Các nhà lãnh đạo NATO đã đồng ý tại hội nghị thượng đỉnh ở Vilnius, Litva rằng tương lai của Ukraine nằm trong liên minh này, nhưng không trao cho Kyiv lời mời chính thức hoặc thời gian biểu gia nhập vốn là điều mà chính quyền Zelensky đang theo đuổi.

Trong tuyên bố chung, NATO nói liên minh công nhận sự cần thiết phải đẩy nhanh tiến trình nhưng sẽ không được vạch ra trong một thời gian biểu cụ thể.

Đồng thời, NATO cũng đã gỡ bỏ yêu cầu Ukraine phải hoàn thành Kế hoạch Hành động Thành viên (MAP) – một rào cản lớn trên đường Kyiv gia nhập liên minh quân sự này.

Tương lai của Ukraine là trong NATO”, một tuyên bố được liên minh quân sự phát đi hôm thứ Ba (11/7) với sự đồng ý của các lãnh đạo các quốc gia thành viên.

Chúng tôi sẽ có thể gửi lời mời tới Ukraine gia nhập liên minh khi các đồng minh đồng ý và các điều kiện được đáp ứng”, tuyên bố khẳng định.

Mặc dù các lãnh đạo NATO không nêu chi tiết các điều kiện Ukraine cần phải đáp ứng, nhưng họ nói rằng liên minh sẽ giúp Kyiv đạt được tiến bộ về sự tương thích quân sự cũng như các cải cách bổ sung về an ninh và dân chủ.

Trước tuyên bố của NATO, Tổng thống Ukraine Zelensky nói rằng dường như là “không có sự sẵn sàng” mời Ukraine vào NATO.

Kyiv thời gian qua đã lên tiếng chấp nhận họ không thể gia nhập NATO trong khi vẫn còn chiến tranh với Nga, nhưng muốn được gia nhập sớm nhất có thể sau khi cuộc chiến kết thúc.

Ông Zelensky viết trên Twitter nói rằng việc thiếu một khung thời gian đồng thuận có nghĩa rằng tư cách thành viên NATO của Ukraine có thể trở thành một điểm để thương lượng với Nga.

Một cửa sổ cơ hội đang được để lại để mặc cả tư cách thành viên NATO của Ukraine trong các cuộc đàm phán với Nga. Không chắc chắn có nghĩa là yếu kém”, ông Zelensky nói.

NATO có thể chưa nói rõ Ukraine có thể gia nhập liên minh khi nào và bằng cách nào. Nhưng các nhà ngoại giao liên minh này nhấn mạnh rằng họ đã đặt ra một lộ trình rõ ràng về tư cách thành viên, và tiến trình xin gia nhập phiền hà đã được rút ngắn đáng kể.

Liên minh đã công nhận quân đội NATO đang ngày càng “có khả năng thích ứng” và “đã hội nhập chính trị hơn” với lực lượng NATO và liên minh sẽ tiếp tục hỗ trợ cải cách nền dân chủ và khối an ninh của Ukraine.

Các nhà ngoại giao NATO cũng nhấn mạnh đến việc thành lập một Hội đồng NATO – Ukraine mới, họp phiên đầu tiên vào thứ Tư (12/7). Hội đồng này sẽ trao cho Kyiv quyền được triệu tập các cuộc họp của toàn bộ thành viên NATO.

Bất chấp những điểm tích cực đó, đối với Ukraine việc không được trao thời gian biểu cụ thể để gia nhập NATO là một bước lùi.

Tổng thống Zelensky nói rằng việc không có thời gian biểu là “vô lý”.

Một số quốc gia thành viên NATO lo ngại việc trao cho Ukraine tư cách thành viên gần như tự động có thể là cái cớ để Nga leo thang và kéo dài cuộc chiến tranh.

NATO bây giờ sẽ tập trung trao cho Ukraine các đảm bảo an ninh lâu dài thay cho việc thúc đẩy nhanh tiến trình Kyiv gia nhập liên minh quân sự này.

Hải Đăng (T/h)