dụng, Vietnam Airlines vẫn phải bảo đảm điều kiện để được vay vốn tại tổ chức tín dụng và thực hiện nghĩa vụ trả nợ, do vậy, phương án này giúp cân đối dòng tiền cũng như hỗ trợ về thời gian để Vietnam Airlines cơ cấu lại hoạt động một cách toàn diện.

Năm nay, Vietnam Airlines đặt mục tiêu doanh thu công ty mẹ ở mức 80.984 tỷ đồng, thu hợp nhất 105.946 tỷ đồng. Đây đều là các mức cao nhất từ trước đến nay của hãng bay này. Thời điểm đạt đỉnh doanh thu năm 2019, công ty cũng chỉ ghi nhận nguồn thu khoảng 72.980 tỷ đồng và hợp nhất 99.099 tỷ đồng.