Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thúc đẩy việc đưa bà Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Von der Leyen trở thành Tổng thư ký NATO —khối liên minh quân sự mạnh nhất thế giới và đang không ngừng mở rộng hiện nay— sau khi chặn ông Ben Wallace, Bộ trưởng Quốc phòng Anh, người thời đầu từng mong muốn vào vị trí này, Telegraph báo cáo hôm 4/7.

52783960884 c9f08b2384 b
Tổng thống Joe Biden chào đón Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen, Thứ Sáu, ngày 10/3/2023, tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng. (Ảnh: Nhà Trắng/ Adam Schultz/ Flickr)

Vị trí người đứng đầu NATO đã nổi lên như bài toán khó tìm lời giải mỹ mãn. Sau nhiều cân nhắc mà vẫn chưa chắc chắn tìm được người kế nhiệm, ông Jens Stoltenberg đã được gia hạn thêm 1 năm cho đến tháng 10/2024, cũng là điều mà ông Biden thúc đẩy. Các nhà lãnh đạo NATO kỳ vọng sẽ có thể đạt được thỏa thuận trong việc tìm ra người kế nhiệm vào hội nghị thượng đỉnh thường niên của mình tại Vilnius ở Litva vào tuần tới, tuy rằng bài toán ứng viên vẫn chưa có lời giải rõ ràng.

Telegraph dẫn nguồn tin của mình, nói rằng ông Joe Biden đang thúc đẩy bà Ursula von der Leyen trở thành Tổng thư ký tiếp theo của NATO. Tháng trước, ông Ben Wallace đã bị chặn khỏi vị trí ứng viên, bởi ông Biden và ông Macron.

Người kế nhiệm ông Stoltenberg “sẽ phải làm hài lòng cả Macron và Biden,” ông Wallace nói với The Economist vào tháng trước, giải thích tại sao ông từ bỏ mong muốn ban đầu làm ứng viên cho vị trí đứng đầu NATO. Ông Wallace từng nói ông thích vị trí này, “Tôi đã luôn nói rằng đó sẽ là một công việc tốt. Đó là một công việc tôi muốn.”

Như Telegraph đưa tin, ông Biden lấy lý do cần ổn định chiến tranh Ukraine. Bà Von der Leyen, theo một nguồn tin khác của Telegraph, đang được ông Biden thuyết phục.

Một nguồn tin khác nữa của Telegraph cho rằng ông Biden và bà Von der Leyen đã xây dựng “mối quan hệ bền chặt” xuyên Đại Tây Dương trong những năm gần đây, qua nhiều vấn đề như biến đổi khí hậu và chiến tranh Ukraine.

Theo nguồn tin này, bà đã “dựa vào tình báo của Washington” chứ không dùng thông tin của các cơ quan châu Âu chuyển đến cho bà, vì chúng không chuẩn xác về tình hình chiến tranh Ukraine.

Thông thạo tiếng Pháp, bà ấy có thể sẽ nhận được hảo cảm và ủng hộ của ông Emmanuel Macron, người phản đối việc ứng cử của ông Wallace.

Trong khi đó, ông Olaf Scholz, Thủ tướng Đức và là cựu đối thủ chính trị của bà Von der Leyen, muốn đưa bà ra khỏi hàng ngũ lãnh đạo EU để ông giữ một công việc hàng đầu của EU.

Tuy nhiên, có thể xuất hiện những quan ngại về khả năng xử lý của bà, khi thành tích của bà không được tốt lắm thời bà làm lãnh đạo Bộ Quốc phòng Đức từ năm 2013 đến 2019. Năm 2015, có thông tin cho rằng binh lính Đức phải dùng cán chổi thay cho súng máy hạng nặng trong một cuộc tập trận của NATO, nhằm che giấu việc họ thiếu trang bị.

Có thông tin nói rằng trong cuộc nói chuyện riêng, bà Von der Leyen đã nói với ông Biden rằng bà sẽ không thể đảm nhận bất kỳ vai trò nào tại NATO cho đến ít nhất là vào năm sau.

Bà Mette Frederiksen, Thủ tướng Đan Mạch, từng nổi lên như một ứng cử viên hàng đầu tiềm năng đảm nhận vai trò này sau cuộc gặp với ông Biden tại Nhà Trắng. Tuy nhiên, bà đã tự loại mình ra khỏi cuộc tranh khi các quốc gia thành viên bày tỏ lo ngại về khả năng có một nhà lãnh đạo người Scandinavi thứ ba liên tiếp của NATO. Thổ Nhĩ Kỳ cũng được cho là sẽ phản đối Thủ tướng Đan Mạch sau khi các bản sao của kinh Koran và cờ Thổ Nhĩ Kỳ bị đốt cháy ở Copenhagen vào tuần trước.

Nhật Tân