Về cuộc chiến Nga – Ukraine, với hy vọng thúc đẩy tiến trình hòa bình, dự kiến vào giữa tháng Sáu năm nay Thụy Sĩ sẽ ​​tổ chức Hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine, nhưng Nga tuyên bố không tham gia. Điện Kremlin phản hồi cho biết “Hiệp ước Istanbul” năm 2022 có thể xem là cơ sở cho các cuộc đàm phán hòa bình mới.

phat ngon vien Dien Kremlin Dmitry Peskov
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói trong một cuộc họp báo tại Sochi, Nga vào ngày 31 tháng 10 năm 2022. (Nguồn ảnh: Contributor/Getty Images

Hãng thông tấn Nga TASSReuters đưa tin, người phát ngôn Điện Kremlin Nga Dmitry Peskov ngày 12/4 cho biết, “Hiệp ước Istanbul” giữa Nga và Ukraine đưa ra vào năm 2022 có thể là nền tảng để đàm phán hòa bình.

Tuy nhiên, hiện chưa có dấu hiệu nào cho thấy chính quyền Kiev sẵn sàng đàm phán hòa bình.

Tại cuộc họp báo, ông Peskov cho rằng “Hiệp ước Istanbul” được đàm phán giữa Nga và Ukraine ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2022 có thể trở thành cơ sở cho các cuộc đàm phán hòa bình trong cuộc chiến Nga-Ukraine, nhưng cuộc chiến kéo dài hơn 2 năm đã chứng kiến ​​một số tình hình thay đổi mới.

Ông Peskov nói: “Điều này (trở lại đàm phán hòa bình) chỉ có thể thực hiện được dưới hình thức đối thoại. Tổng thống Putin hôm qua [11/4] đã xác nhận khả năng đàm phán. Nói chung cuộc đàm phán vẫn dựa trên điều gì đó. Chúng ta có thể lấy tài liệu này ([dự thảo] Hiệp ước Istanbul) làm cơ sở cho các cuộc đàm phán, nhưng kể từ đó (2022) đến nay đã có rất nhiều thay đổi. Hiến pháp của chúng tôi có vấn đề mới mà 2 năm trước chưa có. Vì vậy, thực sự có một số thay đổi mới mà chúng ta không thể tránh khỏi, nhưng đồng thời vấn đề ([dự thảo] Hiệp ước Istanbul) này có thể là cơ sở nhất định để bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình”.

Những thay đổi mới mà ông Peskov đề cập là chỉ việc Nga bổ sung 4 khu vực ở miền đông Ukraine vào lãnh thổ Nga.

Ông Peskov cho rằng mọi giải pháp chính trị và ngoại giao cho cuộc chiến Nga-Ukraine “Chỉ có thể dựa trên đàm phán…. Tổng thống Putin đã nhiều lần khẳng định sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán như vậy”.

Khi được hỏi về việc chính quyền Kiev có sẵn sàng tham gia đàm phán hòa bình hay không, ông Peskov trả lời: “Không, chúng tôi không cảm thấy điều đó”.

Trước đó, ông Tổng thống Nga Putin vào tháng 4/2022 nhiều lần tuyên bố Nga và Ukraine đã đạt được thỏa thuận chấm dứt thù địch trong cuộc đàm phán hòa bình ở Istanbul, nhưng chính Ukraine đã từ bỏ thỏa thuận hòa bình sau khi quân đội Nga rút khỏi khu vực gần Kiev.

Được biết “Hiệp ước Istanbul” yêu cầu Ukraine trung lập về địa chính trị, không gia nhập NATO, hạn chế quy mô của lực lượng vũ trang Ukraine và trao quy chế tự trị đặc biệt cho miền đông Ukraine. Về những vấn đề này, Tổng thống Zelensky của Ukraine nói rõ rằng ông phản đối mọi điều khoản như vậy.

Quan điểm của Ukraine là muốn lấy lại toàn bộ lãnh thổ, bao gồm cả Crimea – nơi Moscow sáp nhập vào năm 2014, đồng thời muốn toàn bộ quân đội Nga rời khỏi đất nước Ukraine. Giờ đây, Kiev đang cố gắng thúc đẩy một tiến trình đàm phán hòa bình quốc tế không có Nga.

Trả lời câu hỏi về việc Moscow vắng mặt tại hội nghị thượng đỉnh hòa bình Thụy Sĩ. Ông Peskov nói: “Những nỗ lực tổ chức hội nghị thượng đỉnh hòa bình và tìm giải pháp mà không có sự tham gia của Nga sẽ không đạt được gì, khó có thể được coi là hợp lý”.

Kênh TASS của Nga và AFP đưa tin, ông Peskov hôm 11/4 nhấn mạnh Nga sẵn sàng đàm phán hòa bình về cuộc chiến Nga-Ukraine, nhưng vì Kiev không sẵn lòng đàm phán nên Moscow không thấy có triển vọng đàm phán nào.

Về cuộc họp ở Thụy Sĩ liên quan vấn đề gọi là phương án hòa bình Ukraine, người phát ngôn Điện Kremlin cho biết: “Trước hết, chúng ta cần hiểu họ nói gì ở đó: thứ nhất, phương án hòa bình là gì; thứ hai, chúng tôi đã nhiều lần nói rằng đàm phán hòa bình mà không có Nga là điều vô nghĩa, thực chất đó là một quá trình đàm phán không có mục đích”.

Ngày 10/4, Tổng thống Thụy Sĩ Viola Amherd tuyên bố Thụy Sĩ sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh về kế hoạch hòa bình Ukraine, kế hoạch thời gian vào tháng Sáu tại khu vực Burgenstock.