Giới chức Iran hôm 3/1 cho biết hai vụ đánh bom do “tấn công khủng bố” đã xảy ra tại buổi lễ được tổ chức ở thành phố Kerman, phía đông nam Iran nhằm kỷ niệm 4 năm ngày mất của Qassem Soleimani, cựu chỉ huy Lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran. Theo báo cáo mới nhất của Thông tấn xã Iran, vụ nổ đã khiến 103 người thiệt mạng và 141 người khác bị thương.

dnah bom o Iran
Ngày 3/1/2024, một vụ nổ xảy ra gần mộ của ông Qassem Soleimani, từng là nhân vật số 2 của Iran; lực lượng cứu hộ khẩn cấp đã có mặt tại hiện trường để giải cứu người dân. (Ảnh:  SARE TAJALLI/ISNA/AFP qua Getty Images)

Truyền hình nhà nước Iran đưa tin, hai vụ nổ xảy ra trong lễ tưởng niệm tại nghĩa trang nơi chôn cất ông Soleimani ở phía đông nam thành phố Kerman. Hãng thông tấn Iran (The Islamic Republic News Agency, IRNA) đưa tin, vụ nổ đầu tiên cách lăng mộ của ông Soleimani 700m, vụ nổ thứ hai cách “Thánh địa” 1 km và nằm ngoài đường đi của “người hành hương” và các trạm kiểm soát. Vụ nổ đầu tiên xảy ra không lâu thì có tiếng nổ thứ hai gần vụ nổ đầu, lực lượng cứu hộ đã có mặt tại hiện trường.

Truyền thông nhà nước Iran dẫn lời một quan chức địa phương ở tỉnh Kerman cho biết: “Vụ nổ là do một cuộc tấn công khủng bố gây ra”. Người phát ngôn cơ quan dịch vụ khẩn cấp Iran Babak Yektaparast sau đó cho biết 73 người thiệt mạng và 170 người bị thương.

Hãng thông tấn Tasnim của Iran dẫn lời những người nắm được tình hình cho biết “hai túi chứa bom đã phát nổ tại hiện trường”. Báo cáo cho biết thêm, “Thủ phạm của vụ việc này… dường như đã sử dụng điều khiển từ xa để kích nổ quả bom”. Hãng thông tấn ISNA dẫn lời Thị trưởng thành phố Kerman – ông Saeed Tabrizi cho biết, các quả bom phát nổ cách nhau 10 phút. Video trực tuyến cho thấy đám đông tranh nhau chạy thoát khi nhân viên an ninh phong tỏa khu vực.

ISNA dẫn lời một nhân chứng cho biết: “Chúng tôi đang đi về phía nghĩa trang thì một chiếc ô tô đột ngột dừng lại phía sau và thùng rác chứa bom phát nổ”. “Chúng tôi chỉ nghe thấy tiếng nổ và thấy có người ngã xuống. Có một quả bom trong thùng rác.”

Truyền hình nhà nước chiếu cảnh những nhân viên cứu hộ Trăng lưỡi liềm đỏ điều trị những người bị thương tại một buổi lễ, nơi hàng trăm người Iran tập trung vào thứ Tư để tưởng niệm ngày mất của ông Soleimani. Một số kênh truyền thông Iran cho biết số người bị thương còn cao hơn nhiều.

Đài truyền hình nhà nước Iran hôm thứ Tư thông báo: “Sau vụ khủng bố ở Kerman, chính phủ đã tuyên bố ngày mai (thứ Năm) là ngày quốc tang (ở Iran)”.

Trong suốt cuộc đời của mình, ông Soleimani đã lãnh đạo “Lực lượng Quds”, đơn vị hoạt động bên ngoài của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, giám sát các hoạt động quân sự trên khắp Trung Đông. Năm 2011, ông Soleimani được Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei thăng cấp thiếu tướng. Ông Khamenei đánh giá cao ông Soleimani, gọi ông là “liệt sĩ sống”

Vào ngày 3/1/2020, quân đội Mỹ tiến hành cuộc không kích bên ngoài Sân bay Quốc tế Baghdad ở Iraq, giết chết ông Soleimani và đoàn tùy tùng.

Các quan chức Mỹ vào thời điểm đó cho biết, ông Soleimani đã tới Baghdad, Iraq trước khi bị sát hại để chuẩn bị cho các cuộc tấn công tiếp theo vào quân Mỹ. Phía Mỹ và một số nước khác đã theo dõi hướng hành động của ông.

Lầu Năm Góc cho biết vào thời điểm đó rằng Soleimani và lực lượng của ông “chịu trách nhiệm về cái chết của hàng trăm quân nhân Mỹ và liên minh cũng như thương tích của hàng ngàn người khác”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết tại một cuộc họp báo rằng Mỹ không liên quan dưới bất kỳ hình thức nào đến vụ đánh bom hôm thứ Tư ở Iran, cũng không có lý do gì để tin rằng Israel có liên quan.

Vụ nổ hôm thứ Tư gần mộ của ông Soleimani xảy ra khi căng thẳng gia tăng ở Trung Đông. Israel đã và đang chiến đấu trong cuộc chiến kéo dài 3 tháng ở Gaza với Hamas được cho là có Iran hậu thuẫn.

Trí Đạt (t/h)