Hôm Chủ Nhật (8/10) Israel tấn công Gaza, nhắm vào các cơ sở của quân Hồi giáo Hamas, khiến hàng trăm người Palestine thiệt mạng, như một hành động đáp trả hoạt động tràn vào các thị trấn miền nam Israel hôm Thứ Bảy, giết chết 600 dân thường và bắt cóc hàng chục người khác. Bạo lực gia tăng gây nên nguy cơ chiến tranh ở khu vực Trung Đông này, theo Reuters.

Israel Palestine
Người thân ôm thi thể trẻ con của gia đình Abu Quta bị giết trong các cuộc tấn công của Israel vào thành phố Rafah của Palestine tại phía nam Dải Gaza, tang lễ diễn ra hôm 8/10/2023. (Ảnh: SAID KHATIB/AFP qua Getty Images)

Các cuộc không kích của Israel nhằm vào các khu nhà ở, đường hầm, nhà thờ Hồi giáo và nhà của các quan chức Hamas ở Gaza, giết chết hơn 370 người, trong đó có 20 trẻ em. Cuộc tấn công này là theo điều mà Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thề “sẽ trả thù mạnh mẽ cho ngày đen tối” vào hôm trước.

Trong một dấu hiệu cho thấy xung đột có thể lan rộng ra ngoài dải Gaza bị phong tỏa, lực lượng dân quân Hezbollah do Iran hậu thuẫn của Israel và Lebanon đã đấu pháo và bắn tên lửa, trong khi ở Alexandria, hai du khách Israel đã bị bắn chết cùng với hướng dẫn viên người Ai Cập của họ.

Ở miền Nam Israel, các tay súng Hamas vẫn đang chiến đấu với lực lượng an ninh Israel 24 giờ sau một cuộc tấn công bất ngờ, đa hướng bằng các loạt rocket và các nhóm tay súng tràn ngập các căn cứ quân đội và xâm chiếm các thị trấn biên giới.

“Hai con gái nhỏ của tôi chỉ là những đứa trẻ nít. Chúng thậm chí chưa được 5 và 3 tuổi,” theo Yoni Asher, người đã xem đoạn video ghi lại cảnh các tay súng Hamas bắt giữ vợ anh và hai con gái nhỏ sau khi cô đưa họ về thăm mẹ.

Quân đội Israel, vốn đang phải đối mặt với những nghi vấn về việc không ngăn chặn được cuộc tấn công, cho biết họ đã giành lại quyền kiểm soát hầu hết các điểm xâm nhập dọc theo hàng rào an ninh, tiêu diệt hàng trăm kẻ tấn công và bắt thêm hàng chục người làm tù binh.

Phát biểu của đại biểu quân đội Israel, nói Hamas dã man tàn bạo hơn ISIS:

“Chúng tôi sẽ tấn công Hamas một cách nghiêm trọng và đây sẽ là một chặng đường dài,” một phát ngôn viên của quân đội Israel nói trong cuộc họp báo với các phóng viên.

Theo Quân đội Israel đưa tin, họ đã triển khai hàng chục ngàn binh sĩ xung quanh Gaza, một dải đất hẹp là nơi sinh sống của 2,3 triệu người Palestine và đang bắt đầu sơ tán tất cả người Israel sống quanh biên giới lãnh thổ.

“Đây là cuộc chiến thứ năm của tôi. Chiến tranh nên dừng lại. Tôi không muốn tiếp tục cảm thấy điều này,” theo Qassab al-Attar, một người Palestine ngồi xe lăn ở Gaza, người được anh em chở đến nơi trú ẩn khi lực lượng Israel pháo kích vào nhà của họ.

Cuộc tấn công của Hamas phát động vào rạng sáng Thứ Bảy là cuộc tấn công lớn nhất và nguy hiểm nhất vào Israel kể từ khi Ai Cập và Syria phát động cuộc tấn công bất ngờ trong nỗ lực đòi lại lãnh thổ đã mất trong cuộc chiến Yom Kippur 50 năm trước.

Theo các đài truyền hình Israel, ít nhất 600 người đã thiệt mạng. Israel chưa công bố con số chính thức.

