Trong họp báo hôm 26/6, phát ngôn viên về quân sự của Nhà Trắng, ông John Kirby nói không có bất kỳ dấu hiệu “nguy cơ trước mắt” từ phía nhà máy điện nguyên tử Zaporozhye, hoàn toàn trái ngược với các tuyên bố của chính quyền Kyiv trước đó. Ngoài ra, ông Kirby cũng nói không có bất kỳ dấu hiệu nào chứng tỏ Nga sẽ dùng tới vũ khí nguyên tử. Về câu được hỏi nhiều nhất là tình hình “binh biến” cuối tuần qua, thì ông Kirby né tránh trả lời bằng cách nói rằng đó là việc nội bộ của Nga, đồng thời nhấn mạnh nhiều lần rằng phương Tây không can thiệp, và không có bất kỳ ý định nào can thiệp vào việc này.

230627 kirby 01
John Kirby, phát ngôn viên về quân sự của Tòa Bạch Ốc trong họp báo hôm 26/6. (Ảnh chụp từ video)
  • Phiên họp báo Thứ Hai 26/6 tại Nhà Trắng:

Trong suốt buổi họp báo, ông Kirby nhắc nhở nhiều lần rằng ông không chia sẻ thông tin tình báo cụ thể, “Tôi sẽ không đi sâu vào thông tin tình báo cụ thể.”

Nhà máy điện nguyên tử Zaporozhye

Khi phóng viên hỏi về nguy cơ nhà máy điện nguyên tử Zaporozhye có thể gặp nguy hiểm gì hay bị đánh nổ, thì người phát ngôn John Kirby cho rằng những gì mà Nhà Trắng biết là không có nguy cơ như vậy.

“Chúng tôi có khả năng giám sát phóng xạ ở gần nhà máy,” ông Kirby khẳng định. “Chúng tôi chưa thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy mối đe dọa đó sắp xảy ra, nhưng chúng tôi đang theo dõi nó rất, rất chặt chẽ.”

Theo RT phân tích, điều ông Kirby khẳng định là trái ngược với những tuyên bố trước đó của chính quyền Kyiv. Trước đó Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc rằng có nguy cơ phóng xạ nguyên tử ảnh hưởng tới cả các quốc gia xung quanh, căn cứ theo tình báo của Kyiv.

Còn cố vấn của Zelensky, ông Mykhailo Podolyak tuyên bố rằng Nga đã cài đầy mìn vào hồ làm mát của nhà máy và đang chuẩn bị thực hiện “một cuộc tấn công khủng bố quy mô lớn” nhằm “ngăn chặn cuộc phản công của Ukraine và tạo ra một vùng xám vệ sinh ít dân cư”.

Nhưng ngay sau đó, người đứng đầu cơ quan giám sát của Liên Hợp Quốc, Rafael Mariano Grossi, đã đến thăm cơ sở này vào tuần trước và bác bỏ các cáo buộc của Ukraine: “IAEA đã biết các báo cáo về việc gài mìn gần ao làm mát. Nhưng không bất kỳ quả mìn nào được phát hiện tại địa điểm này trong chuyến thăm của [Liên Hợp Quốc], bao gồm cả hồ làm mát.”

Nhà máy điện nguyên tử Zaporozhye được xây dựng vào thời Liên Xô và bắt đầu đưa vào hoạt động từ những năm 1980 (lúc đó chưa tồn tại cái gọi là quốc gia độc lập Ukraine như chúng ta biết hiện nay) và được coi là nhà máy điện nguyên tử lớn nhất Châu Âu. Từ năm ngoái, nó đã nằm trong vùng Nga kiểm soát. Vì lý do chiến tranh, cho nên các hoạt động của nó thường xuyên bị giảm, và cho đến nay đã coi như đưa vào tạm ngừng, sau khi lò cuối cùng đã đặt vào trạng thái “shutdown”. Người của IAEA thường trực có mặt ở địa điểm này.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã gọi những tuyên bố của ông Zelensky và ông Podolyak là “lại một lần dối trá nữa” đến từ Kyiv, và lưu ý rằng Moskva vẫn luôn hợp tác đầy đủ với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Trong phiên họp báo, câu hỏi về nguy cơ sử dụng bom nguyên tử từ phía Nga cũng được đặt ra, nhưng ông John Kirby cũng lặp lại rằng Hoa Kỳ không có chứng kiến bất kỳ dấu hiệu nào về việc này.

Binh biến nửa vời tại Nga cuối tuần qua

Vấn đề được hỏi nhiều nhất trong cuộc họp báo là về “binh biến” của thủ lĩnh Yevgeny Prigozhin cuối tuần qua, nhưng ông John Kirby nói chung đều né tránh trả lời, và gọi đó là “chuyện nội bộ” của Nga. Ông đặc biệt nhấn mạnh thông điệp rằng phương Tây không can thiệp vào việc này, và cũng không có hứng thú sẽ can thiệp vào việc này.

Có không ít câu hỏi về nhận định rằng cuộc binh biến này sẽ có ảnh hưởng gì, thì ông Kirby đều trả lời rằng hiện nay còn quá sớm để có thể nói điều gì. Kể cả việc nó liệu có thể ảnh hưởng tới tình hình chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine hay không, ông cũng trả lời như vậy, tức là còn quá sớm để nói điều gì đó chắc chắn.

Những câu hỏi về thương vong —có con số do Prigozhin tuyên bố, có con số do phe Nga tuyên bố— thì ông Kirby cũng nói ông không khẳng định được các thông tin từ phía Nga.

Thậm chí có cả câu hỏi rằng hiện nay Prigozhin đang ở đâu, thì ông Kirby cũng nói rằng ông không có thông tin về việc này.

Ông John Kirby nhấn mạnh mấy lần rằng bất chấp nhưng biểu hiện rối loạn tưng bừng như đang thấy từ phía truyền thông Nga biểu hiện ra, nhưng các chiến báo từ Ukraine đều khẳng định cuộc giao tranh ở đó vẫn tiếp diễn. Quân Nga vẫn chiến đấu như cũ, và không hề có bất kỳ biểu hiện nào khác thường.

Nhật Tân