Israel ký các thỏa thuận hòa bình với UAE và Bahrain tại Tòa Bạch Ốc

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Ba 15/9 (giờ Mỹ) tại Tòa Bạch Ốc đã chủ trì buổi lễ ký kết các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Israel với UAE và Bahrain do Mỹ làm trung gian hòa giải. 

Theo hãng tin AP, trước sự chứng kiến của Tổng thống Trump và khoảng 800 khách mời có mặt tại Bãi cỏ phía nam (South Lawn), Tòa Bạch Ốc hôm 15/9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các ngoại trưởng của UAE và Bahrain đã ký các thỏa thuận hòa bình với các phiên bản tiếng Anh, tiếng Hebrew và tiếng Ả rập.

Như vậy UAE và Bahrain trở thành quốc gia Ả rập thứ ba và thứ tư thiết lập hòa bình với Israel. Theo WashPost, quốc gia Ả rập đầu tiên bình thường hóa quan hệ với Israel là Ai Cập vào năm 1979, sau đó đến Jordan vào năm 1994.

Theo trang tin Axios, trong buổi lễ tại Tòa Bạch Ốc hôm 15/9 có ba văn kiện được các bên ký kết:

1. “Tuyên bố các thỏa thuận Abraham” do ông Trump, ông Netanyahu và hai ngoại trưởng UAE và Bahrain cùng ký. Văn kiện này tập trung vào những dự định của tất cả các bên nhằm thúc đẩy hòa bình trong khu vực.

2. “Tuyên bố hòa bình” giữa Israel và Bahrain – một văn kiện tổng quan chưa phải là thỏa thuận hòa bình, trong đó bao gồm cam kết của cả hai bên về việc soạn thảo một hiệp định hòa bình chính thức.

3. “Hiệp định hòa bình Israel – UAE”. Hiệp định này sẽ có hiệu lực sau khi được nội các và quốc hội Israel (Knesset) bỏ phiếu chuẩn thuận.

Thủ tướng Israel Netanyahu hôm 15/9 cho biết ngày hôm nay “báo hiệu buổi bình minh của thời đại hòa bình mới” giữa người dân Do Thái và các dân tộc khác. Ông nói Tổng thống Trump đã mang đến một cơ hội hòa bình “thực sự” cho Israel và Palestine. “Đây là điều mà một vài năm trước không thể tưởng tượng”, thủ tướng Israel nhấn mạnh.

Ngoại trưởng UAE Abdullah bin Zayed Al Nahyan nói: “Cảm ơn ngài Thủ tướng Benjamin Netanyahu vì lựa chọn hòa bình và dừng sáp nhập các lãnh thổ của Palestine. Lập trường đó tăng cường mục tiêu chung của chúng ta nhằm đạt được tương lai tốt đẹp hơn cho các thế hệ tiếp theo”.

Ngoại trưởng Bahrain Abdullatif bin Rashid al Zayani cho biết: “Tuyên bố ủng hộ hòa bình giữa vương quốc Bahrain và nhà nước Israel là bước đi lịch sử trên con đường hướng tới nền hòa bình, an ninh và thịnh vượng thực chất và lâu dài trên khắp khu vực và vì tất cả mọi người đang sinh sống ở đó không phân biệt tôn giáo, sắc tộc, chủng tộc hay ý thức hệ”.

Phát biểu tại buổi lễ ký kết, Tổng thống Trump tuyên bố hôm nay là “ngày lịch sử vì hòa bình” khi hai thỏa thuận hòa bình Trung Đông được ký giữa hai nước Ả rập Vùng vịnh với Israel.

Ông Trump nói, theo các thỏa thuận này, UAE và Bahrain sẽ thành lập các đại sứ quán, trao đổi đại sứ và hợp tác với Israel về nhiều vấn đề rộng lớn từ thương mại tới chăm sóc sức khỏe và an ninh.

Tổng thống Mỹ nói động thái này sẽ “thay đổi tiến trình lịch sử”, mang đến một “Trung Đông mới”, và tạo ra một kỷ nguyên “hòa bình và thịnh vượng”. Ông nhấn mạnh thêm rằng chính quyền Trump đã đạt được hai thỏa thuận hòa bình trong chỉ một tháng.

Tuy nhiên, các nhà phê bình nói rằng các thỏa thuận hòa bình mà các bên vừa ký kết tại Tòa Bạch Ốc đã phớt lờ Palestine. Dù vậy, họ cũng hy vọng các thỏa thuận này sẽ mang đến mối quan hệ tốt đẹp hơn giữa các nước Ả rập và Israel.

Xuân Thành