Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sẽ đấu thầu vàng miếng trở lại để tăng nguồn cung vàng ra thị trường, kể từ lần cuối năm 2013. Đề xuất sửa đổi Nghị định 24 – quy định cơ chế Nhà nước độc quyền vàng miếng (SJC) – đang được trình lên Thủ tướng.

vang mieng
Vàng 999,9 tại một cửa hàng bán lẻ vàng, Hải Phòng. (Ảnh: Ngân Phạm/Facebook)

Tại họp báo của Ngân hàng Nhà nước vài sáng 19/4, ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối cho biết NHNN sẽ đấu thầu vàng để tăng cung cho thị trường, dự kiến diễn ra vào thứ 2 tuần tới, ngày 22/4. Vàng miếng SJC đấu thầu từ nguồn có sẵn trong kho.

Hiện có 26 đơn vị bao gồm cả ngân hàng thương mại và doanh nghiệp kinh doanh vàng thiết lập quan hệ giao dịch vàng miếng với NHNN. Đến thời điểm này, có 15 đơn vị đủ điều kiện tham gia đấu thầu.

Phiên đấu thầu vàng miếng đầu tiên được NHNN tổ chức vào ngày 28/3/2013. Theo đó, sau 11 năm, NHNN sẽ đấu thầu vàng miếng trở lại để tăng nguồn cung vàng ra thị trường. Việc này được cho là để kéo giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới.

Kể từ buổi đấu giá ngày 28/3/2013, NHNN đã tổ chức 76 phiên đấu thầu bán vàng miếng (đều trong năm 2013) với tổng khối lượng trúng thầu là 1.819.900 lượng trên tổng số 1.932.000 lượng chào thầu. Tại thời điểm này, giá vàng SJC cao hơn vàng thế giới khoảng 4,2 triệu đồng/lượng.

Về chính sách quản lý thị trường vàng trong thời gian tới, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối cho hay NHNN đã có tờ trình, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tổng kết Nghị định 24/2012/NĐ-CP. Trong đó, NHNN đã lấy ý kiến các Bộ, ngành và giải trình về chủ trương nên sửa đổi Nghị định 24′

“NHNN đề xuất tập trung vào việc xóa bỏ độc quyền vàng miếng để Việt Nam có thêm nhiều thương hiệu vàng miếng khác, chứ không phải chỉ có vàng miếng SJC”, ông Tuấn nói trong buổi họp báo.

Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối cho biết, trong Nghị định 24 quy định rõ với những doanh nghiệp nào có hợp đồng gia công với nước ngoài, việc nhập khẩu vàng nguyên liệu được thực hiện qua chi nhánh NHNN. Thời gian tới, NHNN yêu cầu các chi nhánh nắm bắt nhu cầu nhập khẩu và báo cáo lại.

Việc xem xét sửa đổi Nghị định 24 đã được NHNN đề cập từ 3 tháng trước, tại buổi họp báo ngày 3/1. Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết: “Chúng tôi đang xem xét việc độc quyền vàng miếng SJC có còn cần thiết không. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng không cần thiết phải độc quyền SJC hay cần thiết phải có nhiều thương hiệu vàng khác. Tuy nhiên, dù chỉ có độc quyền nhãn hiệu vàng miếng SJC hay nhiều loại vàng khác thì mục tiêu cuối cùng là phải đạt được là vấn đề quản lý nhằm ổn định thị trường vàng miếng, không ảnh hưởng tới nền kinh tế vĩ mô và đảm bảo quyền lợi của 100 triệu dân.”

Động thái trên diễn ra sau khi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện 1426/CĐ-TTg nngày 27/12/2023 về các giải pháp quản lý thị trường vàng. Tại thời điểm ngày 26/12, giá vàng SJC vượt mốc 80 triệu đồng/lượng (bán ra), cao hơn giá vàng thế giới gần 20 triệu đồng/lượng.

Giá vàng SJC ngày 18/4 ở mức 84 triệu đồng/lượng (bán ra), cao hơn giá vàng thế giới gần 11 triệu đồng/lượng.

Sơn Nguyên