Nhân sinh cảm ngộ: Tùy duyên và trân quý duyên phận

Cổ nhân có câu: “Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ, vô duyên đối diện bất tương phùng.” Mọi sự đến và đi trong cuộc đời đều là duyên phận, không cần phải cưỡng cầu mà sống đau khổ. Duyên phận ấy không chỉ là nói về mối quan hệ giữa người với người, mà còn nói về mối quan hệ giữa người với vật, nói về sự hình thành và tương tác bên trong một sự việc nào đó. Vạn sự trên thế gian đều có duyên.

Người tu luyện Phật gia thời cổ đại vì để kết được nhiều thiện duyên, dùng một đôi giày cỏ và một chiếc bát để đi vân du bốn bể. Họ đói thì xin ăn, mệt thì mượn nơi ngủ nhờ qua đêm. Đó được gọi là “hóa duyên”. Cuộc sống như vậy tuy thanh bần nhưng cũng có chỗ tự tại. Mỗi ngày có thể ngắm nhìn bầu trời, vô ưu vô lo, coi bốn biển là nhà, bước những bước chân thong thả, tâm thái vô dục vô cầu.

Trong chốn hồng trần thế gian cũng có rất nhiều loại duyên, trong biển người mênh mông có thể trở thành những người thân quen, tri kỷ, tất nhiên là một loại duyên khiến người ta trân trọng. Nhưng trong cuộc đời, các loại duyên phần lớn là lướt qua nhau trong khi đi làm và tan làm, cùng trú mưa dưới một mái hiên, còn có những người về nhà lúc đêm tối đợi cùng một chuyến xe dưới ánh đèn đường, vậy cũng coi như là có duyên phận. Cho dù là hai con cá lang thang trên biển lớn có thể tình cờ gặp nhau trong nước, cũng bởi vì trong cuộc đời của chúng là có duyên phận…

Cuộc đời con người nên tùy duyên. Tùy ở đây không phải là chạy theo mà là thuận theo tự nhiên. Duyên không phải là do cưỡng cầu mà có được, không phải là ai cũng đều có duyên, cũng không phải là ai đó theo đuổi, tìm kiếm đều có thể nắm bắt được duyên. Người ta thường nói: “Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ, vô duyên đối diện bất tương phùng”. Ở nơi xa vạn dặm, nơi đất khách quê người, một người xa lạ cho dù chỉ là nhìn nhau cười một cái, đây cũng là duyên. Trong đường đời của mỗi người, chúng ta không ngừng tương ngộ với nhau, vậy mà phần lớn đều sẽ trở thành người đi lướt qua, cũng có một số trở thành người thân quen, bạn tương tri, thậm chí là tri kỷ. Cuộc đời có quá nhiều thứ không thể biết, một niệm đầu, một lần quyết định, thường sẽ có thể có được hoặc bỏ lỡ đi một phần duyên. Tiếp nhận là bởi vì duyên, mà buông bỏ cũng là bởi vì duyên, hết thảy chỉ là bởi vì có duyên định từ trước, sinh mệnh là như vậy, cuộc sống cũng là như thế.

Duyên phận của con người là một loại quan hệ nhân quả, duyên phận của đời người cho dù là ác duyên, thiện duyên, tình duyên… đều là nhân quả từ nhiều đời nhiều kiếp. Tri âm tri kỷ là một loại duyên, rung động đột ngột cũng là một loại duyên khác, trong biển người mênh mông, gặp nhau là duyên khởi đầu, biết nhau là duyên tiếp diễn, tương tri là duyên trời định. Trác Văn Quân vì Tư Mã Tương Như mà bỏ nhà hào môn theo chồng tới khu phố, đốt lò bán rượu, sống không kể đến giàu nghèo, đây là một loại duyên, nhưng không thể khen là tình duyên tốt đẹp. Chung Tử Kỳ và Du Bá Nha, không cần bất cứ lời giới thiệu và lời giãi bày nào, chỉ một khúc “Cao sơn lưu thủy”, tiếng đàn vang giữa đất trời, vô tiền khoáng hậu, chấn cảm tâm linh, đây là một loại chấn động giữa tâm linh và tâm linh, là sự gặp nhau giữa hai người tri âm, là duyên phận tiêu sái vô dục vô cầu.

Nhân tâm hướng thiện mới có thể kết thiện duyên. Trong lúc gặp gỡ, tiếp xúc với người khác, cho dù chỉ là trong chốc lát cũng cần phải truyền cho đối phương sự thiện lương trong nội tâm, đây chính là cách trân quý duyên phận tốt nhất. Trong cuộc đời tùy duyên, thời thời khắc khắc không được quên khuyến thiện, như vậy có thể đặt định một nền tảng tốt đẹp cho cuộc sống sau này.

Tùy duyên là một loại trí huệ. Vạn sự tùy duyên, bảo trì một trái tim bình thường chính là cảnh giới cao nhất của nhân sinh. Chỉ cần có một cái tâm tùy duyên, cho dù trên bầu trời là mây đen dày đặc, hay là ánh mặt trời rực rỡ, con đường nhân sinh cho dù là gập ghềnh hay là thông thuận, trong tâm bạn sẽ có được một sự bình yên và điềm tĩnh vĩnh hằng. Cho dù thọ mệnh của một người dài hay ngắn, trong dòng sông dài của lịch sử, đều sẽ nháy mắt thoáng qua như bóng câu qua cửa sổ, đều là khách qua đường vội vàng. Trong đời người hữu hạn, hiểu được tùy duyên và trân quý duyên phận, bạn sẽ có thể sống một cách khoáng đạt hơn, tự nhiên và cởi mở hơn.

Dựa theo “Nhân sinh cảm ngộ: Tùy duyên và trân quý duyên phận“
Đăng trên ChanhKien.org
Tác giả: Quán Minh

Xem thêm:

• Chuyện cổ Phật gia: Sinh mệnh đời người rốt cuộc dài bao lâu?

Mời xem video: