Quân Nga chiếm đoạt hàng cứu trợ nhân đạo, TT Putin yêu cầu “đầu hàng mới cứu trợ”

Quân đội Nga đã thu giữ 14 tấn hàng cứu trợ nhân đạo dành cho thành phố Mariupol bị bao vây, nơi có hàng ngàn người Ukraine tuyệt vọng vì nguy cơ thiếu lương thực, nước uống và các nguồn cung cấp thiết yếu khác. 

Ngày 1/4/2022, một đoàn xe gồm 30 xe buýt chở những người di tản từ Mariupol và Melitopol đến trung tâm đăng ký ở Zaporozhye. (Nguồn: EMRE CAYLAK / AFP/Getty).

Theo Daily Mail, một đoàn xe gồm 45 xe buýt của Hội Chữ thập đỏ đã dừng lại ở thị trấn Berdyansk do Nga kiểm soát để chuyển hàng cứu trợ cho Mariupol, nhưng hàng hóa tiếp tế trên xe buýt đã bị quân đội của Tổng thống Putin chiếm đoạt.

Các xe buýt này cũng được sử dụng để sơ tán người dân rời khỏi Mariupol, nơi gần như bị san phẳng bởi các cuộc pháo kích của Nga.

Cho dù Nga đồng ý ngừng bắn bắt đầu từ 10:00 sáng (giờ địa phương Ukraine) ngày 31/3 để mở hành lang nhân đạo, nhưng đã không thực hiện nghiêm túc.

Khoảng 15 xe buýt chở người dân đã quay trở lại Zaporizhzhia cách Mariupol 120 dặm về phía tây bắc, hiện vẫn chưa rõ liệu 30 xe buýt còn lại có được phép đi tiếp hay không. Tuy nhiên, theo cập nhật của AFP, 30 xe buýt chở dân thường sơ tán khỏi Mariupol và Melitopol đã đến trung tâm đăng ký ở Zaporozhye.

Quân đội Nga đã lấy các nguồn cung cấp nhân đạo cướp bóc được để làm một video tuyên truyền trơ trẽn rằng đó là nguồn cung cấp nhân đạo do Nga cung cấp cho Ukraine, nhưng nhanh chóng bị phanh phui trên mạng xã hội.

Rất ít xe buýt nhân đạo có thể đưa người dân ra khỏi thành phố, nhưng nhiều người đã chạy trốn trong làn đạn bằng ô tô riêng, hoặc thậm chí đi bộ. Chính phủ Ukraine cho biết trong ngày qua, chỉ có 631 người có thể rời Mariupol bằng ô tô riêng.

Thành phố Mariupol là một trong những nơi chịu đựng đau thương tồi tệ nhất của chiến tranh, Kyiv cho biết ít nhất 5.000 người đã thiệt mạng trong thành phố này, nhưng theo một quan chức Ukraine thì con số này có thể lên tới 20.000 người.

Trong vài tuần qua, hàng chục ngàn người đã tìm cách rời đi thông qua các kênh nhân đạo, giảm dân số từ 430.000 người trước chiến tranh xuống còn khoảng 100.000 người vào tuần trước, nhưng các nỗ lực cứu trợ khác đã bị cản trở bởi các cuộc tấn công liên tục của Nga.

Phó Thủ tướng Iryna Vereshchuk của Ukraine cho biết, quân đội Nga đã thu giữ 14 tấn vật tư, trong khi Phó thị trưởng Mariupol cho biết thành phố vẫn đóng cửa đối với bất kỳ ai cố gắng vào, còn đối với những người cố gắng rời đi thì ông cho biết là “nguy hiểm”.

Ông Petro Andryushchenko nói rằng từ ngày 31/3, quân Nga đã ngăn chặn những nguồn cung cấp nhân đạo dù là nhỏ nhất đến những người dân bị mắc kẹt, các “hành lang nhân đạo” được lên kế hoạch đã không được mở ra. Ông chia sẻ trên ứng dụng nhắn tin Telegram: “Thành phố vẫn bị cấm (bởi quân đội Nga), sẽ rất nguy hiểm nếu bạn rời đi bằng phương tiện giao thông cá nhân. Ngoài ra, kể từ hôm qua bọn chiếm đóng đã dứt khoát không cho phép bất kỳ viện trợ nhân đạo nào vào thành phố, dù chỉ với số lượng nhỏ.”

Thị trưởng thành phố Mariupol gần đây cho biết, có tới 170.000 cư dân bị mắc kẹt, sống trong cảnh không có điện và nguồn cung cấp ngày càng cạn kiệt. Có nguồn tin cho biết, do thiếu kết nối khiến nhiều người vẫn còn trong thành phố, thậm chí không biết về hoạt động sơ tán, cũng không biết địa điểm tập trung sơ tán ở đâu.

