Các cuộc tuần tra chung giữa Philippines và Hoa Kỳ ở Biển Đông có thể bắt đầu vào cuối năm nay, một nhà ngoại giao hàng đầu Philippines cho biết hôm thứ Hai (8/5), chỉ vài ngày sau khi Washington tuyên bố cam kết bảo vệ Manila trong trường hợp bị tấn công trên biển.

Embed from Getty Images

Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Manuel Romualdez (Ảnh minh họa: Getty Images)

Theo Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Manuel Romualdez, các cuộc thảo luận về việc tuần tra chung trên biển đã được công bố vào tháng 2 vẫn đang tiếp tục. “Ước tính sẽ diễn ra muộn nhất là quý 3 năm nay,” ông nói với CNN Philippines.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin hồi tháng 2 thông báo, ông và người đồng cấp Philippines Carlito Galvez đã đồng ý khởi động lại các cuộc tuần tra hàng hải chung ở Biển Đông, điều mà cựu Tổng thống Rodrigo Duterte đã đình chỉ sau khi ông nhậm chức vào tháng 2/2016. Ông Rodrigo Duterte vào thời điểm đó đã tìm cách xây dựng mối quan hệ thân thiết với Bắc Kinh.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Galvez cũng lưu ý với các phóng viên hôm 8/5, hiện chưa có cuộc thảo luận chính thức nào về các cuộc tuần tra chung với Mỹ và Úc.

Mối quan hệ của Manila với Washington đã trở nên sâu sắc hơn dưới thời Tổng thống Marcos. Tuần trước, ông Marcos đã đến Washington để dự hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Joe Biden, nhằm xác nhận rõ hơn mức độ cam kết của Washington trong việc bảo vệ đất nước của ông theo hiệp ước an ninh năm 1951, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, nơi Manila có tuyên bố chủ quyền đối địch với Bắc Kinh, cũng như căng thẳng liên quan đến Đài Loan và Bắc Triều Tiên.

Sau cuộc gặp hôm 1/5, ông Biden đưa ra cam kết của Hoa Kỳ đối với việc bảo vệ đồng minh của mình kể cả ở Biển Đông. Sau chuyến thăm của ông Marcos tới Lầu Năm Góc hôm 3/5, hai bên đã ban hành một tài liệu dài sáu trang về “hướng dẫn phòng thủ song phương”, trong đó nêu rõ mức độ cam kết của Hoa Kỳ với Philippines theo hiệp ước phòng thủ chung năm 1951 của họ.

Khi được hỏi về thời gian của các cuộc tuần tra chung, người phát ngôn của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Manila là ông Kanishka Gangopadhyay trả lời hôm 8/5: “Các cuộc đối thoại của chúng tôi về các hoạt động chung trên biển với Philippines đang tiếp tục, và các nhà hoạch định quân sự của chúng tôi đang nỗ lực giải quyết các vấn đề cụ thể như hậu cần.”

Ông Romualdez nói thêm, Úc cũng có thể tham gia vào các hoạt động chung trên biển.

Nhật Minh (Theo Reuters)