Cuộc xung đột có thể làm suy yếu các động thái được Mỹ hậu thuẫn hướng tới bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi — một nỗ lực tái tổ chức an ninh nhưng có thể đe dọa hy vọng tự quyết của người Palestine và sự kiểm soát ở Iran, người ủng hộ chính của Hamas.

Đồng minh chính khác của Tehran trong khu vực, Hezbollah của Lebanon, đã gây chiến với Israel vào năm 2006 và cho biết “súng và tên lửa” của họ đứng về phía Hamas.

Người phát ngôn quân đội Israel cho biết: “Chúng tôi khuyến nghị Hezbollah không nên tham gia vào vấn đề này và tôi không nghĩ họ sẽ làm như vậy.”

Con tin

Các mảnh vỡ từ cuộc tấn công hôm Thứ Bảy vẫn còn vương vãi khắp các thị trấn và cộng đồng biên giới phía Nam Israel vào sáng Chủ Nhật, và người Israel quay cuồng khi nhìn thấy những thi thể đầy máu nằm trên đường phố ngoại ô, trong ô tô và trong nhà của họ.

Các chiến binh Palestine đã trốn thoát trở lại Gaza cùng với hàng chục con tin, bao gồm cả binh lính và dân thường.

Hamas nói họ sẽ đưa ra tuyên bố sau đó vào Chủ Nhật, cho biết họ đã bắt giữ bao nhiêu tù nhân.

Truyền thông Israel đưa tin, khoảng 30 người Israel mất tích khi tham dự một bữa tiệc khiêu vũ, vốn là mục tiêu trong vụ tấn công hôm Thứ Bảy, đã trốn thoát vào Chủ Nhật.

Việc bắt giữ rất nhiều người Israel, một số được quay phim bị kéo qua các trạm kiểm soát an ninh hoặc bị đưa đến Gaza, gây chảy máu, tạo thêm một tầng phức tạp nữa cho ông Netanyahu sau những vụ việc trước đó, khi con tin bị trao đổi lấy nhiều tù nhân Palestine.

Quân Hamas đã bắn thêm loạt tên lửa vào Israel hôm Chủ Nhật, với còi báo động không kích vang lên khắp miền Nam, và quân đội Israel cho biết họ sẽ kết hợp việc sơ tán các khu vực biên giới với việc tìm kiếm thêm tay súng.

Các cuộc không kích của Israel vào Gaza bắt đầu ngay sau cuộc tấn công của Hamas và tiếp tục qua đêm cho đến Chủ Nhật, phá hủy các văn phòng và trại huấn luyện của nhóm cũng như nhà cửa và các tòa nhà khác.

Phía Israel cho hay, kể từ Thứ Bảy, Israel đã tấn công hơn 400 mục tiêu mà nước này cho là ‘có liên quan’ với Hamas và Thánh chiến Hồi giáo của người Palestine. Bản thân điều này không có gì bất thường. Tuy nhiên, lần này, các máy bay phản lực cũng nhắm mục tiêu vào nhà của các chỉ huy và lãnh đạo chính trị hàng đầu của Hamas, gửi một thông điệp tới nhóm rằng nơi ở của họ đã được biết rõ. Song song với đó, IDF cũng ném bom cơ sở hạ tầng của vùng đất này, bao gồm nhà thờ Hồi giáo, tòa nhà dân cư, đường sá, ngân hàng và bệnh viện.

Bộ Y tế Gaza cho biết 370 người đã thiệt mạng và 2.200 người bị thương trong các cuộc tấn công trả đũa.

Cơ quan tị nạn Palestine của Liên Hợp Quốc cho biết, hơn 20.000 người Palestine ở Gaza đã tìm nơi ẩn náu trong các trường học do Liên Hợp Quốc điều hành.

Tại Khan Younis, phía Nam Gaza, người dân tìm kiếm tàn tích của một nhà thờ Hồi giáo vào sáng sớm Chủ Nhật.

“Chúng tôi kết thúc buổi cầu nguyện ban đêm và đột nhiên nhà thờ Hồi giáo bị đánh bom. Chúng khủng bố trẻ em, người già và phụ nữ,” Ramez Hneideq, một cư dân nói.

