Những lần trước đây, Mỹ huấn luyện người Ukraine là được triển khai ở châu Âu. Đây là lần đầu tiên vì nhu cầu huấn luyện quân đội Ukraine vận hành hệ thống Patriot mà Lầu Năm Góc cân nhắc sẽ triển khai huấn luyện này ở một căn cứ quân sự tại Hoa Kỳ, theo Politico đưa tin hôm 22/12.

Chính phủ Mỹ cam kết cung cấp cho Ukraine một khẩu đội hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa MIM-104 Patriot tiên tiến, hệ thống này cần hàng chục nhân viên được đào tạo để vận hành. Khóa học thường mất vài tháng mới hoàn thành.

Patriot (ái quốc), với bộ phận chủ chốt của hệ thống này Phased Array Tracking Radar for Intercept on Target (PATRIOT), là một hệ thống phòng thủ tên lửa đất đối không (SAM) do Raytheon Technologies chế tạo, được trang bị cho Lục quân Hoa Kỳ và các đồng minh. Nó lần đầu tiên được triển khai trong Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991.

1024px PATRIOT battery in Poland 2010
Lính Mỹ giúp các quân đội Ba Lan làm quen với việc bảo trì cho hệ thống tên lửa Patriot ở Morąg, Ba Lan (01/06/2010). (Nguồn: Ra Boe/Wikipedia)

Patriot là hệ thống phòng không tốt nhất mà Hoa Kỳ cung cấp cho Ukraine từ trước đến nay. Là một hệ thống phòng thủ di động trên mặt đất, một khẩu đội Patriot gồm 1 radar cảnh giới và bám bắt mục tiêu, hệ thống điện tử, xe chỉ huy, xe phát điện, và xe chở đạn kiêm bệ phóng, mỗi bệ phóng mang được 4-16 tên lửa tùy phiên bản. Nó được dùng để phát hiện, theo dõi và tiêu diệt UAV (máy bay không người lái), tên lửa hành trình cũng như tên lửa đạn đạo, cả chiến thuật lẫn tầm ngắn.

Lầu Năm Góc đang xem xét huấn luyện lực lượng vũ trang Ukraine vận hành hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot tại một căn cứ quân sự ở Mỹ, theo hai quan chức Bộ Quốc phòng cho biết.

Kể từ cuộc xâm lược của Nga vào tháng 2, các lực lượng vũ trang Ukraine đã hoàn thành khóa huấn luyện về một loạt các hệ thống vũ khí khác nhau do NATO cung cấp, bao gồm Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao do Mỹ sản xuất, ở Đông Âu, Đức và Vương quốc Anh. Nhưng cho đến thời điểm này, chưa có khóa đào tạo nào được thực hiện tại Hoa Kỳ.

Mặc dù chưa có quyết định cuối cùng, nhưng thông tin Bộ Quốc phòng (DoD) đang xem xét tiến hành huấn luyện ở cấp quốc gia được đưa ra một ngày sau khi chính quyền Biden thông báo rằng họ sẽ cung cấp một khẩu đội Patriot cho Ukraine.

Kyiv đã yêu cầu Patriot trong nhiều tháng, nhưng có một điều khiến Mỹ không đồng ý là sự phức tạp của hệ thống và quá trình đào tạo kéo dài cần thiết để vận hành nó. Lầu Năm Góc cho biết, dự kiến sẽ mất vài tháng để huấn luyện người Ukraine vận hành hệ thống Patriot, vốn thường cần tới 90 binh sĩ.

Bộ đang thảo luận về việc có nên tiến hành tất cả hoặc một phần khóa đào tạo đó ở Hoa Kỳ so với một quốc gia bên thứ ba, chẳng hạn như căn cứ của Hoa Kỳ ở Châu Âu hay không, các quan chức cho biết, phát biểu với điều kiện giấu tên để thảo luận về các cuộc trò chuyện nhạy cảm.

Một trong những quan chức cho biết sẽ rất hợp lý khi thực hiện khóa đào tạo ở Hoa Kỳ, rất có thể là ở Fort Sill, Oklahoma, nơi có hầu hết các giảng viên và thiết bị mô phỏng phức hợp. Quan chức này cho biết việc tiến hành khóa huấn luyện ở châu Âu có thể thực hiện được nhưng gặp nhiều khó khăn hơn về mặt hậu cần.

Người phát ngôn của DoD từ chối bình luận với Politico về câu chuyện này.

Patriot có thể phải nhiều tháng nữa mới có thể xuất hiện trên chiến trường. Quân đội sẽ không chuyển nó cho Ukraine cho đến khi người Ukraine được đào tạo đầy đủ về cách sử dụng nó, một quan chức thứ ba của DoD cho biết hôm thứ Tư.

Quan chức này cho biết, có khả năng quân đội sẽ chuyển một hệ thống Patriot ra khỏi kho lưu trữ ở Hoa Kỳ đến Ukraine, thay vì kéo một khẩu đội từ một địa điểm đã triển khai như Trung Đông hoặc Châu Âu. Loại thứ hai có thể sẽ gây tranh cãi, vì khẩu đội đang có nhu cầu cao trên toàn thế giới, đặc biệt là ở Ả Rập Saudi và các quốc gia Trung Đông khác, nơi họ đang phòng thủ UAV và tên lửa hành trình của Iran.

Vũ khí tiên tiến bổ sung là trung tâm của các cuộc thảo luận giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các quan chức Hoa Kỳ trong chuyến thăm của ông tới Washington hôm thứ Tư. Patriot là một phần của gói an ninh khổng lồ trị giá 1,85 tỷ đô la mà chính quyền Biden đã công bố. Gói này cũng bao gồm các loại đạn bổ sung, súng cối và bộ dẫn hướng cho các loại vũ khí trên không.

Trong cuộc họp báo chung với Biden tại Nhà Trắng, ông Zelensky cảm ơn Biden vì đã tặng ông hệ thống tên lửa phòng thủ Patriot, sau đó nhanh chóng nói rằng ông sẽ muốn nhiều hơn nữa.

Tổng thống Biden trả lời, “Chúng tôi đang làm việc đó.”

Mặc dù không phải là không thể bổ sung các hệ thống Patriot, nhưng chính quyền Biden đã tránh cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine vì không muốn kích động Nga leo thang xung đột.

Nhưng Kyiv lập luận rằng họ cần những vũ khí đó để duy trì động lực và tấn công các mục tiêu của Nga trên chiến trường.

Ông Biden hôm thứ Tư đã bác bỏ ý kiến cho rằng việc triển khai Patriot có thể làm leo thang chiến tranh, lập luận rằng đó là một hệ thống phòng thủ sẽ được sử dụng để bắn hạ các tên lửa của Nga đang bắn phá cơ sở hạ tầng của Ukraine và khiến hàng triệu người không có điện.

“Đây không phải là leo thang, mà là phòng thủ,” Tổng thống Biden nói.

Thiên Đức