Mỹ đã bí mật chuyển cho Ukraine tên lửa ATACMS từ tháng Ba

Chính quyền Biden đã bí mật chuyển cho Kyiv một số lượng không công bố tên lửa ATACMS vào tháng Ba vừa qua, nhiều tờ báo của Mỹ đưa tin hôm thứ Tư (24/4) dẫn theo tiết lộ của một quan chức Mỹ giấu tên.

Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS) với tầm bắn lên tới 300km đã được đưa vào gói viện trợ quân sự 300 triệu USD được Tổng thống Joe Biden chuẩn thuận vào ngày 12/3/2024, theo quan chức Mỹ giấu tên tiết lộ với Reuters, Politico, New York Times và một số hãng tin khác.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan, tại cuộc họp báo, đã xác nhận “số lượng đáng kể” tên lửa ATACMS đã được chuyển cho Ukraine và nói thêm rằng, “chúng tôi sẽ chuyển thêm”.

Ông Jake Sullivan cho biết Ukraine đã cam kết chỉ sử dụng loại tên lửa này bên trong lãnh thổ Ukraine, không phóng vào đất liền Nga.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cũng cho biết một số tên lửa ATACMS cũng bao gồm trong gói viện trợ 1 tỷ USD cho Ukraine mà Tổng thống Biden đã ký duyệt hôm thứ Tư (24/4).

Vị quan chức Mỹ giấu tên nói rằng Ukraine đã sử dụng tên lửa ATACMS trong gói viện trợ hồi tháng Ba lần đầu vào thứ Tư tuần trước (17/4), nhắm bắn vào một sân bay của Nga, cách tiền tuyến khoảng 165km.

Vào sáng thứ Tư (17/4), Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố rằng lực lượng vũ trang Ukraine đã tấn công và sân bay Dzhankoy, Bán đảo Crimea. Bộ Quốc phòng Nga chưa lên tiếng bình luận về phát ngôn của tổng thống Ukraine.

Vị quan chức Mỹ giấu tên tiết lộ thêm rằng Ukraine đã sử dụng tên lửa ATACMS lần hai vào rạng sáng 18/4, nhắm tới lực lượng vũ trang Nga ở miền đông nam của Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelensky từ lâu đã lớn tiếng đòi hỏi có tên lửa tầm xa. Theo lời vị quan chức Mỹ giấu tên được Reuters trích dẫn, Bộ Quốc phòng Mỹ ban đầu đã phản đối chuyển tên lửa ATACMS cho Kyiv, nhưng đã thay đổi ý định sau khi Nga sử dụng tên lửa đạn đạo được cho là do Triều Tiên cung cấp và bắt đầu nhắm bắn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

“Chúng tôi đã cảnh báo Nga về những điều đó. Họ đã nhắm vào các mục tiêu mới”, Reuters dẫn lời vị quan chức Mỹ giấu tên.

Những quan chức Mỹ đã khuyên Tổng thống Biden chuyển tên lửa ATACMS cho Ukraine gồm có: Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, Ngoại trưởng Antony Blinken và Tổng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Charles Q Brown.

Tên lửa ATACMS mà Mỹ bí mật chuyển cho Ukraine hồi tháng Ba được lấy từ nhà sản xuất vũ khí Lockheed Martin, chứ không phải từ các kho dự trữ của Bộ Quốc phòng Mỹ và được chi trả từ “khoản tiết kiệm” trong tháng Ba khi nhiều hợp đồng quân sự tốn phí thấp hơn mức duyệt chi ban đầu.

Theo vị quan chức Mỹ giấu tên, Tổng thống Biden đã yêu cầu các trợ lý đưa tên lửa ATACMS vào gói viện trợ 300 triệu USD nhưng giữ bí mật với lý do để bảo vệ “an toàn hoạt động và yếu tố bất ngờ” cho Ukraine.

Từ tháng Chín năm ngoái, Ukraine đã lần đầu nhận được tên lửa ATACMS từ Mỹ. Tuy nhiên, Quân đội Nga đã bắt đầu nhanh chóng bắn hạ những tên lửa này, ngăn chặn kế hoạch của Tổng thống Zelensky về việc làm hư hại hoặc phá hủy Cầu Crimea.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng Mười năm ngoái tuyên bố: “Đây là một sai lầm khác nữa của phía Mỹ”. Ông giải thích rằng, nếu Washington đã kiềm chế gửi tên lửa, thì sau đó họ đã có thể đặt mình vào vị thế “người tốt” khi nỗ lực ngăn chặn thương vong vô ích.

Hải Đăng (T/h)