Mỹ nghi Iran chỉ đạo phiến quân bắn rocket vào gần sứ quán Mỹ tại Iraq

Reuters, dẫn theo hai nguồn tin giấu tên từ chính phủ Mỹ, hôm thứ Hai (20/5) cho biết Mỹ cực kỳ nghi ngờ chiến binh Hồi giáo Shiite có quan hệ với Iran hoặc có thể được Iran khuyến khích đã bắn rocket vào khu vực đặt sứ quán Mỹ tại Baghdad, Iraq.

Các nguồn tin giấu tên của Reuters được cho là thông thuộc các đánh giá an ninh quốc gia Mỹ nói rằng Mỹ vẫn đang cố gắng xác định xem nhóm chiến binh nào đã bắn rocket Katyusha hôm Chủ Nhật (19/5) và mức độ tham gia của Iran (nếu có).

Tên lửa đã bắn vào Green Zone, khu vực đặt các tòa nhà chính phủ và các đại sứ quán, nhưng không gây ra thương vong về người. Đây là động thái mới nhất trong một loạt các cuộc tấn công vào các mục tiêu Mỹ trong khu vực có thể do Iran truyền cảm hứng hoặc chỉ đạo trực tiếp. Chế độ Tehran đã bác bỏ các cáo buộc về việc họ liên quan tới các cuộc tấn công tuần trước vào Ả Rập Saudi và ngoài khơi Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE). Các lực lượng đồng minh của Iran tại Iraq đã vội vã lên án vụ tấn công bằng rocket vào Green Zone hôm Chủ Nhật.

Các vụ tấn công tuần trước bao gồm một vụ Ả Rập Saudi mô tả là các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái có vũ trang vào hai trạm bơm dầu trong vương quốc này hôm 14/5 và vụ tấn công phá hoại 4 tàu chở hàng, trong đó có hai tàu chở dầu của Ả Rập Saudi, ở ngoài khơi bờ biển UAE hôm 12/5.

Nhóm phiến quân Houthi ở Yemen có liên kết với Iran đã lên tiếng chịu trách nhiệm về vụ tấn công vào hai trạm bơm dầu tại Ả Rập Saudi. Riyadh đã cáo buộc Tehran ra lệnh cho Houthi thực hiện vụ tấn công này.

Các nguồn tin chính phủ Châu Âu và Mỹ của Reuters tin rằng các chiến binh Hồi giáo Shiite tại Yemen hoặc Iraq đã thực hiện các vụ tấn công tại Ả Rập Saudi và ngoài khơi bờ biển UAE, có lẽ đã được Iran khuyến khích.

Hai nguồn tin Mỹ nói rằng họ vẫn đang cố gắng xác định xem liệu các cuộc tấn công rocket nếu được truyền cảm hứng hoặc chỉ đạo từ Iran, thì được thiết kế nhằm gửi thông điệp đặc biệt gì tới Mỹ.

Tất cả các vụ tấn công gần đây nhắm vào các mục tiêu của Mỹ và đồng minh tại Trung Đông đều diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định cắt đứt nguồn thu từ xuất khẩu dầu của Iran sau một năm Washington chính thức rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.

Hai tuần trước, sau khi ông Trump tìm cách chặn tất cả hoạt động xuất khẩu dầu của Iran, chế độ Tehran đã nói rằng họ sẽ rút lại một số cam kết trong thỏa thuận hạt nhân 2015 và cho các bên ký kết và vẫn còn tham gia thỏa thuận gồm Anh Quốc, Trung Quốc, Pháp, Đức, Nga có 60 ngày để lựa chọn duy trì thỏa thuận này hoặc cùng Mỹ thực hiện chế tài toàn diện lên Iran.

Trong chuyến công du Iraq bất ngờ vào hai tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã cảnh báo các lãnh đạo Iraq rằng nếu họ không kiềm chế được các chiến binh do Iran hậu thuẫn đang mở rộng ảnh hưởng trong lãnh thổ Iraq và tạo thành một phần trong bộ máy an ninh Iran, thì Mỹ sẽ phản ứng bằng vũ lực.

Bộ ngoại giao Mỹ hôm Chủ Nhật (19/5) đã chính thức thông tin rằng chưa có bên nào nhận trách nhiệm về vụ tấn công rocket vào gần sứ quán Mỹ ở Baghdad và các cơ sở có công dân Hoa Kỳ lưu trú không bị ảnh hưởng, nhưng khẳng định “chúng tôi sẽ buộc Iran chịu trách nhiệm” nếu các cuộc tấn công đó do các lực lượng chiến binh ủy nhiệm của Iran thực hiện.

Cùng ngày Chủ Nhật (19/5), Tổng thống Trump đã đăng tweet dọa hủy diệt Iran nếu họ tấn công Mỹ. “Nếu Iran muốn đánh thì đó sẽ là kết thúc chính thức của Iran. Đừng bao giờ đe dọa nước Mỹ lần nữa!” ông Trump viết trên Twitter.

Đại sứ Iran tại Liên Hiệp Quốc Majid Takht Ravanchi trong lá thư công khai gửi Tổng thư ký Antonio Guterres hôm thứ Hai (21/5) đã cảnh báo rằng “nếu không được kiểm soát, tình hình hiện tại có thể – sớm hay muộn – sẽ vượt ra ngoài phạm vi kiểm soát và theo đó dẫn tới cuộc khủng hoảng khu vực không cần thiết khác.”

Xuân Thành