Dự báo về đại dịch COVID-19 trên thế giới sẽ khó khăn hơn từ năm 2023?
- Phan Anh
- •
Tác động phức tạp giữa các biến thể, vắc-xin và khả năng miễn dịch tự nhiên cũng như việc giảm truy vết được xem là những nguyên nhân sẽ khiến cho quá trình lập mô hình dự báo về đại dịch COVID-19 trở nên khó khăn hơn, theo hãng tin CNA.
Giai đoạn đầu năm 2020, chúng ta biết rất ít về virus corona gây bệnh COVID-19. Khi bước sang năm 2023, chỉ cần tìm kiếm trên Google Scholar sẽ thu được khoảng 5 triệu kết quả có chứa tên loại virus này.
Tỷ lệ người mắc COVID-19 thay đổi theo thời gian, tuy nhiên, con số này có thể sẽ được duy trì ở một tỷ lệ nhất định. Virus corona vẫn tồn tại và mọi người đang mắc bệnh, thậm chí là tái nhiễm.
Tình hình COVID-19 sẽ trở nên khó hơn?
Trong những ngày đầu bùng phát đại dịch COVID-19, các mô hình đơn giản được sử dụng để dự đoán số ca nhiễm virus corona và tác động có thể xảy ra đối với dân số, trong đó có cả nhu cầu về chăm sóc sức khỏe. Ở giai đoạn này, chỉ có một biến thể chính của virus corona là chủng ban đầu. Nhưng giờ đây, những giả định đơn giản đó không còn đúng nữa.
Phần lớn dân số thế giới được cho là đã mắc COVID-19 và có sự khác biệt đáng kể giữa các mức độ miễn dịch của từng cá nhân dựa trên loại vắc-xin và số lượng liều mà mọi người đã tiêm. Theo ước tính, tổng cộng có 13 tỷ liều vắc-xin COVID-19 đã được sử dụng.
Mô hình dự đoán cũng hoạt động tốt khi mọi người hành động theo những cách có thể dự đoán được, cho dù đây là hành vi bình thường, trước đại dịch hoặc thời điểm áp đặt những hạn chế xã hội nghiêm ngặt. Khi mọi người thích nghi với cuộc sống có COVID-19 và tự đánh giá rủi ro cũng như lợi ích của hành vi bản thân, việc lập mô hình dự đoán sẽ trở nên phức tạp hơn.
Việc giảm thiểu tình trạng giám sát cũng gây khó khăn hơn cho lập mô hình dự đoán. Trong thời kỳ cao điểm ứng phó khẩn cấp với COVID-19, ưu tiên hàng đầu bao gồm giám sát những người nhiễm virus corona và các biến thể. Điều này tạo điều kiện cho việc xác định sớm và sẵn sàng ứng phó với các biến thể mới như Omicron. Tuy nhiên, hoạt động giải trình tự gen mẫu bệnh phẩm sau đó đã giảm đi và điều này có thể làm tăng thời gian cần thiết để xác định các biến thể mới cần quan tâm.
Đại dịch COVID-19 vẫn chưa kết thúc
Vẫn còn khác biệt lớn trong các biện pháp can thiệp dùng thuốc và không dùng thuốc trên khắp thế giới, ví như việc sử dụng khẩu trang, xét nghiệm COVID-19 và lắp đặt hệ thống thông gió trong các tòa nhà. Trong bối cảnh các chính phủ nới lỏng và thắt chặt lại biện pháp phòng dịch để ứng phó với các áp lực xã hội cũng như tình hình y tế, có nguy cơ các biến thể xuất hiện và chọc thủng tuyến phòng thủ đã xây dựng.
Các giai đoạn tiếp theo của đại dịch cũng sẽ chịu ảnh hưởng bởi hành vi của con người. Ví dụ, khoảng thời gian con người chúng ta làm việc ở nhà và liệu chúng ta có giảm tiếp xúc xã hội khi mắc COVID-19 hay không, đồng thời cũng không thể bảo đảm chắc chắn rằng các biến thể mới trong tương lai có ảnh hưởng tương tự như Delta hoặc Omicron hay không.
Phan Anh
Xem thêm
Từ khóa COVID-19 virus corona gây bệnh COVID-19 năm 2023
