Các thành phố của Pháp rơi vào hỗn loạn trong đêm thứ tư liên tiếp vào tối thứ Sáu (30/6). Cơ quan chức năng Pháp đã triển khai 45.000 cảnh sát và một số xe bọc thép trên khắp đất nước để đối phó với bạo lực lớn bắt nguồn từ cái chết của một thiếu niên gốc Phi.

GettyImages 1506087935
Hình ảnh ngày 30/6/2023, tại Paris, Pháp, những người biểu tình đang biểu tình tại Quảng trường Concorde. (Ảnh: Ameer Alhalbi/Getty Images)

Reuters đưa tin, Bộ Nội vụ Pháp hôm thứ Bảy (1/7) cho biết có tổng cộng 994 người đã bị bắt trong đêm và 2.560 vụ cháy được ghi nhận trên đường công cộng. Tuy nhiên, các quan chức cho biết tình hình đã trở nên yên tĩnh hơn so với đêm hôm trước.

Tổng cộng 45.000 cảnh sát, bao gồm cả lực lượng đặc biệt, đã được triển khai trên toàn quốc để đối phó với tình trạng bất ổn vào tối thứ Sáu. Tình hình ở hai thành phố chính Marseille và Lyon đặc biệt hỗn loạn, nhiều tòa nhà và xe cộ bị đốt phá, các cửa hàng bị cướp phá.

Ngoài ra, các cuộc biểu tình vẫn tiếp diễn ở các thành phố bao gồm Paris, Toulouse, Strasbourg và Lille.

Bộ Nội vụ Pháp cho biết, tối hôm qua (1/7) có 79 nhân viên thực thi pháp luật bị thương.

Embed from Getty Images

Vào ngày 30/6/2023, những người biểu tình đã đụng độ với cảnh sát chống bạo động ở thành phố Marseille, miền nam nước Pháp. (Ảnh: Getty Images)

Marseille là thành phố lớn thứ hai của Pháp và cũng là quê hương của nhiều người gốc Bắc Phi. Hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội cho thấy một vụ nổ ở khu vực Old Port của Marseille. Chính quyền thành phố cho biết họ đang điều tra nguyên nhân, nhưng nhận định không có bất kỳ thương vong nào.

Cảnh sát cũng cho biết những kẻ bạo loạn ở trung tâm Marseille đã cướp một cửa hàng bán súng và lấy trộm một số khẩu súng ngắn nhưng không lấy được đạn. Cảnh sát cũng cho biết, một người đã bị bắt với một khẩu súng có thể lấy từ cửa hàng này. Hiện cửa hàng đã được cảnh sát bảo vệ.

Hơn 80 người đã bị bắt tại thành phố Marseille, theo Bộ Nội vụ. Thị trưởng Marseille, ông Benoit Payan, kêu gọi Chính phủ Pháp ngay lập tức gửi thêm quân.

“Những cảnh cướp bóc và bạo lực là không thể chấp nhận được,” ông Payan nói trong một tweet vào tối thứ Sáu.

Embed from Getty Images

Hình ảnh ngày 1/7/2023, tại thành phố Lyon, miền đông nam nước Pháp. Một người đi bộ đi ngang qua những mảnh vỡ bị cháy trên đường sau đêm bạo loạn thứ tư liên tiếp. (Ảnh: Getty Images)

Tại Lyon, thành phố lớn thứ ba của Pháp, lực lượng hiến binh đã triển khai các xe bọc thép chở quân và một máy bay trực thăng.

Bộ trưởng Nội vụ Pháp Gerald Darmanin đã yêu cầu chính quyền địa phương dừng xe buýt và xe điện, đồng thời viết thư cảm ơn lính cứu hỏa và cảnh sát.

Khi được hỏi trong cuộc phỏng vấn liệu chính phủ có thể tuyên bố tình trạng khẩn cấp hay không, ông Dalmanin nói: “Rất đơn giản, chúng tôi không loại trừ bất kỳ giả định nào và chúng tôi sẽ xem các lựa chọn của tổng thống sau đêm nay.”

Tại Paris, cảnh sát đã giải tán những người biểu tình khỏi Quảng trường Concorde vào tối thứ Sáu.

Ông Dalmanin cho biết, kể từ khi bạo loạn nổ ra, hơn 200 sĩ quan cảnh sát và hiến binh đã bị thương và hàng trăm kẻ bạo loạn đã bị bắt giữ, đồng thời cho biết thêm rằng độ tuổi trung bình của họ chỉ là 17.

