Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với CNN hôm 7/7 rằng phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho chính quyền Kyiv để họ có thể đối đầu và kết thúc chiến tranh với người Nga, nhưng họ chưa thể gia nhập “gia đình NATO” vào thời điểm này. Trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO tuần tới, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có chuyến công du nhiều nước. Vấn đề Ukraine trở thành thành viên của NATO dự kiến sẽ được thảo luận trong hội nghị.

52735092919 5f350d788b b
Tổng thống Zelensky (trái) và Tổng thống Biden tại Kyiv hôm 20/2/2023. (Nguồn ảnh: Adam Schultz/ Nhà Trắng)

Tổng thống Biden dự kiến sẽ có chuyến công du kéo dài khoảng 1 tuần, bắt đầu từ Chủ Nhật. Trong đó ông sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh của NATO —khối liên minh quân sự mạnh nhất thế giới và đang không ngừng mở rộng— từ ngày 11 đến ngày 12/7 ở Vilnius (Litva).

“Tôi không nghĩ rằng có sự nhất trí trong NATO về việc có nên đưa Ukraine vào gia đình NATO hay không, vào thời điểm này, ngay giữa cuộc chiến,” ông Biden nói với CNN hôm Thứ Sáu, cho rằng nếu chấp nhận Ukraine vào NATO trong khi đang chiến tranh thì sẽ mở rộng phạm vi chiến tranh do cam kết của khối. “Ví dụ, nếu bạn đã làm điều đó, thì, bạn biết đấy —và ý tôi là những gì tôi nói— chúng tôi [NATO] quyết tâm cam kết từng inch lãnh thổ là lãnh thổ của NATO. Đó là một cam kết mà tất cả chúng tôi đã thực hiện, không có vấn đề gì. Nếu chiến tranh đang diễn ra, thì tất cả chúng tôi đều sẽ ở trong chiến tranh. Chúng ta sẽ có chiến tranh với Nga, nếu đúng như vậy.”

Ông Biden nói rằng mặc dù tư cách thành viên NATO của Ukraine còn quá sớm, nhưng Mỹ và các đồng minh trong NATO sẽ tiếp tục cung cấp cho chính quyền Kyiv an ninh và vũ khí mà họ cần để chiến đấu và cố gắng chấm dứt chiến tranh với người Nga. Việc ông Zelensky thúc đẩy trở thành thành viên NATO sẽ là một trong những vấn đề xuất hiện trong cuộc họp thượng đỉnh tuần tới.

Tháng trước ông Biden cũng từng nói về quan điểm tương tự, khi nhắc tới “mô hình Israel”, tức là không phải thành viên chính thức của NATO, nhưng được bảo đảm an ninh bởi NATO thông qua các viện trợ quân sự. Kể từ 2/2022, Âu Mỹ đã viện trợ quân sự cho Kyiv trên 100 tỷ đô la Mỹ

Cùng ngày 7/7 Reuters đưa tin, ông Zelensky thời gian qua đã thực hiện chuyến công du các nước để vận động trước thềm hội nghị thượng đỉnh của NATO ở Litva.

Ông đã đến thăm Cộng hòa Séc, Slovakia, và Thổ Nhĩ Kỳ một ngày sau cuộc hội đàm ở Bulgaria để tăng cường hỗ trợ cho tư cách thành viên NATO.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho hay sau cuộc gặp với ông Zelensky rằng Ukraine xứng đáng là thành viên NATO và Ankara sẽ tiếp tục đàm phán để chấm dứt chiến tranh.

Tại Praha, ông Zelensky đã giành được cam kết ủng hộ Ukraine gia nhập NATO “ngay khi chiến tranh kết thúc” và tại Sofia đã giành được sự ủng hộ để trở thành thành viên “ngay khi các điều kiện cho phép.”

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng tái khẳng định quan điểm của ông rằng Ukraine sẽ trở thành thành viên.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ Ukraine sẽ đưa ra những gì vào tuần tới tại hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius, thủ đô Litva.

Nhật Tân