Chủ tịch của Đại học Stanford, ông Marc Tessier-Lavigne, gần đây đã từ chức vì các vấn đề thành tín trong học thuật. 

shutterstock 418900891
Đại học Stanford. (Nguồn: jejim/ Shutterstock)

Tờ Washington Post đưa tin, Baker là sinh viên năm nhất của Đại học Stanford, và chỉ mới trở thành phóng viên của “Nhật báo Stanford” (Stanford Daily) từ vài tháng trước, và đã say mê với thách thức của một báo cáo lớn.

Baker đang tìm kiếm nhân viên tại một công ty công nghệ sinh học ở Vùng Vịnh (Bay Area) của California để xem xét các nghiên cứu mà ông Tessier-Lavigne đã giám sát, vì ông Tessier-Lavigne từng là quản lý cấp cao của công ty này.

Mùa thu năm ngoái, một người bạn của Baker nói với anh về một bài đăng trên trang web học thuật PubPeer (một nền tảng để đánh giá ngang hàng về học thuật) và chỉ ra có hành vi sai trái trong báo cáo của nhóm nghiên cứu của ông Tessier-Lavigne.

Vì vậy vào đầu tháng 10 năm ngoái, Baker đã yêu cầu các chuyên gia khoa học xem xét các bài luận văn do ông Tessier-Lavigne đồng tác giả, các bài luận văn này bao gồm các hình ảnh mà chuyên gia cáo buộc là bị thao túng.

Vào ngày 29/10/2022, Stanford Daily mà Baker làm việc đã đăng một loạt chuyên đề cáo buộc (tổng cộng có mười mấy bài). Ngày hôm sau, trường đại học đã triệu tập một nhóm chuyên gia để tiến hành một cuộc điều tra độc lập về nghiên cứu của ông Tessier-Lavigne.

Tuần trước, hội đồng phán quyết rằng ông Tessier-Lavigne đã không sửa lỗi trong các luận văn khoa học trong nhiều năm, và dùng phương thức thao túng dữ liệu “thường xuyên bất thường” để giám sát phòng thí nghiệm.

Theo kết quả của cuộc điều tra, Chủ tịch Đại học Stanford sẽ bị thu hồi 1 nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell năm 1999 và 2 nghiên cứu khác trên tạp chí Science năm 2001. Ngoài ra, 2 nghiên cứu liên quan đến bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson được đăng trên tạp chí Nature năm 2009 của ông sẽ phải điều chỉnh lại. 

Mặc dù không có bằng chứng về việc ông tham gia vào hành vi không trung thực trong nghiên cứu. Nhưng hội đồng nhận định, Chủ tịch Đại học Stanford đã không trực tiếp kiểm tra hoặc sửa lại những sai sót trong kết quả thí nghiệm. Điều này dẫn đến việc gian lận dữ liệu. 

Vào ngày 19/7 năm nay, ông Tessier-Lavigne thông báo rằng ông sẽ từ chức chủ tịch vào ngày 31/8, nhưng vẫn sẽ là giảng viên của Đại học Stanford.

Là một nhà thần kinh học nổi tiếng, ông Tessier-Lavigne đã xuất bản hơn 200 bài luận văn, chủ yếu tập trung vào nguyên nhân và cách điều trị các bệnh thoái hóa não. Từ năm 1990, ông Marc Tessier-Lavigne đã làm việc tại nhiều tổ chức, bao gồm Đại học Stanford, Đại học Rockefeller, Đại học California, Đại học San Francisco và một công ty công nghệ Sinh học.

Lúc đầu, cha mẹ của Baker tỏ ra lo lắng và hoài nghi khi Baker nói rằng anh đang điều tra hành vi sai trái trong nghiên cứu liên quan đến hiệu trưởng, một nhà thần kinh học nổi tiếng, người vừa tròn 6 năm làm hiệu trưởng vào thời điểm đó.

Bố của anh, ông Peter Baker, nhớ lại đã nói với con trai mình: “Hãy cẩn thận. Người đàn ông này là một nhà khoa học nổi tiếng thế giới, trong khi con chỉ là một đứa trẻ 17 tuổi.”

Cả bố và mẹ của Baker đều là nhà báo, từng đưa tin về chiến tranh và tổng thống. Người mẹ là Susan Glasser, nguyên là biên tập viên của tờ Washington Post và hiện đang làm việc cho tờ New Yorker; người bố là Peter Baker cũng làm việc tại Washington Post và hiện là phóng viên đặc phái tại Nhà Trắng của tờ New York Times.

Ông Glasser nói về con trai mình rằng ngay từ khi còn nhỏ, cậu bé đã hiểu được tốc độ của “Chu kỳ tin tức” (News Cycle – thời gian định sẵn mà các phương tiện truyền thông truyền tải thông tin mới).

Baker sắp bước vào năm thứ hai và vẫn chưa quyết định chọn chuyên ngành. Anh cho biết: “Có lẽ tôi chọn lĩnh vực tổng hợp với sự kết hợp giữa nhân văn và STEM” (lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học).  

Trí Đạt (t/h)