Tổng thống Pháp Macron trước đó đã kêu gọi các bậc cha mẹ không để con cái của họ xuống đường.

Các cầu thủ của đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp đã đưa ra một tuyên bố hiếm hoi kêu gọi mọi người bình tĩnh. “Bạo lực phải dừng lại thì mới có thể tiến hành tưởng niệm (cho thiếu niên Nahel bị bắn chết), đối thoại và xây dựng lại,” họ nói trong một tuyên bố được đăng trên tài khoản Instagram của ngôi sao Kylian Mbappe.

Kể từ khi các cuộc bạo loạn bắt đầu, những kẻ cướp bóc đã cướp phá hàng chục cửa hàng và đốt cháy khoảng 2.000 ô tô.

Nhiều sự kiện văn hóa đã bị hủy bỏ, trong đó có hai buổi hòa nhạc tại Stade de France ở ngoại ô Paris.

Các nhà tổ chức Tour de France cho biết họ đã sẵn sàng cho mọi tình huống khi cuộc đua xe đạp diễn ra vào thứ Hai, sau khi bắt đầu ở Tây Ban Nha.

Embed from Getty Images

Vào ngày 1/7/2023, lính cứu hỏa đang thăm dò một tòa nhà bị cháy ở Montargis, cách Paris khoảng 100 km về phía nam, trong tòa nhà chứa một hiệu thuốc. (Ảnh:  Getty Images)

Tổng thống Macron tiếp tục triệu tập một cuộc họp khủng hoảng nội các khác

Bạo loạn khiến ông Macron phải rời hội nghị thượng đỉnh EU sớm để tham gia cuộc họp khủng hoảng nội các lần thứ hai, đồng thời yêu cầu mạng xã hội xóa những hình ảnh bạo lực “nhạy cảm nhất” và tiết lộ danh tính những người kích động bạo lực.

Các video trên mạng xã hội cho thấy nhiều tài sản công của thành phố bị đốt cháy. Một xe điện bị cháy ở Lyon và 12 xe buýt bị cháy tại một kho chứa ở Aubervilliers, phía bắc Paris.

Bộ trưởng Nội vụ Dalmanin đã gặp đại diện của Meta, Twitter, Snapchat và TikTok. Snapchat cho biết nền tảng này sẽ “không khoan nhượng” đối với nội dung kích động bạo lực.

Embed from Getty Images

Hình ảnh ngày 1/7/2023, tại Colombes, ngoại ô Bahrain, Pháp, chiếc ô tô bị đốt cháy trong một cuộc bạo loạn. (Ảnh:  Getty Images)

Mồi lửa của xung đột bạo lực lần này là cái chết của một thiếu niên tên Nahel M. Trong quá trình điều khiển giao thông, thiếu niên này không chấp hành hiệu lệnh dừng xe của cảnh sát và cố lái xe bỏ chạy, cuối cùng bị bắn ở cự ly gần.

Nahel xuất thân từ một gia đình gốc Bắc Phi. Sau khi xảy ra vụ việc, những người biểu tình cho rằng cảnh sát đã thực thi luật một cách bất công đối với các cộng đồng thiểu số.

Ông Macron đã phủ nhận rằng có sự phân biệt chủng tộc một cách hệ thống trong các cơ quan thực thi pháp luật.

Văn phòng nhân quyền của Liên Hợp Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và kêu gọi các nhà chức trách Pháp đảm bảo việc thực thi luật pháp của cảnh sát không tồn tại phân biệt đối xử.

Các công tố viên cho biết, viên cảnh sát thừa nhận bắn thiếu niên đã bị tạm giam để chờ điều tra chính thức.

Luật sư của viên cảnh sát, ông Laurent-Franck Lienard, cho biết thân chủ của ông nhắm vào chân của thiếu niên, nhưng khi ô tô khởi động đã đâm vào viên cảnh sát khiến cho súng chĩa vào vào ngực.

“Rõ ràng là (cảnh sát) không muốn giết người lái xe,” ông ông Laurent-Franck Lienard nói trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình.

Xung đột bạo lực lần này khiến người ta nhớ đến tuần bạo loạn trên khắp nước Pháp năm 2005. Vào thời điểm đó, hai thanh niên bị điện giật tại một trạm biến áp khi trốn cảnh sát. Tình trạng hỗn loạn kéo dài khiến Tổng thống lúc đó là ông Jacques Chirac phải ban bố tình trạng khẩn cấp.