WSJ: Ông Putin không ra lệnh xử tử thủ lĩnh đối lập Navalny

Alexei Navalny, lãnh đạo đối lập nổi bật nhất của Nga, đã chết vào ngày 16/2 tại một nhà tù ở Bắc Cực. Các đồng minh của ông Navalny và các nước phương Tây cáo buộc rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã sát hại ông, tuy nhiên Wall Street Journal cho biết cơ quan tình báo Mỹ xác định ông Putin không ra lệnh xử tử ông Navalny.

Ngày 27/4, tờ Wall Street Journal dẫn lời những người quen thuộc với vấn đề này cho biết, cộng đồng tình báo Mỹ đã xác định rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin không ra lệnh xử tử thủ lĩnh đối lập Navalny. Báo cáo này đã được thừa nhận rộng rãi trong cộng đồng tình báo Mỹ và được nhiều cơ quan tình báo bao gồm Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia (Office of the Director of National Intelligence) và Bộ Ngoại giao đồng ý.

Báo cáo của cơ quan tình báo Mỹ đã làm sâu sắc thêm bí ẩn về tình huống tử vong của ông Navalny, dẫn đến việc đình chỉ hoàn toàn các cuộc đàm phán trao đổi tù nhân giữa Nga và các nước phương Tây, cũng như làn sóng trừng phạt mới đối với Nga.

Một số cơ quan tình báo châu Âu đã được thông báo về quan điểm của cộng đồng tình báo Mỹ. Theo các quan chức an ninh ở một số thủ đô châu Âu, một số quốc gia vẫn hoài nghi về việc liệu Tổng thống Nga Vladimir Putin có liên quan trực tiếp đến cái chết của ông Navalny hay không.

Do sự tấn công của Điện Kremlin nhằm vào ông Navalny trong nhiều năm qua, bao gồm cả nỗ lực được cho là nhằm ám sát ông vào năm 2020 và đưa ông đến trại tập trung Gulag xa xôi, Tổng thống Mỹ Biden và lãnh đạo các nước khác sau khi nghe tin về cái chết của thủ lĩnh phe đối lập Nga, đã cho rằng ông Putin phải chịu trách nhiệm về cái chết của ông Navalny.

Tuy nhiên, cơ quan tình báo Mỹ hiện cho rằng cái chết của ông Navalny không diễn ra vào thời điểm mà Tổng thống Nga Vladimir Putin mong đợi.

Các đồng minh của ông Navalny khẳng định Điện Kremlin đã lên kế hoạch mưu sát. Trong một tuyên bố, đồng minh lâu năm của ông Navalny, ông Leonid Volkov, bác bỏ đánh giá của cộng đồng tình báo Mỹ, và cho rằng đây là một báo cáo ngây thơ.

Những người cho rằng ông Putin không biết “rõ ràng không biết nước Nga hiện đại hoạt động như thế nào”, ông Volkov nói. “Ý tưởng cho rằng Putin không biết và cũng không ra lệnh xử tử Navalny là vô lý”.

Một số người quen thuộc với vấn đề này cho biết, báo cáo đánh giá của cơ quan tình báo Mỹ dựa trên một số thông tin tình báo bí mật và phân tích sự thật công khai, cũng như thời điểm ông Navalny qua đời và tác động tiêu cực mà cái chết đó sẽ gây ra đối với việc tái đắc cử của ông Putin.

Reuters đưa tin, ngày 27/4 Điện Kremlin phủ nhận cái chết của ông Navalny có liên quan đến chính quyền Moscow. Người phát ngôn Điện Kremlin Peskov cho biết ông đã xem báo cáo của Wall Street Journal và gọi báo cáo này là “suy đoán suông”.

Theo báo cáo của các hãng thông tấn như Reuters, Agence France-Presse và Associated Press, ngày 16/2 Cơ quan Nhà tù Liên bang của Khu tự trị Yamalo-Nenets ở Nga đã đưa ra tuyên bố cho biết khu phức hợp nhà tù nằm cách Moscow khoảng 1.900 km về phía đông bắc. Lãnh đạo đối lập 47 tuổi người Nga, Navalny, “cảm thấy không khỏe” sau khi đi dạo trong khu hình sự IK-3 Khap, và cuối cùng qua đời.

Cơ quan quản lý nhà tù Nga cho biết ông Navalny bất tỉnh gần như ngay lập tức. “Nhân viên y tế của viện đã đến ngay lập tức và xe cấp cứu được gọi đến. Mọi biện pháp y tế khẩn cấp cần thiết đã được thực hiện nhưng không mang lại kết quả khả quan. Bác sĩ cấp cứu tuyên bố tù nhân đã chết.”

Cơ quan Nhà tù Liên bang của Khu tự trị Yamal-Nenets cho biết cái chết của ông Navalny đang được điều tra.

Người phát ngôn Điện Kremlin Peskov cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã được thông báo về cái chết của ông Navalny.