Thành phố Mariupol đã bị bao vây kể từ khi Tổng thống Putin ra lệnh tấn công vào ngày 24/2, dù có nhiều nỗ lực nhằm tổ chức một lối đi an toàn nhưng đều thất bại, cả hai bên đều đổ lỗi cho nhau. Bất chấp các bằng chứng, Nga luôn phủ nhận nhắm mục tiêu vào dân thường.

Những người tị nạn từ Mariupol đã kể lại nhiều câu chuyện kinh hoàng, như trên đường phố tràn đầy các thi thể và các gia đình buộc phải giết chó để chống đói, chuyện quân Nga cưỡng hiếp và giết phụ nữ trong thành phố…

Ông Putin đã nói rõ, cuộc bao vây và ném bom sẽ tiếp tục sau chiến dịch nhân đạo, đồng thời nhấn mạnh rằng vụ ném bom sẽ chỉ dừng lại sau khi toàn bộ quân đội Ukraine đầu hàng.

Cuối ngày 31/3, Tổng thống Zelensky của Ukraine cảnh báo rằng Nga đang củng cố và chuẩn bị cho “cuộc tấn công mạnh mẽ” ở phía đông và phía nam đất nước, bao gồm cả Mariupol bị bao vây. Phát biểu theo thông lệ trước toàn quốc, Tổng thống Zelensky nói: “Đó là một phần trong chiến thuật của họ… Chúng tôi biết rằng họ đang di chuyển từ những khu vực mà chúng tôi đã đánh bại họ sang những khu vực rất quan trọng khác…, nơi đó chúng tôi sẽ gặp khó khăn hơn.”

Ông cũng cảnh báo rằng tình hình ở miền nam và miền đông đất nước nói riêng là rất khó khăn: “Tại Donbass và Mariupol, theo hướng Kharkiv, quân đội Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công, một cuộc tấn công mạnh mẽ.”

Giới chuyên gia quân sự có quan điểm cho rằng sau khi chật vật vượt qua kháng cự mạnh hơn dự kiến ​​của Ukraine, Moscow đang từ bỏ nỗ lực tiến công đồng thời theo nhiều trục phía bắc, đông và nam. Thay vào đó, họ muốn tạo ra một hành lang đất liền được mong đợi từ lâu giữa Donetsk và Luhansk thuộc vùng Donbass, 2 khu vực ly khai vào năm 2014 do Nga hậu thuẫn khi mà Moscow chiếm đóng Crimea.

Vì thành phố Mariupol là trở ngại chính còn lại cho tham vọng này, cho nên quân đội Nga bao vây và không ngừng ném bom thành phố nhằm nỗ lực chiếm giữ.

Nhưng dưới oanh tạc điên cuồng của Nga, thành phố bị biến thành đống đổ nát và hàng chục ngàn dân thường bị mắc kẹt bên trong, phải sống trong cảnh không có thức ăn, nước uống hay thuốc men.

Các nỗ lực sơ tán người dân trước đây đều thất bại, một số người mạo hiểm tự bỏ chạy tìm tự do, dù ngày 1/4 phía quân Nga cho biết sẽ cho phép các hành lang nhân đạo do Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) tổ chức.

Phái đoàn Ukraine của ICRC đã tweet rằng họ đang ở gần Zaporozhye – nơi các xe buýt từ thành phố bị bao vây sẽ đến đó.

Lucile Marbeau của nhóm cứu trợ cho biết trong một video: “Chúng tôi mong có thể cung cấp lối đi an toàn cho những người dân đang muốn chạy trốn khỏi Mariupol. Chúng tôi đã mang theo hai xe tải cứu trợ và hy vọng chúng tôi cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ”.

Cô nói thêm: “Những chiếc xe tải này có thực phẩm, thuốc men, đồ cứu trợ cho những thường dân quyết định ở lại”.

Trong những ngày gần đây, các nước như Pháp, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ… đã cố gắng tổ chức di tản hàng loạt dân thường khỏi Mariupol, nhưng cuộc hội đàm giữa Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và ông Putin đã kết thúc hôm thứ Ba (29/3) mà không đạt được thỏa thuận.

Đề xuất đã bị nhà lãnh đạo Nga từ chối khi tuyên bố rằng “những người theo chủ nghĩa dân tộc” của thành phố phải đầu hàng trước khi “tình hình nhân đạo khó khăn” có thể được giải quyết, yêu cầu đó phá hoại sứ mệnh cứu hộ được đề xuất.

Hôm 30/3, phía Ukraine cho biết quân đội Nga đã tấn công một cơ sở của Hội Chữ thập đỏ ở Mariupol. Cùng ngày, Tổng thống Nga Putin cảnh báo các cuộc pháo kích vào thành phố sẽ chỉ kết thúc nếu quân đội Ukraine đóng tại Mariupol đầu hàng.