Thiệt hại bất ngờ ở Makiivka, vùng Nga đang chiếm đóng, khiến người Nga giận dữ. Một số người yêu nước và nhà lập pháp Nga kêu gọi trừng phạt chỉ huy. Một nhóm vì góa phụ đã yêu cầu ông Putin ra lệnh tổng động viên cho tiền tuyến, theo Reuters đưa tin hôm 4/1.

Thiệt hại bất ngờ ở Makiivka

Như tin đã đưa, phía Nga công bố 63 chiến binh đã thiệt mạng đêm giao thừa trong một đòn tấn công bằng tên lửa vào trại lính mà trước đó từng là trường cao đẳng xướng âm tại Makiivka, thành phố song sinh với thủ phủ của Donetsk phía Đông Ukraine, hiện nằm trong vùng Nga chiếm đóng.

Nga Ukraine
Tòa nhà lớn (được cho là trại lính Nga) ở Makiivka (ảnh trên) bị đánh tan tành thành gạch vụn. (Ảnh chụp màn hình video)

Lý do chủ yếu của thiệt hại nặng nề là do binh lính được bố trí dọc theo một bãi chứa đạn dược, mà theo Bộ Quốc phòng Nga, bị trúng 4 quả tên lửa được bắn từ bệ phóng HIMARS do Mỹ sản xuất.

Những hình ảnh qua video cho thấy khu nhà to lớn trước đây giờ thành đống đổ nát không còn hình dạng, với những cần cẩu và xe ủi đang làm việc để giúp giải quyết hậu quả.

Kênh truyền thông của Ukraine và một số blogger quân sự cả 2 phe cho rằng con số thiệt mạng thể là 400 hoặc cao hơn. Tuy nhiên một số quan chức Nga nói rằng đó là các con số phóng đại.

Giới quan sát chỉ ra rằng kể từ đầu cuộc chiến vào tháng 2/2022, đây là tổn thất cao nhất từ một công kích đơn lẻ, và đây cũng là lần đầu tiên Nga chính thức công bố con số thiệt hại lớn như vậy.

Người Nga giận dữ

Các cuộc tuần hành tưởng niệm chiến binh hy sinh vì tổ quốc, như hãng thông tấn RIA Novosti đưa tin, đã diễn ra ở một số thành phố của Nga, trong đó có Samara, nơi có nhiều thân nhân của nạn nhân. Những người đưa tang đã đến đặt hoa ở trung tâm Samara.

“Đã 3 ngày tôi không ngủ, thành phố Samara không ngủ. Chúng tôi liên tục liên lạc với vợ của các chàng trai. Điều này rất khó khăn và đáng sợ,” RIA dẫn lời Yekaterina Kolotovkina, đại diện hội đồng phụ nữ tại một đơn vị quân đội, khi cô kể về một cuộc tuần hành.

“Nhưng chúng ta không thể gục ngã. Đau thương sẽ đoàn kết [chúng ta]… Chúng ta sẽ không tha thứ, và nhất định chiến thắng sẽ thuộc về chúng ta.”

Trước khi xảy ra sự vụ Makiivka, trong một thông điệp Giao thừa nghiêm trang được quay trước một nhóm người mặc quân phục, Tổng thống Nga Vladimir Putin thề sẽ không buông xuôi trong cuộc chiến cao cả vì tổ quốc chống lại các thế lực phương Tây đang lợi dụng Ukraine để gây tổn thất cho Nga.

“Điều quan trọng là số phận của nước Nga,” ông Putin nói. “Bảo vệ tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng của chúng ta đối với tổ tiên và con cháu. Đạo lý, lẽ phải, và lịch sử đều đang đứng về phía chúng ta.”

Nhóm vì góa phụ yêu cầu ông Putin ra lệnh tổng động viên

Một nhóm yêu nước, mà ít người biết, nhóm vì những góa phụ của chiến binh Nga, đã yêu cầu ông Putin ban hành một lệnh tổng động viên, huy động hàng triệu người Nga ra tiền tuyến, để đảm bảo giành chiến thắng ở Ukraine.

“Chúng tôi yêu cầu Tổng thống của chúng tôi, Vladimir Vladimirovich Putin, cho phép Quân đội Nga thực hiện một tổng động viên quy mô lớn,” theo thông báo mà Nhóm Góa phụ Của những Người lính Nga đăng trên Telegram.

“Chúng tôi yêu cầu Tổng thống, Tổng Tư lệnh Tối cao của chúng tôi, hãy cấm những người đàn ông trong độ tuổi nhập ngũ rời khỏi Nga. Và chúng tôi có đầy đủ quyền đạo đức để làm điều này: Chồng của chúng tôi đã hy sinh để bảo vệ những người đàn ông này, nhưng ai sẽ bảo vệ chúng tôi nếu họ bỏ chạy khỏi [quốc gia]?”

Tháng 9 năm ngoái, ông Putin từng ban hành một lệnh tổng động viên một phần, với kỳ vọng 300.000 binh lính được điều động. Tuy nhiên nhiều người trong đó đã trốn quân dịch và tham gia làn sóng di dân nay đã tới gần 1 triệu người rời khỏi Nga.

Điện Kremlin hiện vẫn chưa có câu trả lời trước yêu cầu này. Tháng trước, ông Putin đã từng nói rằng ông không cần ban hành một lệnh điều động mới.

Một đại biểu của nhóm vì góa phụ này đã nói với Reuters rằng những chàng trai Nga trong độ tuổi nhập ngũ cần có nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc.

