Thế giới 24h: Cập nhật những tin tức thế giới đáng chú ý nhất (2/10)

Nam Sơn
•
Thứ Sáu, 02/10/2020

Bản tin Thế giới 24h của Trí Thức VN tổng hợp những thông tin cập nhật mới nhất về các diễn biến đáng chú ý trên thế giới, với tiêu điểm là Trung Quốc, cuộc đối đầu Mỹ – Trung, bầu cử Mỹ 2020, và đại dịch COVID-19.

The gioi — (Ảnh minh hòa từ ShutterStock)

Đại dịch COVID-19

Tính đến 9 sáng 2/10 (giờ Việt Nam), theo trang worldometers, tổng số ca COVID-19 toàn cầu là 34.470.778 ca. Số ca tử vong là 1.010.569 ca, tỷ lệ trong trung bình ở mức 4,422%. 5 nước có số ca nhiễm nhiều nhất là Mỹ (7.494.671 ca), Ấn Độ (6.391.960 ca), Brazil (4.849.229 ca), Nga (1.185.231 ca) và Colombia (835.339 ca).
Cố vấn chính quyền Trump, Hope Hicks đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus corona sau khi cùng Tổng thống Trump bay trên Không Lực Một tới buổi tập trung chiến dịch tại Duluth, bang Minnesota hôm thứ Tư 30/9 (giờ Mỹ).
Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tỷ lệ thất nghiệp tại Nhật Bản trong tháng Tám đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 3 năm qua và việc làm sẵn có đã giảm tới mức thấp nhất trong hơn 6 năm qua.
Amazon.com hôm 1/10 cho biết hơn 19.000 nhân viên tuyến đầu của tập đoàn bán lẻ này đã bị nhiễm virus corona trong năm nay, chiếm 1,44% tổng số nhân viên.
Sao Paulo, Brazil bắt đầu chương trình xét nghiệm COVID-19 đại trà vào 1/10 cho giáo viên, viên chức giáo dục và học sinh, sinh viên. Thành phố lớn nhất Brazil này đang tìm cách quay trở lại trạng thái bình thường khi Brazil vẫn báo cáo hàng chục nghìn ca COVID-19 mới mỗi ngày.
Chính phủ Syria hôm 1/10 đã mở lại sân bay Damascus cho vận tải thương mại quốc tế sau 6 tháng tạm dừng vì đại dịch COVID-19.
Từ sáng thứ Bảy (3/10), du khách đến Anh và Scotland từ Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan sẽ phải tự cách ly 14 ngày.
Bộ trưởng Y tế Pháp Olivier Veran hôm 1/10 cho biết khu vực Paris đã vượt qua 3 ngưỡng báo động cao nhất về tỷ lệ nhiễm mới virus corona.
Thành phố Madrid, Tây Ban Nha sẽ trở thành thủ đô đầu tiên tại châu Âu bị phong tỏa trở lại trong vài ngày tới sau khi lãnh đạo đô thị này hôm 1/10 đã miễn cưỡng đồng ý tuân thủ lệnh của chính quyền trung ương về việc cấm đi lại không thiết yếu đến và ra khỏi thủ đô.
Anh Quốc hôm 1/10 báo cáo có thêm 6.914 ca COVID-19, giảm nhẹ so với mức tăng hơn 7.000 ca một ngày trước đó.
Ý đã xác nhận 2.548 ca COVID-19 mới trong 24 giờ qua. Đây là mức tăng hơn 2000 ca/ ngày đầu tiên tại Ý kể từ cuối tháng Tư.
Thủ tướng Ý Giuseppe Conte hôm 1/10 nói rằng ông sẽ yêu cầu quốc hội gia hạn tình trạng khẩn cấp COVID-19 toàn quốc đến cuối tháng 1/2021.
Ba Lan hôm 1/10 có số ca COVID-19 tăng kỷ lục trong ngày với 1.967 ca.
Thụy Điển xác nhận có thêm 752 ca COVID-19 trong 24 giờ qua. Đây là số ca nhiễm mới trong ngày cao nhất tại Thụy Điển kể từ tháng Sáu.
Hungary sẽ gia hạn thời gian đóng cửa biên giới đến cuối tháng Mười để ứng phó với sự lây lan của virus corona, Chánh văn phòng Nội các của Thủ tướng Viktor Orban cho biết hôm 1/10.
Số ca COVID-19 tại Ấn Độ đã tăng 86.821 ca, nâng tổng số ca COVID-19 tại quốc gia đông dân thứ hai thế giới này lên hơn 6,3 triệu ca.
Các nhà chức trách Malaysia hôm 1/10 đã cảnh báo về làn sóng mới lây lan virus corona sau khi nước này xác nhận có thêm 250 ca nhiễm mới trong 24 giờ qua – mức tăng kỷ lục trong ngày kể từ đầu tháng Sáu.
UAE xác nhận mức tăng mới ca COVID-19 cao nhất trong ngày hôm 1/10 với 1.158 ca nhiễm mới.
Ban lãnh đạo liên minh vắc-xin GAVI đã phê chuẩn 150 triệu USD để giúp 92 quốc gia thu nhập thấp và trung bình chuẩn bị cho việc phân phối vắc-xin COVID-19 trong tương lai, bao gồm cả hỗ trợ về kỹ thuật và thiết bị chuỗi cung ứng lạnh.

