Từ thời điểm máy bay dân dụng của Japan Airlines mang số hiệu chuyến bay JAL-516 va chạm với máy bay tuần duyên nhỏ hơn tại đường bay ở Tokyo hôm thứ Ba (2/1), 12 phi hành đoàn chỉ có 18 phút để đưa toàn bộ 367 hành khách và bản thân họ rời khỏi máy bay an toàn. Điều gì đã tạo nên khoảnh khắc kỳ diều này?

tai nan may bay Nhat Ban 2
Các quan chức nhìn vào đống đổ nát của chiếc máy bay chở khách Japan Airlines (JAL) bị cháy trên đường băng tại Sân bay Quốc tế Tokyo ở Haneda ở Tokyo vào ngày 3/1/2024. (Ảnh: RICHARD A. BROOKS/AFP qua Getty Images)

Sau khi tái dựng lại hiện trường vụ việc dựa trên thông tin từ phi hành đoàn, các quan chức tại Japan Airlines, hãng hàng không lớn thứ hai Nhật Bản, đã đưa ra một số đánh giá lý giải về quá trình thoát hiểm thành công của toàn bộ 379 người trên chuyến bay JAL-516 hôm 2/1.

Qua đánh giá của giới chức Japan Airlines và các trả lời phỏng vấn của hành khách, Trí Thức VN tổng kết một số điểm chính đã giúp toàn bộ hành khách và phi hành đoàn trên chuyến bay thoát hiểm an toàn từ máy bay đã bốc cháy:

Phi hành đoàn chuyên nghiệp, tuân thủ tuyệt đối các quy trình khẩn cấp

Quy tắc đầu tiên: kiểm soát hoảng loạn

Ngay khi chiếc máy bay Airbus A350 đứng khựng lại, các tiếp viên đã kêu gọi hành khách giữ bình tĩnh trong lúc những ngọn lửa vàng rực đã bao phủ hầu hết máy bay và khói nhanh chóng lấp đầy khoang máy bay.

Nguyên tắc thứ hai: đánh giá tình hình và chọn lối thoát hiểm

Phi hành đoàn đã đánh giá tình hình bằng cách kiểm tra bằng mắt thường bên ngoài máy bay và quyết định chọn lối thoát hiểm nào trong số tất cả 8 lối thoát hiểm an toàn.

Nguyên tắc thứ ba: sử dụng câu mệnh lệnh ngắn gọn để hướng dẫn hành khách

Phi hành đoàn sau đó đã sử dụng các câu mệnh lệnh ngắn, trực tiếp như họ đã được đào tạo. Chẳng hạn họ sử dụng các câu hướng dẫn nhanh cho hành khách như: “để lại hành lý” và “không phải cửa này”.

Nguyên tắc thứ tư: Tuân thủ quy trình và ra quyết định quyết đoán

Quy trình khẩn cấp quy định rằng phi hành đoàn phải được phép từ buồng lái có thể mở bất kỳ cửa thoát hiểm nào. Cơ trưởng đứng gần hai lối thoát hiểm phía trước và cho phép sơ tán.

Tuy nhiên, các hệ thống thông báo trên máy bay và liên lạc giữa các bộ phận đã không còn hoạt động, nên cửa lối thoát hiểm thứ ba ở phía sau không có thông tin rõ ràng. Phi hành đoàn sau đó đã quyết định vẫn mở cửa thoát hiểm này, cho phép hành khách trượt ra ngoài máy bay bằng cầu trượt khẩn cấp.

Giới chức cho biết tất cả tiếp viên trên chuyến bay JAL-516 mỗi năm một lần đều được huấn luyện về các quy trình sơ tán khẩn cấp, giả định nhiều kịch bản chẳng hạn như phải làm gì khi họ không thể liên lạc được với buồng lái.

Hành khách bình tĩnh, kỷ luật và tuân thủ hướng dẫn

Giới chức hãng hàng không Japan Airlines bên cạch việc đánh giá cao tính chuyên nghiệp của phi hành đoàn chuyến bay JAL-516, cũng đã hoan nghênh hành khách thoát hiểm một cách trật tự trong bối cảnh máy bay kín chỗ, đã bị cháy và trên máy bay có cả 8 trẻ em dưới 6 tuổi.

Hành khách đã tuân thủ việc để lại hành lý khi thoát hiểm và kiềm chế hoảng loạn, cũng như hợp tác tối đa với phi hành đoàn.

Các tiếp viên bảo chúng tôi bình tĩnh và yêu cầu chúng tôi xuống máy bay”, Satoshi Yamake, một hành khách 59 tuổi, nói với Reuters.

Một hành khách khác nói với đài truyền hình NHK của Nhật Bản rằng các tiếp viên đã bình tĩnh và yêu cầu mọi người bỏ lại hành lý.

Một video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy hành khách di chuyển nhanh chóng nhưng bình tĩnh xuống máng trượt bơm hơi sơ tán rồi chạy ra khỏi máy bay.

Sau khi đảm bảo tất cả 367 hành khách đã thoát ra khỏi máy bay an toàn từ ba máng trượt khẩn cấp, 12 phi hành đoàn đã rời máy bay vào lúc 6:05 chiều ngày 2/1, tương đương khoảng 18 phút sau khi hạ cánh.

Thời gian tất cả hành khách được sở tán qua 3 máng trượt chỉ mất tổng cộng 90 giây, theo các quan chức hãng hàng không Japan Airlines.

Hiện chưa có thông tin rõ ràng về tất cả các hoạt động trong 18 phút sơ tán. Các chuyên gia an toàn hàng không nói rằng các cuộc phỏng vấn với hành khách sẽ được đánh giá tổng thể để giúp định hình các quy trình sơ tán khẩn cấp trong tương lai.

Tsubasa Sawada, 28 tuổi, một cư dân Tokyo, nói với Reuters rằng đã có một vụ nổ trên máy bay khoảng 10 phút sau khi hành khách rời khỏi máy bay.

Tôi chỉ có thể nói đó là một phép màu, chúng tôi có thể đã chết nếu chậm trễ”, Sawada nói với Reuters.

Giới chức Japan Airlines cho biết 4 hành khách đã được đưa đến cơ sở y tế, trong khi NHK nói 14 người bị thương.

Hải Đăng (T/h)