Chính quyền ông Tập Cận Bình đã thực hiện cải cách quân đội trên quy mô lớn được 2 năm, nguyên chủ quản Quân đoàn Lục Quân của Đảng Cộng sản Trung Quốc đều bị hoán đổi vị trí trước năm 2018. Ngoài ra, Bộ đội Cảnh sát Vũ trang cũng được chuyển sang cho Quân ủy Trung ương quản lý, thay vì để Quốc vụ viện quản lý như trước đây. Nguyên nhân gì khiến ông Tập tiến hành cải cách quân đội trên diện rộng? 

Tập Cận Bình cải cách quân đội
Ông Tập Cận bình trong lễ duyệt binh của quân đội

Trước năm mới 2018, tờ báo của quân đội Trung Quốc tiết lộ, đã có hơn 200 cơ quan cấp chính sư (quân hàm đại tá hoặc thiếu tướng) bị cắt giảm, các đơn vị cơ quan từ quân đoàn trở lên giảm hơn 1000 đơn vị, người tại ngũ trong cơ cấu phi chiến đấu giảm xuống một nửa, số lượng quan chức quân đội giảm thiểu 30%.

Lục quân chiếm tỷ lệ toàn quân giảm xuống dưới 50%, đây là lần đầu tiên trong lịch sử quân đội của ĐCSTQ, lục quân chiếm tỷ lệ này.

Đồng thời, hàng trăm tướng lĩnh quân đội cũng bị điều chuyển chức vụ. Theo nhiều thông tin, tất cả đơn vị chủ quản của quân đoàn lục quân đều hoán đổi vị trí, 90% ê kíp lãnh đạo chuyển đổi chức vụ.

Bộ đội Cảnh sát Vũ trang vốn thuộc Quốc vụ viện trực tiếp quản lý cũng được ông Tập điều chuyển về Quân ủy Trung ương quản lý. Số lượng Bộ đội Cảnh cát Vũ trang cũng giảm từ 800 nghìn người xuống còn 400 nghìn người, sư đoàn cơ động thuộc Bộ đội Cảnh sát Vũ trang cũng bị xóa bỏ hoàn toàn. Từ ngày 1/1/2018, Cảnh sát Vũ trang sẽ vận hành theo biên chế mới.

Về việc cải cách quân đội trên diện rộng này, ngày 5/1/2017, ông Hoàng Đông – nhà nghiên cứu có có thâm niên trong lĩnh vực quân sự tại Ma Cao đã đăng một bài bình luận trên Apple Daily (Hồng Kông) nói, mặc dù sự uy hiếp từ các “lão hổ” trong quân đội đối với hệ thống chính trị như Từ Tài Hậu, Quách Bá Hùng, v.v. đã bị thanh trừng, nhưng ông Tập Cận bình chưa hẳn đã tự tin vào sự trung thành của quân đội, do đó hành động thanh trừng với danh nghĩa chống tham nhũng và cải cách quân đội vẫn chưa dừng lại.

Bình luận cho biết, ông Tập Cận Bình không chỉ loại bỏ hơn 100 “lão hổ” lớn nhỏ trong quân đội, còn xóa bỏ 4 tổng bộ, tập trung quyền lực quân đội trong tay mình, viết vào Điều lệ Đảng trách nhiệm của Chủ tịch Quân ủy. Ngoài việc giải trừ quân bị, còn đặt lại tên hiệu toàn bộ quân đoàn còn lại. Hành động lạ thường này có thể nói là để đề phòng mưu phản trong quân đội.

Ông Giang Trạch Dân nắm quyền lực trong quân đội gần 20 năm, dưới sự dung túng và bảo hộ của ông ta, quân đội Trung Quốc tham ô hủ bại hoành hành. Ngoài ra, vì để nắm quyền lâu dài trong quân đội, thăng cấp cho tướng lĩnh là một thủ đoạn mà ông Giang thường dùng để lôi kéo bè phái trong quân đội; thân cận của ông Giang là Quách Bá Hùng và Từ Tài Hậu mua quan bán chức đã đề bạt lượng lớn quan chức cấp cao trong quân đội.

Trước đó trang tin Vision Times cũng dẫn lời của nhà quan sát cho biết, vấn đề luân chuyển quan chức quân đội trên phạm vi lớn không ngoại trừ để làm xáo trộn bố cục nhân sự ban đầu nhằm đề phòng việc một người nhậm chức ở một nơi trong thời gian dài nên tạo thành chủ nghĩa bè phái, chủ nghĩa đứng đầu, thậm chí là gây chính biến.

Bình luận viên Hạ Tiểu Cường nhận định, trong bối cảnh nước cờ chính trị giữa ông Tập Cận Bình và ông Giang Trạch Dân ngày càng kịch liệt, trong tình huống ông Giang vẫn chưa bị bắt, dưới thể chế chính trị hiện hành của Trung Quốc, nhiệm vụ chủ yếu của quân đội Trung Quốc hiện nay là “đối nội không đối ngoại”, nhiều khi nó chính là công cụ để đấu đá quyền lực. Còn về chức trách bảo vệ lãnh thổ và bảo vệ an ninh quốc gia, thì được đặt ở vị trí thứ yếu.

Ngoài ra, trước đó một bài phân tích của tác giả Lý Bình trên Apple Daily có nói, sau Đại hội 19, việc ông Tập Cận Bình nắm giữ quân đội vẫn có nhiều vấn đề, cuộc chiến bảo vệ quyền lực trong quân đội vẫn chưa kết thúc.

Trí Đạt

Xem thêm: