Để hiểu thêm về bức tranh kinh tế – xã hội Trung Quốc hiện nay, đặc biệt qua vấn đề dòng người di cư khỏi Trung Quốc, Vision Times đã phỏng vấn nhà tư bản Hồng Kông kỳ cựu Viên Cung Di (Yuen Gong-yi) và Tiến sĩ người Mỹ gốc Hoa Cung Tiểu Hạ (Sasha Gong) – người luôn quan sát tình hình thời sự Trung Quốc.

id13059189 210630122301100311 600x400 1
Ngày 30/6/2021, tại sảnh xuất cảnh sân bay, người thân bạn bè ôm nhau từ biệt.  (Ảnh: Tống Bích Long / Epoch Times).

Vấn đề vị thế trung tâm tài chính của Hồng Kông

PV: Sau khi Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thực thi “Luật An ninh Quốc gia” phiên bản Hồng Kông đã nổi lên làn sóng người Hồng Kông di cư, năm 2022 di cư ròng của Hồng Kông là 60.000, gấp khoảng 2,1 lần so với năm 2021. Hiện nay dòng người di cư từ Hồng Kông vẫn không hề chậm lại, nghe nói có tới 70% người Hồng Kông vẫn muốn rời đi. Vị thế trung tâm tài chính của Hồng Kông sẽ bị mất do dòng vốn nước ngoài rút và chảy máu chất xám?

Viên Cung Di: Vị thế trung tâm tài chính của Hồng Kông không còn nữa, những chính sách như ‘Zero COVID’ và Luật An ninh Quốc gia… khiến dòng vốn chảy khỏi Hồng Kông tăng mạnh, thêm vào nguy hiểm do ĐCSTQ thông qua “Luật Phản gián” thì làm thế nào Hồng Kông có thể trở thành một trung tâm tài chính? Ngay cả công ty thẩm định Mintz Group của Mỹ có trụ sở tại Bắc Kinh cũng không còn dám hoạt động ở Trung Quốc, không biết Tập Cận Bình đang nghĩ gì?

PV: Theo nhiều nguồn tin quốc tế, vào tháng 3 năm nay văn phòng của Mintz Group ở Bắc Kinh đã bị nhà chức trách ĐCSTQ đột kích và đã bắt giữ 5 nhân viên Trung Quốc của công ty này, hệ quả sau đó công ty đã ngừng hoạt động?

Cung Tiểu Hạ: Tập Cận Bình hoàn toàn không hiểu gì về quản lý. Có câu “Thông tin là máu của doanh nghiệp”. Có hai loại thông tin, một là giữa các quốc gia, hai là giữa các doanh nghiệp. Ở phương Tây, hành vi thương mại và hành vi nhà nước được phân biệt rõ ràng. Trung Quốc hiện mập mờ giữa hành vi của nhà nước với hành vi của tư nhân, tại Trung Quốc có nhiều công ty lớn thuộc sở hữu nhà nước vì vậy thông tin của họ được ĐCSTQ xem là bí mật quốc gia.

Lâu nay ở Trung Quốc ranh giới của thông tin thương mại [và bí mật quốc gia] tương đối mơ hồ, bây giờ vấn đề đó đã được áp dụng sang Hồng Kông. Như thế vấn đề thông tin giữa các doanh nghiệp bị ngăn chặn sẽ khiến các doanh nghiệp khó hoạt động. Chuyện những công ty nước ngoài ở Trung Quốc bị điều tra thực ra lý do rất đơn giản, theo tôi biết thì nếu họ làm ăn với các công ty Trung Quốc, để có thông tin hữu ích nhất thì phải tìm đến những người có thể ra quyết định như giám đốc nhà máy, tổng giám đốc, nhưng bây giờ vấn đề này có nguy cơ bị chụp mũ thành hoạt động gián điệp.

90 triệu người đang sẵn sàng bỏ nước ra đi

PV: Các phương tiện truyền thông Trung Quốc thường tuyên truyền về nền kinh tế Mỹ suy thoái, sinh kế của người Mỹ khốn khổ như thế nào, liên tục có các vụ xả súng ở trường học… Nhưng bất chấp nhà cầm quyền tuyên truyền tẩy não như thế nào thì vẫn có vô số người Trung Quốc muốn nhập cư vào Mỹ.

