Dự luật của Mỹ cấm mua UAV Trung Quốc

Mộc Vệ
•
Thứ Năm, 02/11/2023

Ủy ban Về cạnh tranh chiến lược Mỹ – Trung của Hạ viện Mỹ giới thiệu dự luật cấm mua UAV Trung Quốc: “Dự luật máy bay không người lái (UAV) vì an ninh nước Mỹ” (American Security Drone Act), theo Financial Times (Anh) đưa tin hôm thứ Tư (1/11).

UAV Trung Quoc — UAV quân sự tấn công tầm cao Wing Loong II của Trung Quốc tại triển lãm hàng không quốc tế MAKS-2019. (Nguồn: Andrey 69/ Shutterstock)

Những người khởi xướng dự luật này gồm Chủ tịch Mike Gallagher (phe Cộng hòa) của Ủy ban Về cạnh tranh chiến lược Mỹ – Trung Quốc, và Nghị sĩ Raja Krishnamoorthi (phe Dân chủ).

Động thái mới được cả hai đảng trong Quốc hội Mỹ thúc đẩy này mục đích ngăn chặn việc sử dụng công nghệ Trung Quốc gây nguy hại cho an ninh quốc gia Mỹ.

Dự luật này tương tự như dự luật được Chủ tịch Đảng Dân chủ Mark Warner và Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Rick Scott của Ủy ban Tình báo Thượng viện đưa ra. Thượng viện Mỹ đã đưa dự luật quốc phòng này vào phiên bản của Thượng viện. Trong xem xét thông qua, bản của Thượng viện cần có cân đối với bản của Hạ viện.

Mặc dù dự luật của Hạ viện Mỹ không nêu tên bất kỳ công ty Trung Quốc nào, nhưng rõ ràng nhắm tới Tập đoàn DJI – nhà sản xuất UAV thương mại lớn nhất thế giới.

Các sản phẩm của công ty Trung Quốc có trụ sở tại Thâm Quyến này được bán trên khắp thế giới và cũng rất phổ biến ở Mỹ. Trên khắp nước Mỹ, nơi nào cũng có thể nhìn thấy UAV DJI đang bay trên bầu trời được các nhiếp ảnh gia và cơ quan cảnh sát sử dụng. UAV DJI chiếm 58% thị trường Mỹ và đang ở vị trí thống trị tuyệt đối.

Tờ Financial Times cho biết, một công ty khác có thể bị ảnh hưởng bởi dự luật của Hạ viện Mỹ là Công ty Công nghệ Autel (Autel Intelligent Tech) tại Thâm Quyến – Trung Quốc. UAV của Autel chiếm 7,8% thị trường UAV thương mại của Mỹ.

Để ngăn ủng hộ hành vi xấu của nhà cầm quyền Trung Quốc

Ủy ban Về cạnh tranh chiến lược Mỹ – Trung Quốc của Hạ viện Mỹ hy vọng bằng cách đưa ra dự luật sẽ thu hút sự chú ý đến vấn đề này. Chủ tịch Gallagher nói với Financial Times rằng, “Đảng Cộng sản Trung Quốc tận dụng vị thế gần như độc quyền của họ trên thị trường UAV làm vũ khí chống lại những người tốt. Họ đã hạn chế xuất khẩu UAV sang Ukraine, nhưng Hamas đã có thể sử dụng chúng để thực hiện các cuộc tấn công khủng bố tàn bạo”.

Gallagher cho hay luật này sẽ ngăn Chính phủ liên bang Mỹ sử dụng tiền thuế của người Mỹ để mua thiết bị UAV từ Trung Quốc, không khác gì ủng hộ hành vi xấu của nhà cầm quyền Trung Quốc, đồng thời khiến Mỹ và các đồng minh phải hứng chịu mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng.

Nghị sĩ Mỹ nhấn mạnh: “Quốc hội Mỹ phải thông qua dự luật lưỡng đảng này để bảo vệ lợi ích của Mỹ và chuỗi cung ứng an ninh quốc gia của chúng ta”.

Kể từ khi chiến tranh Nga – Ukraine nổ ra vào tháng 2 năm ngoái, giới truyền thông liên tục đưa tin quân đội Nga đã sử dụng UAV do Trung Quốc sản xuất để tấn công các mục tiêu của Ukraine. Nhà cầm quyền Trung Quốc đã nhiều lần phủ nhận việc xuất khẩu UAV sang Nga. Tuy nhiên, Nikkei Asia đã chỉ ra trong một báo cáo điều tra đưa ra vào tháng 7 rằng từ tháng 12/2022 – 4/2023, Nga đã nhập khẩu ít nhất 37 UAV từ Trung Quốc, trị giá khoảng hơn 100.000 USD. Hồ sơ khai báo hải quan của những chiếc UAV này ghi rõ “sử dụng trong các hoạt động quân sự đặc biệt”.

Tờ New York Times cũng đưa tin vấn đề Trung Quốc tiếp tục bán UAV quân sự cho Nga, trong đó có sản phẩm của DJI. Nhiều sản phẩm của các công ty lớn tại Trung Quốc được đưa đến Nga qua bên trung gian và nhà xuất khẩu.

Tính đến tháng 3 năm nay, tổng giá trị UAV xuất khẩu từ Trung Quốc sang Nga đã vượt 1,2 triệu USD.

Người phụ trách Hiệp hội Hệ thống phương tiện không người lái quốc tế (Association for Uncrewed Vehicle Systems International) là Michael Robbins cho biết, sau khi xuất hiện UAV Trung Quốc trên chiến trường Ukraine thì Quốc hội Mỹ đã trở nên cảnh giác hơn về UAV Trung Quốc. Ông nói rằng khoảng cách công nghệ giữa UAV DJI và công nghệ Mỹ đã thu hẹp, trong khi họ có lợi thế cạnh tranh so với các công ty Mỹ nhờ trợ cấp của chính phủ.

Dưới thời chính quyền ông Trump, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa DJI vào “Danh sách thực thể”, cấm các công ty Mỹ bán công nghệ của Mỹ cho DJI. Chính quyền Tổng thống Biden hiện nay đưa công ty Trung Quốc này vào danh sách đen đầu tư của Bộ Tài chính Mỹ, nhằm ngăn chặn nhà cầm quyền Trung Quốc sử dụng công nghệ và sản phẩm của Mỹ để giám sát người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.