Một lần nữa với lối nói “de facto” (theo ý nghĩa thực tế) và “de jure” (một cách chính thức theo luật), Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine nói trên kênh truyền hình Edini Novini cho người dân Ukraine trong nước rằng vì Nga mà Ukraine trên thực tế đã là thành viên NATO, và chắc chắn trong tương lai sẽ chính thức là như vậy cả trên văn bản, theo Pravda Ukraine đưa tin hôm 9/7. Sự việc diễn ra trong bối cảnh NATO sẽ có cuộc họp thượng đỉnh tại Vilnius (Litva) vào tuần tới, trong khi khả năng Ukraine gia nhập liên minh quân sự mạnh nhất thế giới này còn chưa được khẳng định ngay lập tức.

shutterstock 2258218147
Bộ trưởng Reznikov nói với Financial Times hôm 28/6 rằng “sự kiện chính” của cuộc phản công còn chưa mở màn. (Nguồn: Dmytro Larin/ Shutterstock)

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine, Oleksii Reznikov, tin chắc rằng Ukraine sẽ có thể trở thành thành viên của NATO, bởi vì điều mà ông miêu tả là kinh nghiệm mà Ukraine có được khi đánh bại Liên bang Nga trên chiến trường bằng vũ khí của NATO, và do điều mà ông miêu tả là uy hiếp của Nga đối với NATO:

“Nếu Nga là mối đe dọa chính đối với NATO, tôi có một câu hỏi đơn giản cho các bộ trưởng quốc phòng đồng nghiệp của mình [ở các thành viên NATO]: Xin vui lòng cho tôi biết, nếu [chọn ra] một quốc gia trên thế giới có kinh nghiệm thành công, hiệu quả, hiện đại, làm thế nào để kiềm chế quân đội Nga, làm thế nào để đánh bại [Nga] trên chiến trường và giành chiến thắng, đặc biệt là sử dụng vũ khí hiện đại của NATO, các vị cần lập luận gì nữa để mời Ukraine tham gia Liên minh?

Đây cũng là lợi ích của chính Liên minh. Đó là lý do tại sao tôi vẫn có cái nhìn lạc quan về tương lai [của Ukraine]. Tôi tin rằng: Ukraine đã là một quốc gia NATO theo thực tế (de facto) và cũng sẽ trở thành một quốc gia NATO theo văn bản chính thức (de jure)”

  • TT Joe Biden: Ukraine chưa thể là thành viên NATO, phương Tây cam kết hỗ trợ quân sự — Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng Ukraine chưa thể trở thành thành viên NATO trong hội nghị thượng đỉnh vào tuần tới, tuy nhiên khẳng định NATO cam kết viện trợ vũ trang cho Kyiv để chiến đấu và có thể kết thúc chiến tranh với Nga. Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đi vận động các quốc gia thành viên của NATO trước thềm hội nghị thượng đỉnh, nhưng chưa đạt được hứa hẹn về việc Ukraine trở thành thành viên NATO trước khi chiến tranh Ukraine kết thúc.
  • Ông Zelensky muốn ông Biden có lời mời Ukraine gia nhập NATO, dù gia nhập phải chờ đợi — Tuần trước, ông Zelensky muốn phương Tây có tín hiệu chắc chắn rằng Ukraine sẽ là thành viên NATO dù trước mắt chưa thể ra quyết định, tin rằng lời mời “ngay bây giờ” của Tổng thống Biden sẽ là một động lực to lớn cho người Ukraine, đặc biệt là các chiến binh.
FV6wTV6WYAQaowM
“Vĩnh viễn và mãi mãi, Ukraine luôn là tấm khiên của Châu Âu”tweet của Quốc hội Ukraine hồi tháng 6/2022

Mong muốn gia nhập vào hệ thống Tây Âu là một trong những luận điểm được nói đến ở Ukraine, một quốc gia có được nền độc lập kể từ năm 1991 kèm theo kế thừa nền tảng kinh tế yếu kém và lạc hậu của Liên Xô cũ.

Ví như năm 2014 sự vụ Maidan lật đổ Chính phủ hợp hiến của ông Viktor Yanukovych, thì một trong những luận điểm cho vụ đảo chính là do ông Yanukovych —Tổng thống của quốc gia mà phía Tây là EU và phía Đông là Nga— tuy tuyên bố sẽ tiến hành việc Ukraine gia nhập EU nhưng lại trì trệ không làm, trong khi quan hệ lại tỏ ra gần gũi hơn với Nga, dẫn đến quan điểm rằng đảo chính sẽ giúp Ukraine gia nhập EU nhanh hơn.

Đảo chính 2014 dẫn tới nội chiến 8 năm và mất Crimea về tay Liên bang Nga. Hiện nay Ukraine đang nằm trong chiến tranh Nga-Ukraine của tháng thứ 17, với hình ảnh các khu đô thị sầm uất năm xưa nay trở thành các đống gạch vụn, dân số sụt giảm nghiêm trọng với hàng chục triệu người rời bỏ đất nước để tránh chiến tranh.

Trước khi chiến dịch phản công của chính quyền Kyiv diễn ra hồi đầu tháng trước, có những phỏng đoán rằng phương Tây sẽ nhìn vào kết quả của chiến dịch để làm ra những quyết sách tiếp theo đối với Kyiv. Hơn 1 tháng trôi qua, chiến dịch vẫn không có được kết quả như kỳ vọng của cả phương Tây và Kyiv.

Nhật Tân