Chỉ số cước xuất khẩu container Thượng Hải (SCFI), chỉ số hàng đầu về chi phí vận chuyển hàng hóa trên toàn thế giới, công bố hôm thứ Sáu (12/1), rằng chi phí mỗi container là 3.101 USD – tăng khoảng 310% kể từ khi nhóm Houthi ở Yemen bắt đầu tấn công các tàu chở hàng ở Biển Đỏ.

Maersk
Ngày 2/1/2024, Maersk, hãng vận tải tàu container lớn thứ 2 thế giới, tuyên bố tạm dừng vận chuyển hàng hóa trên Biển Đỏ. (Ảnh: MagioreStock, Shutterstock)

Giá SCFI cho một container vận chuyển 20 feet ở mức 2.871 USD vào thứ Sáu tuần trước, do đó chi phí đang tăng đều đặn hàng tuần khi các hãng vận tải biển bỏ tuyến đường thương mại quan trọng trên Biển Đỏ để tìm các tuyến đường thay thế chậm hơn và cũng đắt hơn.

Trang tin Sky News lưu ý rằng chi phí bảo hiểm cho các công ty vận tải đang tăng lên, cùng với chi phí trả lương cho thủy thủ đoàn và phân bổ nhiên liệu cho tuyến đường thay thế dài hơn vòng qua Mũi Hảo Vọng. Hơn nữa, sự gián đoạn do Houthi gây ra xảy ra ngay trước Lễ hội mùa xuân và Tết Nguyên đán của Trung Quốc – thời điểm nhu cầu cao đẩy chi phí vận chuyển tăng cao.

Một số nhà bán lẻ lớn đã bắt đầu thông báo cho khách hàng rằng việc gián đoạn vận chuyển sẽ làm tăng chi phí, trì hoãn việc giao sản phẩm hoặc cả hai. Hôm thứ Năm (11/1), nhà sản xuất ô tô điện Tesla đã đóng cửa “Gigafactory” (nhà máy siêu lớn của Tesla) ở Brandenburg, Đức, trong ít nhất hai tuần vì sự gián đoạn do cac cuộc tấn công của Houthi trên Biển Đỏ đã cắt đứt nguồn cung cấp linh kiện từ châu Á.

Nhà sản xuất ô tô Volvo của Đức cũng tuyên bố sẽ đình chỉ một số hoạt động sản xuất tại các cơ sở ở châu Âu do thiếu linh kiện. Cụ thể, Volvo cho biết họ sẽ đóng cửa nhà máy ở Gent, Bỉ trong ba ngày vì việc giao hộp số bị trì hoãn.

Nhà bán lẻ quần áo Next của Anh cảnh báo rằng “những khó khăn trong việc tiếp cận Kênh đào Suez, nếu tiếp diễn, có thể gây ra một số sự chậm trễ trong việc giao hàng vào đầu năm nay”.

Công ty nội thất của Thụy Điển Ikea là một trong những nhà bán lẻ lớn đầu tiên cảnh báo về tình trạng thiếu sản phẩm do cuộc khủng hoảng Biển Đỏ. Ikea cho biết trước Giáng sinh rằng sự việc có thể “gây ảnh hưởng tình trạng có sẵn” đối với một số mặt hàng. Công ty cam kết sẽ đánh giá “các lựa chọn cung ứng khác” đồng thời thực hiện “tất cả các biện pháp phòng ngừa cần thiết” để đảm bảo cho những người làm việc trong chuỗi cung ứng của họ.

231220 suez 02 scaled
Hãng dầu khí khổng lồ BP tuyên bố tạm thời không đi đường thuỷ qua Biển Đỏ do tình hình trị an trở nên tồi tệ. (Ảnh cắt từ video)

Ông Seth Frederickson, phó chủ tịch quản lý sản phẩm tại công ty phân tích chuỗi cung ứng FourKites, cảnh báo: “Nếu sự gián đoạn ở Biển Đỏ kéo dài thêm 2-3 tuần nữa, tôi dự đoán sẽ xảy ra tình trạng thiếu sản phẩm trên kệ hàng vào tháng 4 và tháng 5”.

Giá dầu tăng hơn 1% vào thứ Sáu (12/1) khi các tàu chở dầu phải chuyển hướng khỏi tuyến Biển Đỏ sau các cuộc không kích của Mỹ và Anh nhằm vào lực lượng Houthi. Ít nhất ba hãng tàu chở dầu lớn tuyên bố sẽ đình chỉ tất cả các tuyến đường qua Biển Đỏ.

Phó chủ tịch cấp cao về giao dịch của công ty BOK Financial, ông Dennis Kissler dự đoán “căng thẳng leo thang ở Trung Đông” có thể phá vỡ “cân bằng” hiện tại giữa cung và cầu, đẩy giá dầu tăng từ 5 đến 7 USD/thùng.

Các nhà phân tích ngành dầu mỏ đặc biệt lo lắng về các vấn đề đang phát triển ở phía xa của Bán đảo Ả Rập, nơi Iran bắt giữ một tàu chở đầy dầu thô của Iraq hôm thứ Năm (11/1) và có thể đang chuẩn bị làm gián đoạn hoạt động vận chuyển qua eo biển Hormuz.

Cơ quan quản lý kênh đào Suez (SCA) hôm thứ Năm thông báo rằng doanh thu giảm 40% kể từ đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023. Lưu lượng tàu bè giảm 30% so với cùng kỳ năm trước.

Việc mất doanh thu là một đòn giáng mạnh vào Ai Cập vì phí kênh đào Suez là một trong những nguồn thu ngoại tệ chính của nước này. Chính phủ Ai Cập gần đây đã đầu tư vào việc mở rộng kênh đào mới để tăng doanh thu, bổ sung vào phần mở rộng đã hoàn thành trước đó vào năm 2015.

Giám đốc SCA, ông Osama Rabie cho biết Ai Cập đã cố gắng thuyết phục các chủ hàng tiếp tục sử dụng tuyến đường Biển Đỏ qua Kênh đào Suez bằng cách đưa ra giảm giá và các ưu đãi khác nhưng không có kết quả. Ông dự đoán “một phần rất lớn hàng hóa” thường được vận chuyển qua Kênh đào sẽ tiếp tục hoạt động sau khi Khủng hoảng Biển Đỏ được giải quyết.

Nhật báo kinh doanh CityAM có trụ sở tại London không chắc chắn rằng mọi thứ sẽ trở lại bình thường nhanh như vậy, đồng thời tính toán rằng tổng lưu lượng tàu qua Suez giảm khi các cuộc tấn công của Houthi bắt đầu là gần 90% so với cùng kỳ năm ngoái và chi phí vận chuyển tăng vọt có thể là “chất xúc tác mới cho lạm phát toàn cầu”.