Nhà sáng lập Foxconn, tỷ phú Quách Đài Minh (Terry Gou) tuyên bố rút khỏi cuộc tranh cử tổng thống Đài Loan. Trước đó, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã phạt nhẹ Foxconn 20.000 RMB sau cuộc kiểm toán thuế và điều tra, được cho là nhằm mục đích đe dọa ông Quách.

Terry Gou
Nhà sáng lập Foxconn, ông Quách Đài Minh – Terry Gou. (Nguồn: Stefen Chow/Fortune/Flickr)

Trong phát biểu hôm 24/11, ông Quách Đài Minh nói rằng ông “rút lui thân xác chứ không rút lui tinh thần”.

Trước đó truyền thông tại Trung Quốc đưa tin, Chi cục Thuế thành phố Vũ Hán thuộc Cục Quản lý Thuế Nhà nước Trung Quốc đã phạt Foxconn mức phạt nhẹ 20.000 RMB, lý do vi phạm Luật Quản lý thu thuế. Về vấn đề này, giới quan sát bên ngoài nhìn chung cho rằng ĐCSTQ đã đạt được mục đích. Dân biểu Hồng Thân Hàn (Hung Sun-han) của Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cho hay, ĐCSTQ đã dùng cách thanh tra thuế đối với Foxconn để gây áp lực buộc ông Quách Đài Minh phải rút khỏi ứng cử tổng thống.

Tháng trước có tin cho hay các chi nhánh chính của Foxconn ở Quảng Đông, Giang Tô… đã bị kiểm tra thuế. Sau đó, ngay lập tức ông Quách Đài Minh hủy bỏ mọi chuyến đi, trong tháng qua chỉ xuất hiện trước công chúng 3 lần và từ chối trả lời phỏng vấn của giới truyền thông. Về việc liệu có đăng ký tranh cử hay không, nhóm của ông Quách lúc đó chỉ trả lời rằng họ sẽ thảo luận việc này với ông Chủ tịch Đảng Nhân dân là Kha Văn Triết (Ko Wen-je).

Nhà lập pháp Lâm Sở Nhân (Michelle Lin – Đảng DPP) cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng Chính phủ Trung Quốc đã có hành động mạnh, điều tra thuế của Foxconn nhưng mức phạt cuối cùng chỉ là 20.000 RMB, cho thấy mục răn đe là chính, một lần nữa chứng minh ĐCSTQ đã có hành vi can thiệp vào cuộc bầu cử ở Đài Loan bằng các thủ đoạn đa dạng và mạnh mẽ.

Bà Lâm cho rằng các doanh nhân Đài Loan đã có những đóng góp to lớn cho nền kinh tế Trung Quốc, đề nghị ĐCSTQ không dùng họ làm con tốt chính trị, kiểu đe dọa đó chỉ tự làm hại hình ảnh trong nước và quốc tế.

Trong khi đó nhà lập pháp Hồng Thân Hàn (Hung Sun-han) của Đảng DPP cho rằng ĐCSTQ đã dùng vấn đề thanh tra thuế đối với Foxconn để gây áp lực buộc ông Quách Đài Minh rút khỏi cuộc bầu cử tổng thống. Do mục tiêu chính trị của ĐCSTQ đạt được, nên mới áp dụng hình phạt nhẹ. Ông cho rằng môi trường kinh tế hiện tại ở Trung Quốc rất kém, vì ĐCSTQ không muốn khiến các doanh nhân nước ngoài khác lo lắng về rủi ro đầu tư, nên có thể động thái này cũng là một trong những điều cân nhắc. Các cuộc thanh tra thuế doanh nghiệp của ĐCSTQ thường được nghe nói đến, nhưng hiếm khi được công bố trực tiếp trên tờ Thời báo Hoàn Cầu của ĐCSTQ, từ chuyện này có thể thấy ý định xen vào bầu cử Đài Loan của ĐCSTQ.

Quan điểm này cũng được ông Lỗ Hiểu Manh (Lu Xiaomeng) – giám đốc dự án địa chính trị khoa học và công nghệ tại Eurasia Group – đồng tình. Ông Lỗ cho rằng cuộc điều tra của Bắc Kinh đối với Tập đoàn Foxconn, công ty đối tác quan trọng nhất của Apple và là một trong những nhà tuyển dụng lớn nhất Trung Quốc, có thể là cách để ĐCSTQ can thiệp vào cuộc bầu cử ở Đài Loan.

Theo phân tích của Financial Times, Foxconn là doanh nghiệp có vốn nước ngoài lớn nhất Trung Quốc xét về đầu tư, việc làm và xuất khẩu. Động thái của ĐCSTQ đối với Foxconn có thể là bước ngoặt trong nguồn đầu tư quốc tế vào Trung Quốc.

Vương Định Vũ: ĐCSTQ đã tặng ông Quách Đài Minh “phiếu bé ngoan”

Về mức phạt nhẹ 20.000 RMB của ĐCSTQ đối với Foxconn, nhà lập pháp Vương Định Vũ (Wang Ting-Yu) của Đảng DPP Đài Loan nói rằng Chủ tịch Quách đã ngoan ngoãn biến mất, nên tất nhiên ĐCSTQ sẽ chỉ phạt nhẹ, có thể ví đây là “phiếu bé ngoan” của ĐCSTQ.

Ông Vương đăng trên Facebook: “Hãy nhìn những gì Chủ tịch Quách nói…: [Nếu được bầu Tổng thống], Chủ tịch Quách sẽ đảm bảo hòa bình cho Đài Loan trong 50 năm, sẽ đàm phán và ký hiệp định hòa bình với ĐCSTQ, sẵn sàng dùng đại quân robot quyết chiến [với quân đội ĐCSTQ] trên bãi biển, không có tài sản ở Trung Quốc nên không sợ bị đe dọa… Bây giờ nhìn lại đúng là trò hề, chỉ cần ĐCSTQ cho kiểm tra thuế là co lại ngay”.

Mộc Vệ (t/h)