Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã tới Paraguay vào ngày 14/8 trong một chuyến thăm rất quan trọng để củng cố quan hệ đồng minh với quốc gia Nam Mỹ này trong bối cảnh chế độ Bắc Kinh đang tìm mọi cách lôi kéo Asuncion.

Thai-Anh-Van
Bà Thái Anh Văn trong buổi lễ nhậm chức Tổng thống Đài Loan hôm 20/5/2016. (Ảnh qua Getty Images)

Theo Epoch Times, sau khi đặt chân tới thủ đô Asuncion, bà Thái Anh Văn đã gặp cả Tổng thống đương nhiệm Horacio Cartes và Tổng thống tân cử Mario Abdo Benitez. Bà Thái và ông Carters hôm 14/8 đã tham dự lễ khai trương một trường đại học địa phương kết quả của sự hợp tác đầu tư giữa hai quốc gia. Vào ngày 15/8, Tổng thống Đài Loan sẽ tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Mario Abdo Benitez.

Theo trang tin Taiwan News, bà Thái và ông Benitez đã đạt được sự đồng thuận về việc đẩy mạnh mối quan hệ giữa hai nước thông qua các dự án thương mại, đầu tư và cơ sở hạ tầng.

Đây là lần thứ hai kể từ khi trở thành Tổng thống Đài Loan vào tháng 5/2016, bà Thái Anh Văn tới thăm Paraguay. Chuyến công du lần này của người đứng đầu Đài Loan được cho là rất có ý nghĩa khi Paraguay hiện tại là đồng minh duy nhất của Đài Bắc tại khu vực Nam Mỹ. Từ khi bà Thái bước vào nhiệm sở, 5 quốc gia Mỹ La-tinh và Châu Phi gồm Burkina Faso, Cộng hòa Dominica, Sao Tome & Principe và Panama đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan do chịu áp lực từ phía Trung Quốc Đại Lục.

Đài Loan là nền dân chủ đầy đủ có hiến pháp và quân đội riêng, nhưng chế độ Bắc Kinh luôn xem quốc đảo này là một tỉnh ngoài khơi xa của họ và một ngày nào đó sẽ tái hợp với Đại Lục, có thể bằng vũ lực nếu cần thiết. Đồng thời, chế độ Trung Quốc đã thiết lập quan hệ đồng minh chiến lược với các quốc gia mà có mối quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan bằng cách cung cấp các khoản vay tài chính và đầu tư lớn nhằm ép các nước này công nhận nguyên tắc “một Trung Quốc”.

Gần đây đã có những đồn đoán cho rằng Paraguay có thể là quốc gia tiếp theo sẽ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, trong bài phát biểu tại cuộc điều trần của một Tiểu ban của Thượng viện Mỹ về các vấn đề ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, đã nói rằng ông lo ngại Paraguay sẽ sớm công nhận Bắc Kinh và xóa bỏ quan hệ với Đài Loan, theo Taiwan News.

Ngoài ra, cuộc chiến tranh thương mại đang leo thang giữa Trung Quốc và Mỹ càng làm gia tăng đồn đoán về việc Paraguay sẽ xúc tiến quan hệ ngoại giao với chế độ Bắc Kinh. Trung Quốc, nước nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới, gần đây đã bắt đầu mua thêm nhiều đậu nành từ Nam Mỹ, trong đó có Paraguay, sau khi Bắc Kinh đánh thuế trả đũa 25% lên hàng hóa Mỹ, bao gồm cả đậu nành vào đầu tháng Bảy. Nhiều thương nhân Trung Quốc đã hủy đơn hàng đậu nành của Mỹ do kết quả của việc áp thuế nhập khẩu cao này.

Paraguay, nước xuất khẩu đậu nành lớn thứ tư thế giới, là quốc gia không có biển, vì vậy hàng xuất khẩu của họ trước hết phải xuất sang các quốc gia láng giềng ven biển trước. Bộ trưởng Công nghiệp Paraguay Gustavo Leite trao đổi với Reuters hồi tháng Tư, đã giải thích rằng phần lớn đậu nành của Paraguay đã chuyển tới Uruguay. Ông Leite nói rằng vì đậu nành của Paraguay chuyển sang Uruguay “do đó, Trung Quốc đăng ký những sản phẩm này là họ nhập của Uruguay”.

