Trong một phỏng vấn được công bố hôm Thứ Sáu trên mạng xã hội, giáo sư John Mearsheimer của Đại học Chicago (Mỹ) cho rằng ông Putin đã nói lên điều mà nhiều người đã nói, gồm cả người Mỹ và người Israel, rằng giải pháp 2 nhà nước, tức là kiến lập nhà nước Palestine độc lập, là đường ra hợp lý cho xung đột rất nhiều năm qua ở Trung Đông. Tuy nhiên, với hiện trạng căng thẳng như hiện nay, khả năng hòa đàm là rất khó.

Vladimir Putin
Ảnh Tổng thống Nga Putin hôm 12/9/2023. (Nguồn ảnh: Contributor/Getty Images)

Người dẫn chương trình Andrew Napolitano hỏi giáo sư Mearsheimer về lời chỉ trích của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Putin nói hôm Thứ Ba (10/10):

“Thật đáng tiếc, chúng ta chứng kiến tình trạng tồi tệ nhanh chóng ở Trung Đông.

Tôi tin tưởng rằng nhiều người đồng ý với tôi đây là một ví dụ rõ ràng sự thất bại của chính sách ở Trung Đông của Mỹ.

Mỹ đã nỗ lực độc đoán về giải pháp cho xung đột ở Trung Đông [những năm qua], nhưng tiếc thay họ không quan tâm đến việc tìm những thỏa hiệp mà cả hai phe cùng có thể chấp nhận.

Mà thay vào đó, Mỹ thúc đẩy chủ trương của chính mình, rằng việc này nên làm thế nào, và đặt sức ép lên cả 2 phe, bắt đầu là phe này, và tiếp theo là phe kia.

Lần nào cũng thế, mà không cân nhắc tới lợi ích cơ bản của nhân dân Palestine.

Mà trước hết hãy nhớ rằng sự cần thiết triển khai một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thành lập một Nhà nước Palestine độc lập.”

231016 john 01 scaled
Giáo sư John Mearsheimer trả lời phỏng vấn (ảnh cắt từ video)

Giáo sư John Mearsheimer của Đại học Chicago, chuyên gia về khoa học chính trị và quan hệ quốc tế, bình luận như sau trong video đăng hôm Thứ Sáu (13/10), khi được hỏi phải chăng ông Putin là đúng khi nói về giải pháp nhà nước Palestine độc lập?

“Đúng!

Tôi cho rằng điều ông Putin nói cũng là điều mà rất nhiều người Mỹ cũng như rất nhiều người Israel vẫn nói từ rất nhiều năm nay rồi!

Đó là: Cách duy nhất để thoát khỏi mớ bòng bong này chính là giải pháp 2 nhà nước. Nghĩa là người Palestine có nhà nước của mình, và [đó là] Gaza, Bờ Tây, Đông Jerusalem. Và họ cần sống hòa bình bên cạnh Israel.

Về mặt lý thuyết, Mỹ vẫn luôn quan tâm tới giải pháp 2 nhà nước này, từ lâu rồi. Bởi vì hầu hết các nhà lập pháp Mỹ —trong đó chắc chắn gồm những nhân vật như Jimmy Carter, George HW Bush, George W Bush, Barack Obama— đều hiểu tầm quan trọng việc đạt được giải pháp 2 nhà nước này.

Nhưng mà, họ không muốn gây sức ép đủ mạnh để khiến người đứng đầu Israel phải chấp nhận giải pháp 2 nhà nước ấy.

[Nguyên nhân] một phần rất lớn là do tình trạng chính trị nội bộ trong nước Mỹ: Lực lượng ủng hộ Israel trong lòng nước Mỹ luôn phản đối việc gây sức ép lên lãnh đạo Israel.

Mà [trong lực lượng] ấy có cả những người tin rằng giải pháp 2 nhà nước là lời giải đúng, chỉ là họ chính là không muốn [nước Mỹ] chúng ta gây sức ép lên Israel.

Vì thế cho nên, tôi cho rằng điều ông Putin nói, mà đã không chỉ ông Putin nói vì nó là lập luận chung ngay cả trong Israel và trong Mỹ, [kỳ thực] là tốt cho Israel, tốt cho Mỹ, và chúng ta nên cứng rắn với Israel để thúc đẩy giải pháp 2 nhà nước.

Bởi vì giải pháp khác thì sẽ tạo thành một Israel Lớn giống như chúng ta đang có hiện nay. Mà hãy nhớ rằng có hơn 7 triệu người Palestine đang sống trong Israel Lớn.”

Giáo sư Mearsheimer cho rằng nếu tất cả người Palestine và người Israel đều nằm trong một nước, một Israel Lớn. Thế thì trong đó sẽ có hơn 7 triệu người Palestine sinh sống, tiềm năng cho một mâu thuẫn không thể hóa giải.

“Chính thế,” người dẫn chương trình Andrew Napolitano tiếp lời, đưa ra con số rằng phía Israel hiện “có 9,5 triệu người Israel.”

Nhật Tân