Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang đòi hỏi quá nhiều, nhưng ông tin rằng Ankara sẽ chấp thuận đề nghị gia nhập NATO.

Embed from Getty Images

Thủ tướng Thụy Điển cho biết nước này tự tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chấp thuận đơn xin gia nhập liên minh quân sự NATO, nhưng họ sẽ không đáp ứng tất cả các điều kiện mà Ankara đặt ra.

“Thổ Nhĩ Kỳ đã xác nhận rằng chúng tôi đã làm những gì chúng tôi nói rằng chúng tôi sẽ làm, nhưng họ cũng nói rằng họ muốn những thứ mà chúng tôi không thể hoặc không muốn [thực hiện] cho họ”, Thủ tướng Ulf Kristersson cho biết hôm Chủ nhật trong một hội nghị an ninh.

Phần Lan và Thụy Điển đã ký một thỏa thuận ba bên với Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2022 nhằm đạt được sự ủng hộ của Ankara về tư cách thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Hai quốc gia Bắc Âu này đã nộp đơn xin gia nhập liên minh quân sự vào tháng 5 nhằm phản ứng đối với cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào năm ngoái. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối tư cách thành viên của họ và cáo buộc các quốc gia này chứa chấp phiến quân người Kurd.

Ankara cho biết sẽ từ chối chấp thuận tư cách thành viên của hai nước cho đến khi cả hai thực hiện các bước được yêu cầu, bao gồm cả việc tham gia cùng Thổ Nhĩ Kỳ để chiến đấu chống lại Đảng Công nhân người Kurd (PKK), tổ chức bị Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu chỉ định là nhóm “khủng bố”. Trong khi đó, Thụy Điển có mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng người Kurd. 

Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang yêu cầu dẫn độ những người mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là “khủng bố”.

Vào tháng 12, Tòa án tối cao của Thụy Điển đã chặn việc dẫn độ nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ lưu vong Bulent Kenes, vốn là một trong những yêu cầu chính của Ankara để phê chuẩn tư cách thành viên NATO của Stockholm. Thổ Nhĩ Kỳ đã cáo buộc ông Kenes có liên quan đến một nỗ lực năm 2016 nhằm lật đổ Tổng thống Recep Tayyip Erdogan trong một cuộc đảo chính.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tìm cách dẫn độ 33 chiến binh người Kurd và những người tình nghi đối với âm mưu đảo chính từ Thụy Điển và Phần Lan.

Vào cuối tháng 12, Thổ Nhĩ Kỳ đã ca ngợi Thụy Điển vì đã giải quyết các mối lo ngại về an ninh của họ, nhưng nhấn mạnh rằng cần phải làm nhiều hơn nữa để giành được sự ủng hộ hoàn toàn của Ankara.

Hiện tại, chỉ có Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong số 30 quốc gia thành viên NATO chưa chấp thuận đơn của cả hai nước.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết quốc hội sẽ sớm phê chuẩn đề nghị gia nhập của cả Phần Lan và Thụy Điển. Nếu như vậy, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trở thành rào cản duy nhất hai nước phải vượt qua.

Người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg cho biết ông hy vọng Thụy Điển và Phần Lan sẽ tham gia liên minh sớm nhất là trong năm nay, thừa nhận rằng quyết định phụ thuộc vào quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Lê Vy