Leo thang xung đột

Kể từ năm 2007, khi Hamas nắm quyền kiểm soát Gaza, nhóm Hồi giáo này đã tham gia vào một số cuộc đối đầu vũ trang với Israel. Tất cả đã gây ra thiệt hại không thể khắc phục cho dân chúng. Đau thương nhất trong số này —Chiến dịch Protection Edge— diễn ra vào năm 2014 và chứng kiến ​​hơn 2.000 người Palestine thương vong.

Sự leo thang diễn ra trong bối cảnh bạo lực gia tăng giữa Israel và các chiến binh Palestine ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng, nơi chính quyền Palestine thực hiện quyền tự trị hạn chế, bị Hamas phản đối vì muốn Israel bị tiêu diệt.

Các điều kiện ở Bờ Tây đã trở nên tồi tệ hơn dưới thời chính phủ cực hữu của ông Netanyahu, với nhiều cuộc đột kích và tấn công của Israel, thực hiện bởi những người định cư Do Thái, vào các ngôi làng của người Palestine, và chính quyền Palestine đã kêu gọi một cuộc họp khẩn cấp của Liên đoàn Ả Rập.

Hoạt động kiến ​​tạo hòa bình đã bị đình trệ trong nhiều năm và nền chính trị Israel năm nay đã bị chấn động bởi những tranh cãi nội bộ về kế hoạch cải tổ cơ quan tư pháp của ông Netanyahu.

Hôm Thứ Bảy, một phái đoàn Ai Cập đã lên đường từ Cairo tới Israel để khẩn trương bắt đầu các cuộc đàm phán. Các nhà hòa giải khác, bao gồm Qatar và một số quốc gia Châu Âu, cũng có liên quan. Tuy nhiên, cho đến nay những nỗ lực đó vẫn chưa có kết quả khi cả hai bên đều thề sẽ gây thiệt hại cho kẻ thù.

Hamas từ chối đàm phán hòa bình, nói rằng họ phát động cuộc xung đột này và hiện nay không muốn tạo điều kiện trì hoãn thời gian cho kẻ thù:

Tại Israel, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã hứa sẽ chiến đấu cho đến khi đạt được tất cả các mục tiêu của mình, và các chuyên gia Israel cho rằng những mục tiêu này có thể bao gồm một cuộc xâm lược trên bộ ngay sau khi tất cả các nhóm chiến binh ở các cộng đồng phía Nam bị tiêu diệt. Hamas cũng không có dấu hiệu nhượng bộ, nói rằng cuộc chiến chống lại “sự chiếm đóng” mới chỉ bắt đầu.

Lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh cho biết cuộc tấn công bắt đầu ở Gaza sẽ lan sang Bờ Tây và Jerusalem.

Người dân Gaza đã sống dưới sự phong tỏa do Israel lãnh đạo trong 16 năm, kể từ khi Hamas nắm quyền kiểm soát lãnh thổ vào năm 2007.

“Đã bao nhiêu lần chúng tôi cảnh báo các bạn rằng người dân Palestine đã sống trong các trại tị nạn suốt 75 năm và các bạn từ chối công nhận quyền của người dân chúng tôi?”

Các nước phương Tây, dẫn đầu là Hoa Kỳ, đã lên án vụ tấn công của Hamas.

“Đây không phải là thời điểm để bất kỳ bên nào thù địch với Israel khai thác các cuộc tấn công này,” Tổng thống Joe Biden đưa ra cảnh báo thẳng thừng với Iran và các nước khác:

  • Biểu tình ủng hộ cuộc tấn công đẫm máu của Hamas:

  • Người Palestine ăn mừng cho những thành tích khủng bố của Hamas:

Trên khắp Trung Đông diễn ra các cuộc biểu tình ủng hộ Hamas, và Iran cùng Hezbollah ca ngợi cuộc tấn công.

Việc Israel hoàn toàn mất cảnh giác được coi là một trong những thất bại tình báo tồi tệ nhất trong lịch sử nước này, một cú sốc đối với một quốc gia luôn tự hào về khả năng thâm nhập và giám sát chặt chẽ các chiến binh.

Các chỉ số chính của Sở giao dịch chứng khoán Tel Aviv đã giảm 6% vào Chủ Nhật, và các nhà đầu tư kỳ vọng bạo lực sẽ thúc đẩy làn sóng chuyển sang vàng và các tài sản cất giữa an toàn khác.