Chính trị gia dân túy cực hữu Geert Wilders có thể sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Hà Lan và sẽ tập trung vào nỗ lực hạn chế nhập cư. Đảng Vì Tự do của ông Geert Wilders khả năng sẽ trở thành đảng chiếm nhiều ghế nhất tại nghị viện Hà Lan sau cuộc bầu cử hôm thứ Tư (22/11).

Geert Wilders
Ông Geert Wilders, lãnh đạo Đảng Vì Tự do (PVV) hôm 23 tháng 11 năm 2023 tại The Hague, Hà Lan đã gửi lời chúc mừng tại văn phòng đảng sau khi PVV chiến thắng cuộc tổng tuyển cử hôm 22 tháng 11. (Nguồn ảnh: Carl Court/Getty Images)

Đảng Vì Tự Do (PVV) theo đường lối dân túy cực hữu đã thắng 37 trong tổng số 150 ghế tại Hạ viện Hà Lan, và trở thành đảng lớn nhất tại cơ quan lập pháp này. Liên minh đảng Lao động và Đảng Xanh được 25 ghế, trong khi Đảng Nhân dân Vì Tự do (VVD) của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Mark Rutte được 24 ghế.

Đây là chiến thắng gây sốc của đảng PVV, bởi vì trong cuộc bầu cử nghị viện năm 2021 họ mới chỉ giành được 17 ghế.

Sau chiến thắng của PVV, ông Geert Wilders tuyên bố rằng kết quả bầu cử thể hiện rõ ràng rằng đảng của ông có thể không còn bị các lực lượng chính trị khác “phớt lờ” nữa.

Tôi tuyên bố với các đảng khác; chiến dịch này đã khép lại và cử tri đã lên tiếng. Bây giờ chúng ta cần tìm ra những điểm tương đồng với nhau. Chúng ta cần làm việc cùng nhau”, ông Wilders nói trong một bài phát biểu trước công chúng sau khi kết quả sơ bộ được loan báo. Ông nói thêm rằng người dân đã “chán ngấy” và “muốn Hà Lan lại được đặt lên trước tiên”.

Ông Wilders nói với các thành viên của PVV rằng: “Tất nhiên, tôi sẽ rất hạnh phúc được trở thành thủ tướng Hà Lan” và sẵn sàng đàm phán với các đảng chính trị khác để thành lập chính phủ liên minh.

Ông Wilders nói ông muốn có một cuộc trưng cầu dân ý về việc liệu Hà Lan có nên rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) hay không.

Ông cũng cho biết sẽ ưu tiên hạn chế người tị nạn và nhập cư vào Hà Lan. Ông nói: “Việc đầu tiên là hạn chế đáng kể về tị nạn và nhập cư. Chúng tôi không làm điều đó vì bản thân chúng tôi, chúng tôi làm điều đó vì tất cả người dân Hà Lan đã bỏ phiếu cho chúng tôi”.

Theo số liệu thống kê của giới chức Hà Lan, số lượng người nhập cư vào nước này năm 2022 đã tăng gấp đôi so với một năm trước đó, lên mức khoảng 223.000 người, trong đó ¼ là người đến từ Ukraine.

Ông Wilders là người ngưỡng mộ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Ông công khai bày tỏ quan điểm chống Hồi giáo, chống EU và tuyên bố: “Đất nước Hà Lan sẽ được trả về cho người Hà Lan”.

Ngoại giới nhận định, quan điểm chống Hồi giáo và chống EU của ông Wilders sẽ khiến chính trị gia cực hữu này gặp khó trong việc đàm phán với các đảng phái khác để thành lập chính phủ liên minh và khả năng ông sẽ phải nhượng bộ.

Ông Wilders thực tế trong phát biểu sau khi có kết quả bầu cử ban đầu đã kiềm chế các phát ngôn chống Hồi giáo và khẳng định ông sẽ ưu tiên hơn cho việc khắc phục những vấn đề nội tại của Hà Lan.

Tôi là người lạc quan. Tôi hiểu rằng các đảng phái không muốn một chính phủ hành động trái với hiến pháp. Chúng tôi không làm việc đó. Chúng tôi không nói về các nhà thờ Hồi giáo, Kinh Quran hay các trường học Hồi giáo. Chúng tôi sẽ nói về trao lại ưu tiên cho người Hà Lan, hy vọng cho người Hà Lan”, ông Wilders nói trên đài truyền hình công cộng NOS.

Hiện vẫn chưa rõ liệu PVV sẽ có thể thành lập được chính phủ liên minh để ông Wilders trở thành tân thủ tướng Hà Lan hay không, vì rằng một số đảng chính trị lớn đã đang lưỡng lực hợp tác với PVV.

Hải Đăng