Hôm 2/4, lễ Chủ Nhật tại Tu viện Các hang động (Kyiv Pechersk Lavra) vẫn được cử hành tuy các tín đồ đã vắng vẻ hơn nhiều khi trời mưa xuân và tu viện trưởng bị còng điện tử. Lại một nhà thờ nữa của UOC bị chớp nhoáng đổi chủ chỉ chưa đầy 1 ngày, và truyền thông Chính phủ Ukraine đồng loạt đăng tin chiến thắng khi họ tiến thêm một bước đưa đức tin truyền thống dần dần vào khuôn khổ. Giáo dân Ekaterina Yershova nổi tiếng vì đoạn video cầu nguyện, và có tin đồn rằng cô đã bị Cục An ninh Ukraine (SBU) bắt.

230402 lavra 03
Đoạn video đó là cảnh tín đồ UOC thành kính cầu nguyện bất chấp những kẻ nhạo báng nhảy múa chung quanh.
FsvR0mvWcAEeFhF
Cư dân mạng gọi đó là một biểu tượng của tinh thần và so sánh với một bức tranh cổ điển.

Video nữ giáo dân trẻ tuổi của Giáo hội Chính thống Ukraine UOC thành tâm cầu Chúa bất chấp chế nhạo và sỉ nhục của nhóm cấp tiến ngày 1/4 đã nhanh chóng lưu hành rộng rãi trong các cộng đồng Kitô hữu. Ngày 2/4, người ta xác định cô là Ekaterina Yershova. Theo RT, cô có những lúc tham gia dàn hợp xướng của tu viện song song với công việc ca hát của mình. Cô nói rằng những kẻ ly giáo đang muốn cướp tu viện, cho nên cô đã tới và cầu nguyện. Cô nói với RT rằng tin cô bị đặc vụ SBU bắt đi là tin đồn, và thông báo để mọi người đừng lo lắng.

Hôm Thứ Bảy (1/4), tu viện trưởng Tu viện Các hang động Metropolitan Pavel đã bị SBU bắt đi ngay tại tu viện, lúc hàng ngàn tín đồ UOC đang ngăn cản chính quyền tiếp quản tu viện này. Ngay sau đó, công tố viên yêu cầu ông phải bị còng điện tử, bị quản thúc tại gia 60 ngày, và bị cắt liên lạc với bên ngoài.

Yêu cầu của công tố viên lập tức được chấp thuận. Ngày 2/4, ông Pavel cùng chiếc còng điện tử được cột trên chân, đã được chuyển đến nơi quản thúc cách ly với bên ngoài, một địa chỉ ngoài Kyiv, nơi ông miêu tả nơi ở mới là không sưởi ấm, không ánh sáng, không liên lạc, không có cốc, và không có thìa.

230403 monks 01
Phân biệt đối xử? Kiên trì với giáo hội UOC, tu viện trưởng Pavel (bên trái) bị bắt cách ly. Cải đạo sang OCU, ông Avraamy Lotysh (bên phải) được tấn phong làm tu viện trưởng. (Nguồn ảnh từ videovideo)

Trái ngược với tình cảnh nhục nhã mà chính quyền dành cho ông Pavel, khi ông kiên trì vào Giáo hội Chính thống UOC, thì một tu sỹ khác từng của UOC ở Tu viện Các hang động, ông Avraamy Lotysh, đang được đãi ngộ khác hẳn hoàn toàn.

Ông Avraamy chỉ vài ngày sau khi cải giáo sang giáo hội mới OCU do chính quyền Ukraine nâng đỡ, liền được bổ nhiệm làm tu viện trưởng Tu viện Các hang động. Dự kiến ông sẽ chính thức ngồi vào vị trí này sau khi chính quyền hoàn tất việc tiếp quản Tu viện Các hang động. Hiện nay ông đang kêu gọi mọi người UOC hãy noi gương ông.

Ngày 2/4, vắng mặt tu viện trưởng Pavel, người đứng đầu Giáo hội Chính thống UOC, Metropolitan Onufry, đã tới chủ trì Lễ Chủ Nhật. Qua những gì được thấy trên video, đã vắng tín đồ hơn nhiều so với ngày trước, có lẽ do trời mưa xuân.

Những ngày trước đó, khi hàng ngàn tín đồ UOC tìm cách cản trở người của chính quyền, thì có nhóm những người cấp tiến cực đoan tới tìm cách gây rối. Bên UOC cho biết nhóm gây rối muốn tạo ra những cảnh rối loạn, phối hợp với các kênh truyền thông của chính quyền, từ đó tạo ra cái cớ để dùng vũ lực trục xuất các tu sỹ.

Có thể thấy rõ những người mang dáng vẻ như cựu chiến binh, nhà hoạt động, v.v. hô to các khẩu hiệu và bật những thứ âm nhạc kích động, hoàn toàn xa lạ với tín ngưỡng Kitô như tweet sau:

Trái ngược với nhóm nhỏ kích động đó, là hàng ngàn tín đồ UOC an hòa hát những bài thánh ca. Dường như Tu viện Các hang động trong những ngày qua đã thành công né tránh được chiêu này của nhóm bạo động.

Nhưng cùng ngày 2/4, một nhà thờ khác của UOC tại Khmelnytskyi thì tình huống khác biệt hoàn toàn.

Theo nhóm Phóng viên Chính thống OUJ, một người mặc đồng phục đột nhập vào nhà thờ chính tòa ở Khmelnytskyi trong khi đang tiến hành lễ sáng Chủ Nhật, gây xung đột bằng cách xúc phạm một giáo sỹ, đẩy ông khỏi bục giảng, giật cuốn Phúc âm ra khỏi tay ông và ném xuống sàn. Các tu sỹ UOC dùng vũ lực tìm cách khống chế và tống cổ người này ra khỏi nhà thờ. Cảnh video đoạn bị tống cổ khỏi nhà thờ ấy lập tức được đã được các kênh truyền thông nhà nước đồng loạt đăng tin.

Một nhà thờ ở Khmelnytskyi đã đổi chủ từ UOC sang OCU chỉ trong chưa đầy 1 ngày như thế nào:

Phẫn nộ khi thấy “cựu chiến binh” Ukraine bị đuổi khỏi nhà thờ, ‘nhân dân’ Ukraine ‘yêu nước’ với số lượng áp đảo đã xông vào can thiệp, hô to những khẩu hiệu. Theo như kênh video của chính quyền đưa tin, một cuộc trưng cầu dân ý chớp nhoáng đã hoàn tất với “hơn 1.000 người” tham gia. Kết quả? Tất cả đều tán thành đổi chủ nhà thờ. Lại một nhà thờ nữa của UOC được ‘giải phóng’ khỏi những ‘kẻ chiếm đóng Nga’. Giáo hội mới OCU đã tổ chức lễ tối Chủ Nhật tại nhà thờ họ mới giành được ấy ngay cùng ngày 2/4.

Cuộc chiến “tăng cường độc lập tinh thần” của ông Zelensky dường như đã diễn ra đúng kế hoạch trên con đường tới vinh quang và chiến thắng.

Truyền thông Ukraine cũng không nhắc đến những vấn đề luật pháp như ai là chủ sở hữu hợp pháp tài sản và đất đai nhà thờ. Cũng không nhắc đến những khái niệm như tín ngưỡng Kitô nhận thức thế nào về truyền thống truyền thừa, hay về tình yêu và bát ái. Có lẽ những vấn đề đó không quan trọng. Vinh quang và chiến thắng, đó mới là các chủ đề được nhắc đến những ngày này.

Nhật Tân