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

TT Trump tuyên bố chiến thắng cựu Phó Tổng thống Joe Biden trong cuộc tranh biện tổng thống đầu tiên giữa họ tại Cleveland, bang Ohio vào tối thứ Ba (29/9).
Ước tính có 73,1 triệu người đã xem cuộc tranh biện lần thứ nhất giữa TT Trump và cựu PTT Biden hôm 29/9 trên 16 mạng truyền hình, thấp hơn con số 84 triệu người xem cuộc tranh biện đầu tiên giữa ông Trump và bà Hillary Clinton năm 2016.
Nếu cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020 có kết quả hòa phiếu Đại cử tri hoặc bất kỳ tranh cãi nào khác ngăn chặn việc xác nhận người chiến thắng rõ ràng, thì khi đó có thể Hạ viện Mỹ phải bỏ phiếu chọn người chiến thắng. Lợi thế lúc đó thuộc về Tổng thống Donald Trump.
Chiến dịch tái cử của TT Trump hôm 1/10 đã bác bỏ kêu gọi thay đổi luật điều hành hai cuộc tranh biện còn lại giữa ông Trump và ông Biden.
Chiến dịch Trump đã lên án người dẫn chương trình C-SPAN Steve Scully – điều hành cuộc tranh biện thứ hai giữa ông Trump và ông Biden vào ngày 15/10 (giờ Mỹ) – vì mối quan hệ của ông ta với cựu PTT Joe Biden.
Thống kê mới nhất của Gallup cho thấy người dân Mỹ đang tăng tín nhiệm với Tổng thống Trump và đa số dự đoán ông sẽ đánh bại cựu PTT Biden trong cuộc bầu cử tháng Mười Một.
Gallup báo cáo 56% người Mỹ tin TT Trump sẽ thắng trong tháng Mười Một. Chỉ có 40% nói ông Biden sẽ thắng.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell hôm 1/10 nói với báo giới rằng cử tri Mỹ nên chuẩn bị tinh thần sẽ phải đợi nhiều tuần mới biết được ai sẽ thắng cử tổng thống.
Ông Biden đã nhiều lần bác bỏ việc Đảng Cộng hòa gắn ông với nhóm cực tả trong Đảng Dân chủ, nhưng những lãnh đạo Dân chủ khác đã chứng thực nhiều chính sách mà có khả năng sẽ định hình lại nước Mỹ theo hướng thiên tả.

Quan hệ Mỹ – Trung

Trong chuyến thăm Vatican, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có bài phát biểu tố cáo thực trạng vi phạm tự do tôn giáo kinh khủng nhất thế giới do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) gây ra. Ông cho biết, cộng đồng Công giáo phải đứng ở tuyến đầu đấu tranh cho nhân quyền ở Trung Quốc.
Sau phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo, nhân vật quyền lực số hai tại Vatican hôm 1/10 nói rằng lập trường của hai bên về Trung Quốc vẫn khác xa nhau và khẳng định mạnh mẽ rằng Tòa Thánh có quyền theo đuổi thỏa thuận với Bắc Kinh.
Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải hôm 1/10 nói rằng mối quan hệ giữa Trung Quốc với Mỹ đang đối mặt với “nhiều khó khăn nghiêm trọng” và hai nước nên nhanh chóng đặt mối quan hệ này về đúng quỹ đạo.
50 thượng nghị sĩ Mỹ từ cả hai đảng hôm 1/10 đã kêu gọi chính phủ của Tổng thống Trump hãy bắt đầu đàm phán thỏa thuận thương mại song phương với Đài Loan. Đây là một phần trong nỗ lực của các nhà lập pháp nhằm thúc đẩy hành động mạnh mẽ của Washington trong việc đối phó với Trung Quốc.
Trong một cuộc họp trực tuyến của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hôm 1/10, phái đoàn Mỹ đã lên án Trung Quốc về “giết hại hàng triệu bé gái”.

