Vụ ‘ăn cháo đá bát’ từ NSƯT Xuân Bắc: Cục Nghệ thuật Biểu diễn nói gì?

Ông Trần Hương Dương, Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, vừa lên tiếng vụ NSƯT Xuân Bắc ngầm ý “mắng” khán giả là “ăn cháo đá bát” khi khán giả chê chương trình Táo quân 2023.

Ngày 26/1, báo Dân Việt dẫn lời ông Trần Hương Dương cho rằng đã là người nghệ sĩ có danh hiệu thì mọi phát ngôn và hành xử phải chuẩn mực.

Cục Nghệ thuật Biểu diễn từng ban hành Bộ Quy tắc ứng xử của nghệ sĩ, trong đó đã từng quy định rất rõ về nguyên tắc phát ngôn trên mạng xã hội. “Nghệ sĩ Xuân Bắc là một nghệ sĩ được nhiều người biết đến, lại là lãnh đạo cao nhất của Nhà hát Kịch Việt Nam… đáng ra phải ý thức rất rõ về điều này”, ông Dương nói.

Theo ông Dương, làm nghệ thuật nghĩa là làm dâu trăm họ. Trước những điều khen chê, bản thân cần có sự lắng nghe một cách văn minh, chê đúng thì cần sửa, chê sai thì cũng không được phép phản ứng thái quá, không được cực đoan một chiều.

“Mình không được cho mình cái quyền ngồi lên trên khán giả để phán xét, móc mỉa, “mắng” khán giả… Xét ở góc độ nào thì có khán giả nghệ thuật mới tồn tại, nghệ sĩ mới có đất sống. Mình hành xử như thế với khán giả là không phải phép với người giúp mình tồn tại, giúp mình có danh, có diện. Mình là nghệ sĩ có tên tuổi, được nhiều người nhìn vào để noi gương thì nên cân nhắc lời ăn tiếng nói và thận trọng trong mọi hành xử”.

“Xuân Bắc cần rút kinh nghiệm và cần có lời chia sẻ chân thành đối với khán giả nói chung và những người yêu mến anh nói riêng để mọi người cảm thông”, ông Dương cho hay.

Trước đó, trên trang Facebook cá nhân với 2,4 triệu lượt theo dõi, nghệ sĩ Xuân Bắc có đăng bài viết tiêu đề “Cái tát của mẹ”.

Nội dung bài viết xoay quanh câu chuyện một người con chê bánh chưng Tết mẹ nấu không ngon, từ đó dẫn đến tranh cãi trong bữa ăn tất niên (đêm 30 Tết). Người con cho rằng năm nào cũng ăn một món nên ngán và muốn thay đổi người gói bánh. Ngay sau đó, người này bị mẹ tát.

“Trước Tết thì mày gào lên là chờ đợi, là mong muốn. Mâm cơm 30 thì mày cắm đầu vào ngấu nghiến rồi mày chê. Mày là đồ ‘ăn cháo đá bát’. Mày có biết mẹ mày gói bánh, luộc bánh vất vả thế nào không… Cứ cho là mày có quyền chê đi thì chê phải cho đúng nhá. Có giỏi năm sau mày gói bánh đi xem nào”, Xuân Bắc viết.

Bài viết của nghệ sĩ này trở thành chủ đề tranh cãi.

Nhiều người nhận định NSƯT Xuân Bắc đang ngầm nhắc đến Táo quân 2023 sau khi chương trình lên sóng vào đêm Giao thừa và vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.

Việc dùng câu “ăn cháo đá bát” trong bài viết trên, nhiều người cho rằng Xuân Bắc đã ngầm ý “chửi” khán giả là những kẻ “ăn cháo đá bát”, vì đã chê bai chương trình Táo Quân 2023. Hiện Xuân Bắc chưa lên tiếng về việc này.

Ngoài ra, nhiều người khi đọc bài viết trên cũng cho rằng Xuân Bắc mặc dù được phong tặng NSƯT, nhưng lối dùng từ, cách hành văn trong bài lại khá lủng củng, u tối…

Trước bài viết trên, Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Hãng luật Giải Phóng, cho rằng “Nghệ sĩ Xuân Bắc đang nắm giữ nhiều chức to lắm: Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam, Chủ tịch CLB Nghệ sĩ trẻ Việt Nam, Phó Chủ tịch Trung ương Hội liên hiệp Thanh Niên Việt Nam… Lại còn được trao tặng danh hiệu Thanh niên ưu tú thủ đô? Tài thật!

