Hôm Thứ Sáu (28/7), Peter Szijjarto, Ngoại trưởng Hungary, một thành viên NATO, nói rằng “không có giải pháp [quân sự]” cho xung đột ở Ukraine, và nên tổ chức đàm phán với Nga để có được hòa bình ở nơi này càng sớm càng tốt. Thủ tướng Hungary Viktor Orban tuyên bố cùng ngày hôm đó rằng “Người Ukraine đã sức cùng lực kiệt. Thứ duy nhất giữ Ukraine còn tồn tại là tiền của phương Tây,” và khả năng chiến thắng của Kyiv trên chiến trường là “bất khả thi.” Nếu hiểu đảo chính Maidan Kyiv 2014 là một nỗ lực của Âu Mỹ biến cả một quốc gia hàng chục triệu dân thành một cái gai găm vào Nga, khi một chính quyền mới gồm những người mang tư tưởng sâu đậm thù địch Nga được lập nên ở Kyiv và được hậu thuẫn bởi Âu Mỹ, thì hôm nay chính quyền đó đã trở thành gánh nặng của Âu Mỹ và tình thế vô hình trung đã bị lật ngược —nếu theo nhận định của Hungary— tức là Âu Mỹ đã nuôi dưỡng ra chính quyền tham nhũng và đang tốn kém chi phí khủng khiếp cho nó hàng ngày, đến nay nó đã thành cái gai mà họ nên nhổ ra khỏi bản thân mình càng sớm càng tốt.

48832041332 ccc63f3b08 b
Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại Hungary Peter Szijjarto (Ảnh: The Official CTBTO Photostream/ Flickr)

Hãng tin RT (Nga) cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẵn sàng cho các đàm phán hòa bình, giải quyết vấn đề Ukraine. Hiện nay, khoảng hơn 1/6 lãnh thổ Ukraine đã được Nga sáp nhập (nếu đối chiếu với biên giới năm 1991), mà Điện Kremlin nói “hòa bình” ở đây nghĩa là chế độ Kyiv chấp nhận “thực tế mới” đó. Căn cứ lập luận của Nga là “chiến dịch quân sự đặc biệt” của họ là giải phóng người dân gốc Nga khỏi chế độ phát xít mới ở Kyiv.

Phía chính quyền Kyiv nhiều lần tuyên bố “hòa bình” chỉ có thể có được khi quân Nga rút hết khỏi các vùng chiếm đóng. Theo Kyiv, thì “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga chẳng qua là một cuộc xâm lược.

Hiện nay Âu Mỹ đang tiếp tục gửi vũ khí vào chiến trường Ukraine, điều mà truyền thông Nga coi là bằng chứng của việc Âu Mỹ muốn tiếp tục chiến tranh, muốn giải quyết bài toán Ukraine bằng quân sự, và chưa thực lòng sẵn sàng cho giải pháp hòa bình. Phe phương Tây miêu tả rằng họ đang bảo vệ nền dân chủ thế giới và đang giúp Kyiv bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ.

“Sẽ không có điều kiện đàm phán hòa bình nào tốt hơn hiện tại,” Ngoại trưởng Hungary Szijjarto nói với các phóng viên sau khi ông gặp mặt quan chức Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Ngoại trưởng tin rằng càng để lâu thì càng bất lợi cho Ukraine. “Điều kiện của ngày hôm qua tốt hơn ngày hôm nay, và điều kiện của ngày mai sẽ tồi tệ hơn ngày hôm nay.”

Ông giải thích rằng đó là vì “không có giải pháp [quân sự]” cho xung đột ở Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng nhiều quan chức Âu Mỹ khác cũng từng nói rằng chiến dịch phản công kéo dài gần 2 tháng bắt đầu từ đầu tháng trước đã “không đạt được như kỳ vọng.”

Điều này dẫn tới sự khác biệt về quan điểm trong nội bộ NATO.

Một mặt, có các thành viên chủ chiến cho rằng vẫn nên tiếp tục đầu tư vào chiến tranh Ukraine, kiên trì với mục tiêu ban đầu là thông qua chiến tranh ủy nhiệm này để làm suy sụp Nga, quốc gia mà họ coi là thù địch. Thực tiễn hiện nay cho thấy Âu Mỹ vẫn tiếp tục gửi vũ khí cho chính quyền Kyiv.

Trong lịch sử, Mỹ đã từng nuôi một chính quyền mà họ dựng lên ở Afghanistan tận 20 năm mặc dù chế độ đó không thể giành chiến thắng bằng quân sự. Cuộc rút lui khỏi Kabul năm 2021 với các hình ảnh người tháo chạy bám vào máy bay đã trở thành một vết sẹo trong sự nghiệp chính trị của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Chiến tranh Việt Nam cũng được Mỹ nuôi tới 20 năm để rồi kết thúc bằng thất bại.

Một mặt khác, có thành viên chủ hòa của NATO như Hungary cho rằng không thể tiếp tục phương án nuôi một chính quyền để phục vụ chiến tranh như vậy được, và tin rằng đàm phán hòa bình mới là giải pháp tốt nhất. Thủ tướng Hungary Orban cho rằng Liên minh châu Âu (EU) bây giờ không thể thực hiện được trách nhiệm tài chính đối với các quốc gia thành viên, trong đó có Hungary, và một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng thâm hụt tài chính này là sự ủng hộ của EU dành cho chính quyền Kyiv.

“Người Ukraine đã sức cùng lực kiệt. Thứ duy nhất giữ Ukraine còn tồn tại là tiền của phương Tây,” ông Orban nhận định, và lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ đàm phán hòa bình để chấm dứt chiến tranh tại Ukraine.

Theo ông Orban, các biện pháp trừng phạt của Âu Mỹ nhắm vào Nga cũng thất bại, vì chúng đem lại tổn thất cho Âu Mỹ nhiều hơn là cho Nga. Tiếp tục cuộc chiến sẽ chỉ làm NATO mất nhiều hơn được.

Nhật Tân