Đài Loan

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết một chiếc chiến đấu cơ chống tàu ngầm Y-8 của Trung Quốc đã xâm nhập vào Vùng Nhân diện Phòng không của Đài Loan hôm 1/10, cũng là ngày Quốc khánh của Trung Quốc. Trong hai tuần qua, Trung Quốc đã thực hiện 9 hoạt động tương tự thế này.
Đài Loan đang chuẩn bị khai trương văn phòng đại diện mới tại Guam vào ngày 10/10, sau ba năm họ vắng mặt tại lãnh thổ Mỹ ở Thái Bình Dương.

Hồng Kông

Cảnh sát Hồng Kông đã làm mọi cách để ngăn chặn người dân Hồng Kông xuống đường kháng nghị đấu tranh trong ngày 1/10, nhằm tránh cho những người cầm quyền lúng túng. Ngoài việc cấm Mặt trận Nhân dân về Nhân quyền Hồng Kông tổ chức cuộc diễu hành vào ngày 1/10 và yêu cầu Mặt trận Nhân dân về Nhân quyền Hồng Kông để những người diễu hành “đăng ký tên thật”, cảnh sát Hồng Kông cho biết đã điều động 6.000 cảnh sát làm nhiệm vụ tại nhiều khu vực, bao gồm thiết lập các điểm quan sát ở các điểm trên cao nhằm can thiệp sớm vào “cuộc tụ tập bất hợp pháp” của người dân. Quảng trường Kim Tử Kinh (Golden Bauhinia) và địa điểm tổ chức lễ kỷ niệm được bao quanh bởi các hàng rào cỡ lớn. Một lượng lớn cảnh sát và xe cảnh sát đã được điều động canh giữ xung quanh Wan Chai trên đảo Hồng Kông từ sáng sớm, những công dân đến gần sẽ bị chặn lại để kiểm tra.
Tuy nhiên, cảnh sát đàn áp nhưng cũng không thể dập tắt quyết tâm xuống đường đấu tranh của người dân Hồng Kông. Vào chiều ngày 1/10, nhiều người dân đã tự phát xuống đường ở Causeway Bay và yêu cầu chính quyền Đại Lục thả 12 thanh niên đã bị tạm giữ hiện không có thông tin; đồng thời cũng phản đối Luật An ninh Quốc gia khu vực Hồng Kông.

Quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia khác

Trung Quốc – Anh: Tập đoàn công nghệ Huawei, Trung Quốc đã không thành công trong việc thuyết phục các quan chức an ninh Anh Quốc rằng các rủi ro an ninh của các sản phẩm Huawei trong các cơ sở hạ tầng quốc gia Anh Quốc có thể được quản lý thỏa đáng, theo báo cáo của chính phủ Anh hôm 1/10.
Tờ nhật báo Times hôm 1/10 đưa tin chính phủ Anh Quốc sẽ thắt chặt các quy định về các sinh viên nước ngoài của ngành học nào có thể học tập tại các trường đại học ở Anh. Động thái này của London là nhằm ngăn chặn sinh viên Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ.
Trung Quốc – EU: Tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc trong tuần qua (21-27/9, giờ Mỹ), Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel đã công khai tuyên bố, trong cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc, Liên minh Châu Âu (EU) đứng về phía Mỹ chứ không phải Trung Quốc (ĐCSTQ). Ngoài ra, nhiều nước cũng đã lên án ĐCSTQ, trong số đó có Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu ĐCSTQ phải chịu trách nhiệm về đại dịch.
Các lãnh đạo EU hôm 1/10 cũng đã nhắc lại việc họ “quan ngại sâu sắc về tình hình nhân quyền tại Trung Quốc, trong đó có các diễn tiến mới ở Hồng Kông và việc đối xử với người dân thuộc các nhóm thiểu số”.
Trung Quốc – Nga: Một nhà khoa học người Nga đã bị bắt giữ tại Siberia sau khi bị cáo buộc chuyển công nghệ cho Trung Quốc, truyền thông Nga đưa tin hôm 1/10.
Trung Quốc – Việt Nam: Việt Nam hôm 1/10 nói rằng các cuộc tập trận mà Bắc Kinh thực hiện trên Biển Đông tuần này sẽ gây tổn hại tới các cuộc đàm phán về quy tắc ứng xử trên biển (COC).