Hèn gì anh ta ảo tưởng quyền lực đến vậy, ẩn dụ xem mình là cha, là mẹ, xem khán giả là con, là cái…

Nghệ sĩ được phong là ưu tú thì phải mẫu mực, đằng này phát ngôn như mấy chú trẻ trâu trên mạng, chửi bới để câu view. Văn phong thì tầm thường, câu không ra câu, chữ không ra chữ, văn viết mà cứ như văn diễn hài…

Làm văn hóa, lại có chức tước, mà tư tưởng, nhận thức tầm chợ búa, không biết mình bắt đầu đi lên từ đâu, giàu có, thành đạt do đâu mà có?

Không có khán giả ủng hộ, mến mộ thì giờ không biết đang ở xó xỉn nào…

Được VTV ưu ái, mà quên rằng, khán giả cũng là người bỏ tiền nuôi các chương trình truyền hình mà anh ta có mặt…

Nói nhiêu đó, cũng đủ rõ ai là kẻ “ăn cháo đá bát” rồi.

Đề nghị các vị lãnh đạo, nơi nghệ sĩ này đang công tác, hạn chế chúc tụng, ngồi lại xem xét tư cách của anh ta”.

TS Châu Minh Hùng, Giảng viên trường Đại học Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, viết trên trang Facebook cá nhân (Facebook Chu Mộng Long), rằng “Tớ không ăn cháo nên chẳng đái bát”.

“Tết, rảnh tay rảnh chân thì vui chơi với vợ con hoặc cắm đầu đọc sách. Nhiều sách hay chưa có thời gian đọc. Đọc sách để trả ơn người viết sách, dịch sách. Cũng là trả công tiền mua sách, tiền của chính mình.

Thuế đóng cho nhà nước để nuôi đài truyền hình là nghĩa vụ bắt buộc. Nhưng nhiều năm nay chẳng mấy khi xem. Chương trình Táo quân càng không xem.

Ngay từ đầu, các kịch bản viết theo phương pháp hiện thực XHCN, giả vờ đả kích tiêu cực để kết thúc có hậu, rằng quan dưới có sai thì còn có quan trên, cao nhất là Ngọc Hoàng sáng suốt, đã thấy sự bợ đỡ, nịnh hót.

Sáng suốt, thề bồi năm mới tốt hơn năm cũ mà hiện thực thì mỗi năm thêm tệ hại, hàng loạt Táo vào lò, đến mức hai phó của Ngọc Hoàng là Nam Tào, Bắc Đẩu bị phế, kể cả Ngọc Hoàng cũng thành phế đế, vì nghi là “trùm cuối” gây thiên tai dịch bệnh?

Cái sự bợ đỡ, nịnh hót của những tên hề làm cho tớ càng xem càng thấy thối mắt, thối tai. Không xem để giữ sạch mắt, sạch tai của mình.

Không xem thì coi như tớ đã lao động nuôi con mà không đòi hỏi phải đền đáp.

Ai khiến mọi người mải mê xem rồi chê, làm cho thằng con ấy mắng cho cái tội “ăn cháo đái bát”?

Cụ Tú Xương nghe Xuân Bắc mắng thì có thơ đề tặng rằng: “Nhà kia lỗi phép con khinh bố/ Mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng”.

TS Nguyễn Ngọc Huy (Chuyên gia về biến đổi khí hậu và giảm thiểu rủi ro thiên tai, Facebook Huy Nguyen) cho rằng “diễn cái thứ hài kịch lố bịch, thô thiển và nghèo vốn từ mà cứ nhai đi nhai lại hết năm này tới năm khác. Dân chê là phải!

Ăn mòn bát của Nhân Dân mà chửi dân “Ăn cháo đá bát” thì phải nghĩ lại xem ai đang ăn cháo của ai”.

Theo anh T.N., “chương trình Táo quân mặc dù là để gây tiếng cười cho khán giả, nhưng cách ăn mặc của các diễn viên, nghệ sĩ ngày càng lố lăng, phản cảm, tóc thì hết mốt xanh đến mốt đỏ, nam không ra nam, nữ không ra nữ; cốt truyện thì như cho đá vào mồm nhai; ngôn ngữ thì thiếu văn hóa và tục tĩu; diễn viên thì diễn xuất không có nội tâm, nội hàm, đơ, cứng, quá nhạt nhẽo và vô vị; chương trình thì phải cố gắng rặn ra tình tiết để chọc khán giả cười… Tôi thiết nghĩ, không biết ở trên Trời, các vị Thần như Ngọc Hoàng, Nam Tào, Bắc Đẩu… họ có phẫn nộ không khi hình tượng của họ bị chương trình làm “biến dị” như vậy. Theo tôi, chương trình Táo quân nên chấm dứt từ lâu mới đúng”.