Tổng thống Zelensky mới đây đã nói rằng việc quay lại đường biên giới 1991 của Ukraine không còn là điều kiện tiên quyết để tổ chức đàm phán hòa bình với Nga nữa, ngay cả khi ông vẫn tiếp tục thúc đẩy ‘công thức hòa bình’ 10 điểm vốn đã bị Moscow lên án là “lố bịch”.

Ông Zelensky vào năm 2022 đã ra lệnh cấm tất cả các cuộc đàm phán với Moscow sau khi người dân của 4 khu vực của Ukraine bỏ phiếu áp đảo đồng ý gia nhập Nga. Từ sau đó, ông Zelensky đã vận động phương Tây ủng hộ công thức hòa bình 10 điểm của ông, trong đó bao gồm việc quân đội Nga rút quân hoàn toàn và trả lại lãnh thổ Ukraine theo phân định năm 1991, bao gồm cả Bán đảo Crimea, cũng như buộc Moscow phải trả tiền đền bù chiến tranh, cùng những điều kiện khác.

Tuy nhiên, trong cuộc trả lời phỏng vấn đài CBS tuần này, ông Zelensky đã nói rằng không có nhu cầu phải lấy lại lãnh thổ “duy nhất bằng các biện pháp quân sự”. Ông cho biết quân đội Ukraine ít nhất khôi phục lại hiện trạng năm 2022.

Chúng tôi sẽ không phải chiếm lại tất cả lãnh thổ duy nhất bằng các biện pháp quân sự… tôi chắc chắn rằng khi ông ta [Tổng thống Vladimir Putin] mất đi những gì ông ta đã chiếm từ năm 2022, thì ông ta sẽ hoàn toàn mất niềm tin vào cả những nước mà vẫn còn không chắc chắn liệu họ có nên hỗ trợ Ukraiane hay không”, ông Zelensky nói.

Điện Kremlin nhấn mạnh rằng họ vẫn để mở đối với các cuộc đàm phán hòa bình thực chất và đổ lỗi cho giới chức Ukraine thiếu đột phá về ngoại giao vì từ chối chấp nhận “thực tế trên thực địa”.

Bất chấp sự thất bại của cuộc phản công năm ngoái của Ukraine và những thắng lợi gần đây trên tiền tuyến của Nga, ông Zelensky đã tuyên bố rằng một khi Nga chịu thất bại trên chiến trường, thì ông Putin sẽ “mất quyền lực trong nước” và sẽ bị ép phải tìm cách đối thoại.

Và khi ông ta sẽ sẵn sàng đối thoại, không nghi ngờ gì nữa các điều kiện quốc tế nên là giải phóng lãnh thổ của chúng tôi, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”, ông Zelensky nói thêm.

Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba hôm thứ Sáu (29/3) nói rằng Kyiv có thể tương tác ngoại giao với Moscow sau hội nghị thượng đỉnh hòa bình tại Thụy Sĩ. Lịch chính xác của hội nghị này vẫn chưa được các bên loan báo.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Kyiv đang mâu thuẫn với chính họ, và rằng Moscow sẽ không chấp nhận bộ nguyên tắc “do bất kỳ bên nào khác đưa ra”.

Các cuộc đàm phán thực chất gần nhất giữa Moscow và Kyiv đã được tổ chức tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào mùa xuân năm 2022, nhưng đã đổ vỡ và mỗi bên đổi lỗi cho bên kia về việc đưa ra những yêu sách không thực tế.

Tổng thống Nga Putin nói rằng phái đoàn đàm phán Ukraine ban đầu đã đồng ý một số điều khoản của Moscow, nhưng sau đó đã đột ngột hủy bỏ thỏa thuận. Theo ông chủ Điện Kremlin, Ukraine đã hủy bỏ thỏa thuận sơ bộ với Nga sau khi Thủ tướng Anh khi đó là ông Boris Johnson đã khuyên Kyiv không thỏa hiệp và “tiếp tục chiến đấu”, đồng thời hứa hẹn về sự hỗ trợ toàn diện từ phương Tây.

Các quốc gia phương Tây hậu thuẫn Ukraine khẳng định rằng một giải pháp hòa bình chỉ có thể đạt được dựa trên các điều kiện của Kyiv và cam kết sẽ tiếp tục chuyển vũ khí cho Ukraine “bao lâu cũng được”. Trong khi đó, Nga nhấn mạnh rằng bất kỳ viện trợ nước ngoài nào cho Ukraine cũng đều sẽ không thay đổi được tiến trình của cuộc xung đột.

Hải Đăng