Liên quan cuộc chiến của Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc) xâm lược Đài Loan, giới chuyên gia Mỹ có nhận định rằng lãnh đạo Tập Cận Bình của Trung Quốc chưa hoàn toàn tự tin. Phía Mỹ cũng đã sẵn sàng những dự án tài trợ cho cuộc chiến này.

shutterstock 621834806
Binh sĩ quân đội Trung Quốc tại Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh (Ảnh: Twinsterphoto / Shutterstock)

Đài VOA Mỹ đưa tin vào ngày 20/7 tại Diễn đàn An ninh Aspen (Aspen Security Forum), Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ William Burns cho biết mặc dù Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chỉ thị cho quân đội “sẵn sàng trước năm 2027” xâm lược Đài Loan, nhưng ông Tập vẫn nghi ngờ về khả năng của quân đội Trung Quốc trong cuộc chiến này.

Ông Burns nói rằng thành công của quân đội Ukraine lấy ít thắng nhiều, những thiếu sót trong hệ thống vũ khí của Nga, khả năng hình thành các liên minh mạnh mẽ của Mỹ và sự đoàn kết của phương Tây đều khiến ông Tập nghĩ đến Đài Loan, điều này có thể khiến Trung Quốc do dự khó quyết trong cuộc chiến xâm lược Đài Loan.

Tháng 10 năm ngoái, ông Burns từng cho biết ông Tập Cận Bình đã chỉ thị cho quân đội sẵn sàng cho một cuộc xâm lược Đài Loan không muộn hơn năm 2027. Tuy nhiên vào ngày 20/7 vừa qua, ông cũng nói rằng điều này không có nghĩa là cuộc tấn công của quân đội Trung Quốc vào Đài Loan là “sắp xảy ra” hay “không thể tránh khỏi”.

Ông nói thêm rằng dù vậy không ai ở CIA hoặc ủy ban tình báo Mỹ sẽ đánh giá thấp cam kết của ông Tập Cận Bình trong việc cuối cùng cố gắng kiểm soát Đài Loan. Đây không phải là lần đầu tiên ông Burns đưa ra nhận định như vậy, điều này ông cũng đã nói vào tháng 2 năm nay.

Tại Diễn đàn An ninh Aspen vào ngày 18/7, Đô đốc John Aquilino – Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ – cũng được hỏi vấn đề tương tự. Ông Aquilino cho rằng kịch bản có khả năng nhất khiến ông Tập hành động đối với Đài Loan sẽ là tuyên bố độc lập của Đài Loan.

Mỹ cũng đã sẵn sàng cho cuộc chiến

Ngoài ra, Quốc hội Mỹ hiện đang tiếp tục xem xét Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) năm 2024. Việc năm nay Đài Loan được đưa vào phạm vi Tài chính quân sự nước ngoài (the Foreign Military Financing, FMF) và “Quyền phân bổ của Tổng thống” (PDA) cũng được đông đảo các thành viên Quốc hội quan tâm, nhưng mức độ và quan điểm của Thượng viện và Hạ viện đối với viện trợ quân sự của Đài Loan còn những bất đồng.

Trang “Tin tức Quốc phòng” (Defense News) đưa tin, Ủy ban Phân bổ Thượng viện (The Senate Appropriations Committee) vào ngày 20/7 đã bỏ phiếu (27 thuận và 2 chống) thông qua ngân sách viện trợ quân sự cho Đài Loan vào năm 2024 tổng trị giá 113 triệu USD; nhưng Ủy ban Phân bổ Hạ viện (the House Appropriations Committee) đã thông qua khoản ngân sách viện trợ quân sự cho Đài Loan là 500 triệu USD (32 phiếu thuận và 27 phiếu chống).

Năm nay, Chương trình “Tài trợ quân sự nước ngoài” do Bộ Ngoại giao Mỹ đứng đầu lần đầu tiên đưa Đài Loan vào danh sách các nước được áp dụng, mục đích nhằm có khả năng ngay lập tức ngăn chặn Trung Quốc xâm lược và thậm chí chiếm đoạt quyền lực tại Đài Loan nếu xảy ra cuộc chiến.

Nhưng “tài trợ quân sự nước ngoài” không phải là quỹ thiết kế riêng cho Đài Loan mà có nhiều nước đang yêu cầu giúp đỡ, chẳng hạn như Ukraine hiện đang chìm vào chiến tranh, hay các nước khác ở Trung Đông như Israel, Jordan…

So sánh tổng ngân sách tài trợ quân sự nước ngoài của hai viện, Hạ viện dự định cắt giảm tổng số tiền xuống còn 52,5 tỷ USD; phiên bản của Thượng viện cao hơn một chút là 61,8 tỷ USD. Lưỡng viện đang tranh cãi về sai biệt này.

Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Ely Ratner, người tập trung vào các vấn đề an ninh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, vào ngày 20/7 đã tham gia phiên điều trần của “Ủy ban Lựa chọn Hạ viện về Đảng Cộng sản Trung Quốc” (the House Select Committee on the Chinese Communist Party). Ông ủng hộ việc tăng cường khả năng tự vệ của Đài Loan, đã yêu cầu Quốc hội phê duyệt tài trợ quân sự nước ngoài và ngân sách thuộc thẩm quyền phân bổ của tổng thống.

Ông Ratner cho rằng Mỹ vẫn còn tồn đọng nhiều dự án bán vũ khí cho Đài Loan, nếu chính phủ có thể làm theo mô hình của Ukraine và nhanh chóng bàn giao kho dự trữ quân sự cho Đài Loan, thì có thể giảm bớt áp lực cho Đài Loan trong khả năng sẵn sàng chiến đấu chống Trung Quốc xâm lược.