Các tin tức khác

Các tổng thống Pháp, Nga và Mỹ hôm 1/10 đã kêu gọi Azerbaijan và lực lượng người Armenia quanh khu vực Nagorno-Karabakh hãy dừng bắn ngay lập tức. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng ba cường quốc nêu trên không nên đóng vai trò gì trong các động thái hòa bình trong cuộc xung đột này.
Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan hôm 1/10 nói rằng nước này đã bắn rơi 4 máy bay không người lái tại tỉnh gần Yerevan.
Ông Nikol Pashinyan cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ “lại một lần nữa thúc đẩy con đường diệt chủng” và cho biết quân đội Ankara đang trực tiếp lãnh đạo một cuộc tấn công nhắm vào các lực lượng người Armenia thiểu số quanh khu vực Nagorno-Karabakh.
Armenia hôm 1/10 cũng cho biết họ đã triệu hồi đại sứ của mình tại Israel về nước để tham vấn về các thương vụ vũ khí giữa Israel và Azerbaijan.
Hai nhà báo người Pháp của tờ nhật báo Le Monde đã bị trọng thương hôm 1/10 sau khi lực lượng Azeri không kích vào thị trấn Martuni tại khu vực Nagorno-Karabakh. Các quan chức Pháp cho biết hai nhà báo này sẽ được đưa về nước điều trị sớm nhất có thể.
Tàu sân bay Queen Elizabeth của Hải quân Hoàng gia Anh sẽ hợp tác với các đồng minh khác như Mỹ, Nhật phát động các cuộc tập trận chung trên Biển Đông.
Lãnh đạo EU hôm thứ 2/10 đã phá vỡ được thế bế tắc ngoại giao và đồng thuận áp đặt chế tài lên Belarus sau nhiều giờ nhóm họp thượng đỉnh.
EU có thể áp đặt chế tài lên Thổ Nhĩ Kỳ nếu Ankara tiếp tục khiêu khích và gây áp lực tại Đông Địa Trung Hải, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói hôm 2/10.
EU hôm 1/10 đã tiến hành một vụ kiện pháp lý chống lại Anh Quốc do London làm suy yếu thỏa thuận Brexit mà hai bên đã ký từ đầu năm. Trong khi đó, một quan chức cao cấp chính phủ Anh nói rằng những khác biệt vẫn tồn trọng trong các cuộc đàm phán về thỏa thuận thương mại hậu Brexit.
Li Băng đã yêu cầu Interpol phát lệnh truy nã đối với thuyền trưởng người Nga và là chủ sở hữu của chiếc tàu chở vật liệu nổ mà đã phát nổ tại cảng Beirut hồi tháng Tám làm gần 200 người thiệt mạng.
Bộ Giao thông Mỹ hôm 1/10 cho biết cơ quan này đã phạt hãng hàng không Emirates 400.000 USD vì trong năm 2019 thực hiện các chuyến bay trong một phần không phận Iran đã bị Mỹ cấm bay.
Chính phủ Venezuela hôm 1/10 khẳng định họ sẽ tổ chức bầu cử quốc hội vào ngày 6/12 bất chấp EU kêu gọi Caracas hoãn cuộc bầu cử này để đảm bảo tiến trình bầu cử tự do và công bằng.
Li Băng và Israel đã đồng ý một khung chương trình cho các cuộc đàm phán với Mỹ làm trung gian hòa giải nhằm kết thúc tranh chấp lâu dài dọc biên giới hai nước, nơi đã đang xảy ra nhiều cuộc xung đột.
Chính phủ Nga hôm 1/10 cáo buộc chính trị gia đối lập Alexei Navalny làm việc với CIA, Mỹ sau khi ông Navalny nói ông tin Tổng thống Putin đã đứng sau vụ đầu độc ông hồi cuối tháng Tám vừa qua.
Một thẩm phán Anh hôm 1/10 cho biết vào đầu năm tới bà sẽ đưa ra quyết định về việc liệu có hay không để nhà sáng lập WikiLeaks Julian Assange bị dẫn độ sang Mỹ quy án với 18 tội danh, trong đó có tội gián điệp.