Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken vào tối thứ Sáu (23/6) đã phát đi điện tín khẩn cấp, yêu cầu các quan chức Mỹ trên khắp thế giới không được nói về vụ nổi dậy vũ trang thất bại do nhóm lính đánh thuê Wagner tiến hành ở Nga, Axios đưa tin theo các nguồn tin riêng.

Hôm thứ Ba (27/6), Axios đưa tin các nhà ngoại giao Mỹ trên toàn thế giới nhận được lệnh từ Ngoại trưởng Blinken vào tối 23/6 rằng họ chỉ được phép nói Washington đang theo dõi các sự kiện diễn ra ở Nga nếu được các chính phủ nước ngoài hỏi về vấn đề này.

Theo các quan chức giấu tên, thông điệp nêu trên của ông Blinken đã nhấn mạnh rằng tình huống này do ngoại trưởng và các nhân viên thân cận nhất của ông trực tiếp xử lý.

Một quan chức Mỹ giấu tên nói với Axios rằng ấn tượng của những người nhận được chỉ lệnh của ông Blinken là Washington đã đang cố gắng đảm bảo chắc chắn rằng các nhà ngoại giao Mỹ sẽ không nói bất cứ điều gì mà sẽ làm cho nó giống như Mỹ dường như liên quan đến cuộc khủng hoảng an ninh tại Nga.

Axios viết: “Bức điện tín bất thường… đã chỉ ra mức độ báo động trong chính quyền Biden về những diễn tiến tại Nga”.

Một quan chức Mỹ giấu tên khác nói vào thời điểm bức điện tín của ông Blinken được gửi đi, tình hình tại Nga là rất không rõ ràng và dường như ông Blinken muốn đảm bảo các quan chức Mỹ cần giữ im lặng cho đến khi có nhiều thông tin cụ thể hơn về sự vụ này.

Trao đổi trên ABC hôm Chủ Nhật (25/6), ông Blinken nói rằng vụ binh biến Wagner “cơ bản là vấn đề nội bộ của người Nga”. Ông cũng nói hành động của nhóm lính đánh thuê đó “là thách thức trực tiếp đối với quyền lực của Tổng thống Vladimir Putin” và “chúng ta đã đang nhìn thấy những rạn nứt thực sự nổi lên” trong hệ thống nhà nước Nga.

CNN đưa tin hôm thứ Hai (26/6) dẫn các nguồn tin từ quan chức phương Tây cho biết trong thời điểm diễn ra binh biến ở Nga, Mỹ và các đồng minh phương Tây khác của Ukraine đã yêu cầu Kyiv kiềm chế không được tấn công vào lãnh thổ Nga.

Một quan chức phương Tây nói với CNN: “Thông điệp này là đừng đảo lộn tình hình”. Cũng theo quan chức này, phương Tây sợ rằng Moscow sẽ nhìn nhận những hành động đó là cho thấy Kyiv cùng đồng minh của họ ủng hộ những kẻ tổ chức binh biến và nỗ lực thách thức chủ quyền của Nga.

Người Ukraine đã được các đồng minh cảnh báo không được khiêu khích tình huống này. Tận dụng cơ hội trong lãnh thổ Ukraine, nhưng không được để bị cuốn vào những vấn đề nội bộ [của Nga] hoặc tấn công vào các khí tài quân sự bên trong lãnh thổ Nga”, vị quan chức giấu tên nêu trên tiết lộ với CNN.

Nhóm lính đánh thuê Wagner do ông Evgeny Prigozhin chỉ huy đã phát động binh biến tại Nga vào cuối ngày thứ Sáu (23/6). Ông Prigozhin nói rằng ông ra lệnh cho binh lính dưới trướng nổi dậy bởi vì Bộ Quốc phòng Nga “muốn giải tán Wagner”.

Binh lính Wagner đã giành được quyền kiểm soát trụ sở Quân khu miền Nam của quân đội Nga tại thành phố Rostov-on-Don và đã điều động một đội quân cơ giới tiến về thủ đô Moscow.

Vụ binh biến đã đột ngột dừng lại vào tối thứ Bảy (24/6) khi ông Prigozhin loan báo rằng binh lính Wagner sẽ quay về căn cứ vì đã đạt được thỏa thuận với trung gian hòa giải, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.

Điện Kremlin sau đó loan báo rằng ông Prigozhin sẽ được rời Nga và tới Belarus sống lưu vong. Vụ án hình sự nhắm vào ông Prigozhin cũng sẽ được hủy bỏ và binh lính Wagner tham gia vào binh biến cũng sẽ không bị truy tố.

Tổng thống Putin, trong bài phát biểu được tường thuật trên truyền hình nhà nước hôm thứ Hai (26/6), đã nói rằng hầu hết binh lính Wagner là những người yêu nước và đã bị những kẻ tổ chức nổi dậy cố tình lừa dối. Ông Putin nói binh lính Wagner bây giờ có thể lựa chọn ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga và các cơ quan an ninh khác của chính phủ, hoặc chuyển tới Belarus hoặc về nhà đoàn tụ với gia đình. Ông Putin không nhắc tới ông Prigozhin.

Hải Đăng (T/h)