Viên Cung Di: Ước tính rằng 90 triệu người muốn rời khỏi Trung Quốc. Theo các nguồn tin truyền thông từ Trung Quốc cho thấy luôn có hàng ngàn người xếp hàng để xin thị thực tại các lãnh sự quán Mỹ ở Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng Châu. Nghe nói lịch hẹn cấp thị thực Mỹ tại Bắc Kinh đã được lên kế hoạch tới tháng 10, trong khi tại Thượng Hải và Quảng Châu đã được xếp tới tháng 12. Một số cư dân mạng cho biết tình hình như vậy lâu nay thường chỉ thấy trong mùa du lịch Tết. Một người làm môi giới tư vấn du học, định cư và lao động nước ngoài cho biết, lượng người đi các nước năm nay tăng chóng mặt, theo xu hướng hiện nay thì ước tính đến cuối năm lượng người Trung Quốc ra nước ngoài sẽ lên tới 90 triệu.

Theo một thông tin từ Yahoo, dưới nền cai trị áp bức của ĐCSTQ thời Tập Cận Bình, ngày càng có nhiều người Trung Quốc chấp nhận rủi ro đến Mỹ bất hợp pháp. Những năm gần đây đã có nhiều video từ cộng đồng mạng phanh phui đông đảo người Trung Quốc ở biên giới Mỹ-Mexico, họ đều là người Trung Quốc có trình độ học vấn thấp và điều kiện kinh tế khó khăn, không thể nhập cư vào Mỹ thông qua các kênh thông thường. Theo thông tin, những người Trung Quốc nhập cư bất hợp pháp này sẽ đến Đài Loan sau đó chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ, rồi đến Ecuador – nơi có thể nhập cảnh mà không cần thị thực, sau đó lại từ Ecuador ngược lên phía bắc 3700 cây số mới tới biên giới Mỹ – Mexico. Người Trung Quốc gọi con đường này là “đường đào tẩu” (Zou xian)- một hành trình dài và gian khổ có thể chết nếu gặp phải bọn cướp.

Đặng Tiểu Bình: Nếu không phát triển kinh tế, Trung Quốc sẽ “xuất khẩu” 300 triệu người tị nạn

Bà Cung Tiểu Hạ nhắc lại lời ông Đặng Tiểu Bình khi nắm quyền từng nói với quan chức Mỹ: “Trung Quốc cần phát triển kinh tế, nếu không 300 triệu người tị nạn, Mỹ có thể gánh chịu được?” Là một nhà lãnh đạo Trung Quốc, Đặng Tiểu Bình biết rõ và dự đoán rằng nếu xảy ra vấn đề ở Trung Quốc thì ít nhất 300 triệu người sẽ chạy khỏi Trung Quốc.

Theo thống kê của Tổ chức Người tị nạn Liên Hợp Quốc, năm 2022 có khoảng 117.000 người đã rời khỏi Trung Quốc để xin tị nạn trên khắp thế giới, tăng gần gấp 7 lần so với con số 15.000 người vào cuối năm 2012.

Theo dữ liệu mới nhất, xuất nhập khẩu của Trung Quốc  đều giảm trong tháng 6 năm nay: xuất khẩu giảm 12,4% so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất trong 3 năm; nhập khẩu giảm 6,8% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức giảm 4,1% ước tính của thị trường. Trong nửa đầu năm nay, xuất khẩu của Trung Quốc tính bằng USD giảm 3,2% và nhập khẩu giảm 6,7%, dẫn đến thặng dư thương mại 408,69 tỷ USD.

Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia ĐCSTQ công bố, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc tiếp tục tăng trong tháng 6: Tỷ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động trong độ tuổi 16-24 là 21,3%, cao hơn 0,5 điểm phần trăm so với tháng 5; còn tỷ lệ thất nghiệp nhóm lao động chính trong độ tuổi từ 25-59 là 4,1%.

Trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 30/6, ông Viên Cung Di thẳng thừng tuyên bố rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ quay ngược lại 20 năm. Ông cho rằng dân số Trung Quốc chỉ còn 1 tỷ người, nền kinh tế xem như không có hy vọng, nếu nhìn vào tỷ lệ giữa GDP và nợ thì tình hình cho thấy còn tồi tệ hơn, vì số nợ chưa trả của Trung Quốc tới 700% [GDP] sẽ không bao giờ trả được, sẽ chết vì nợ. Ông nhất mạnh: “Nói đơn giản vấn đề nợ của Trung Quốc: Quay ngược phát triển Trung Quốc trở lại 20 năm! Hồng Kông cũng bị liên lụy. Đây là tương lai của Trung Quốc và Hồng Kông”.