“Chiến tranh đang diễn ra đòi hỏi những nguồn lực rất khác nhau: Nhân lực, sĩ khí, kinh tế […] Bảo vệ tổ quốc là nghĩa vụ.”

“Ngày nay, tất cả những kẻ xấu xa trên thế giới đã đoàn kết chống lại Nga, toàn bộ thế giới phương Tây đã quay lưng lại với chúng tôi,” nhóm này tuyên bố. “Hoặc là chúng tôi hoặc là bọn họ, đã không còn lựa chọn nào khác.”

Nhà lãnh đạo tối cao Liên Xô Joseph Stalin vào năm 1942 đã ban hành Lệnh số 227, còn được gọi là Lệnh “Không lùi bước”. Đó là một nỗ lực để thiết lập kỷ luật trong Hồng quân, dẫn đến hàng ngàn binh lính Liên Xô bị chính người cùng phe bắn chết vì bị cho là hèn nhát, cũng theo Reuters.

Lãnh tụ Stalin “không cần quan tâm đến đánh giá hay bất mãn của những người bất đồng quan điểm, chỉ quan tâm đến chiến thắng,” nhóm này liên hệ tình hình hôm nay với sự việc năm đó. “Bây giờ không phải là lúc hèn nhát.”

Yêu cầu xử phạt sỹ quan chỉ huy

Một số người theo chủ nghĩa dân tộc Nga và một số nhà lập pháp đã yêu cầu trừng phạt những chỉ huy do phớt lờ nguy hiểm khi biết rõ trại lính ở Makiivka nằm trong phạm vi hỏa lực của quân địch.

Ông Igor Girkin, cựu chỉ huy lực lượng ly khai thân Nga ở miền Đông Ukraine và hiện là một trong những blogger quân sự theo chủ nghĩa dân tộc nổi tiếng nhất của Nga, cho biết hàng trăm người đã thiệt mạng hoặc bị thương. Ông cho biết các thiết bị quân sự được cất giữ tại địa điểm này không được ngụy trang.

Ông Grigory Karasin, một thành viên của Thượng viện Nga và là cựu Thứ trưởng Ngoại giao, yêu cầu trả thù Ukraine và những người ủng hộ liên minh quân sự NATO của nước này, nhưng cũng yêu cầu có được “phân tích nội bộ chính xác” về vụ việc này.

Ông Sergei Mironov, một nhà lập pháp và cựu Chủ tịch Thượng viện Nga, yêu cầu trách nhiệm hình sự đối với các quan chức đã “cho phép tập trung quân nhân trong một tòa nhà không được bảo vệ”“tất cả các cơ quan cấp trên không cung cấp mức độ an ninh thích đáng.”

Lính đánh thuê nước ngoài

Bộ Quốc phòng Nga không đề cập đến Makiivka trong bản tin hàng ngày vào thứ Ba nữa, nhưng đã công bố một số cuộc tấn công khác, trong đó có các cuộc tấn công do Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga phát động mà họ cho biết đã giết chết hơn 130 lính đánh thuê nước ngoài ở Donetsk.

Bộ này cho biết các cuộc tấn công bằng tên lửa và không kích được phát động ở một “trung tâm chứa thiết bị” gần ga đường sắt Druzhkivka ở Donetsk đã giết chết 120 nhân viên Ukraine, đồng thời phá hủy hai bệ phóng HIMARS và hơn 800 tên lửa.

Diễn biến khác

Người phát ngôn lực lượng không quân Ukraine Yuriy Ihnat nhắc lại thành tích khi nói với kênh truyền hình Ukraine rằng 84 UAV (máy bay không người lái) của Nga đã bị bắn hạ trong hai đợt tấn công của Nga kể từ năm mới.

Tổng thống Volodymyr Zelensky, người có sức mạnh chủ yếu đến từ vũ khí và tài trợ của phương Tây, đã tổ chức các cuộc điện đàm riêng vào thứ Ba với Thủ tướng Hà Lan và Anh.

“Chúng tôi đã đồng ý tăng cường nỗ lực để mang chiến thắng đến gần hơn trong năm nay,” ông nói trên ứng dụng nhắn tin Telegram về cuộc điện đàm với Thủ tướng Anh Rishi Sunak.

Đường phân cách chiến tuyến hai phe hầu như không thay đổi trong nhiều tuần qua, mặc dù các báo cáo cho thấy vẫn đang có các giao tranh ác liệt.

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Valery Zaluzhny cho biết, các lực lượng Nga đang hy sinh rất nhiều khi nhắm tới thị trấn Bakhmut. Cả hai phe, Nga và Ukraine, gọi Bakhmut là “cối xay thịt” để nói về tình trạng của họ ở đây.

Thống đốc tỉnh Luhansk của Ukraine, cùng với Donetsk lân cận tạo thành khu vực công nghiệp Donbas mà Moscow tuyên bố chủ quyền, hôm thứ Ba cho biết các lực lượng Ukraine đã đạt được những bước tiến vững chắc theo hướng Svatove và Kreminna do Nga kiểm soát.

Trong một diễn biến khác, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết một cuộc tấn công vào ngày 31/12 nhằm vào một khu vực do Nga kiểm soát ở miền nam Kherson đã giết chết hoặc làm bị thương khoảng 500 binh sĩ Nga.

Reuters không thể xác nhận một cách độc lập các con số trên chiến trường nói trên.

Thiên Đức