Theo Tân Hoa Xã và Nhân dân Nhật báo, Trung Quốc đã nhập 95,53 tấn đậu nành trong năm 2017, trong đó 30,6% nhập từ Mỹ, 26,2% từ Brazil và 43,2% từ Argentina và Uruguay mà tỷ lệ đáng kể là đậu nành của Paraguay.

Hiện nay, khi sự phụ thuộc của Trung Quốc vào đậu nành của Paraguay tăng lên, truyền thông Đài Loan đồn đoán rằng chế độ Bắc Kinh sẽ có động thái ve vãn Asuncion để quốc gia Nam Mỹ này bỏ rơi Đài Loan, cho dù Trung Quốc và Paraguay hiện tại không có quan hệ ngoại giao chính thức.

Mặc dù chưa có quan hệ ngoại giao cấp nhà nước, nhưng Trung Quốc và Paraguay vẫn là các đối tác thương mại. Theo thống kê của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tổng khối lượng thương mại hai chiều Trung Quốc – Paraguay đạt 1,594 tỷ USD vào năm 2017, tăng 33,7% so với năm 2016. Trung Quốc xuất sang Paraguay đạt giá trị 1,56 tỷ USD, trong khi nhập khẩu đạt 330 triệu USD, tăng lần lượt 33,4% và 47,5% so với năm 2016.

Trước khi rời Đài Loan để thực hiện chuyến công du quan trọng tới Châu Mỹ, bà Thái Anh Văn đã nói với truyền thông trong nước về mục đích chuyến đi này. Bà Thái cho biết bà sẽ tìm cách củng cố mối quan hệ với các đồng minh, lưu ý rằng mọi khó khăn ngoại giao “sẽ chỉ tiếp thêm năng lượng cho bước đột phá ngoại giao tiếp theo”. Tổng thống Đài Loan nói thêm rằng với tư cách là tổng thống bà có trách nhiệm phải mở rộng sự hiện diện của Đài Loan và sự công nhận của quốc tế đối với đảo quốc này.

Từ khi đắc cử tổng thống năm 2016, bà Thái gặp rất nhiều thách thức từ Trung Quốc khi chế độ Bắc Kinh ngày càng gia tăng áp lực bằng lời và các hành động đe dọa quân sự. Dù vậy, bà Thái vẫn luôn khẳng định rõ ràng rằng Đài Loan sẽ không để bị bắt nạt.

Theo Epoch Times, trước khi tới Paraguay, hôm 13/8 bà Thái Anh Văn đã dừng chân tại Los Angeles, Hoa Kỳ. Bà Thái đã tới thăm Thư viện Tổng thống Ronald Reagan tại Thung lũng Simi, California. Theo tờ Taipei Times, bình luận về mối quan hệ hiện tại giữa Trung Quốc và Đài Loan, bà Thái đã nhắc lại câu nói nổi tiếng của Tổng thống Reagan: “Bất kỳ điều gì có thể đàm phán, ngoại trừ nền tự do và tương lai của chúng ta không thể bị tổn hại”.

Được biết, Tổng thống Reagan đã nói những lời trên vào năm 1986 sau khi ông gặp lãnh đạo Liên Xô khi đó là Mikhail Gorbachev tại Iceland. Vào thời điểm đó, hai nhà lãnh đạo Mỹ – Xô đang đàm phán về cắt giảm vũ khí và không đạt được thỏa hiệp.

Sau khi thăm Paraguay, bà Thái Anh Văn sẽ tiếp tục thăm đồng minh khác của Đài Loan là Belize vào ngày 17/8. Bà Thái dự kiến sẽ có bài phát biểu tại Quốc hội Belize trong chuyến thăm ba ngày tới quốc gia nằm trên bờ biển phía đông của Trung Mỹ này. Trong hành trình trở về, bà Thái sẽ quá cảnh tại Houston, Texas, trước khi chính thức trở lại Đài Loan vào ngày 20/8.

Theo Epoch Times,

Yên Sơn

Xem thêm: