Hôm Thứ Năm (10/8), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu Quốc hội phê duyệt ngân sách 40 tỷ USD bổ sung, trong đó có 24 tỷ đô là dành cho Ukraine cùng một số nhu cầu quốc tế, 4 tỷ đô la liên quan an ninh biên giới, và 12 tỷ đô la cho cứu trợ thiên tai, theo Reuters đưa tin. Tờ báo bình luận rằng đây là sự kiện sẽ cho thấy việc ủng hộ của lưỡng đảng tại Hạ viện và Thượng viện đối với chiến tranh Ukraine như thế nào.

GettyImages 1451125793 scaled
Tổng thống Joe Biden (phải) chào mừng Tổng thống Zelensky đến thăm Nhà Trắng hôm 21/12/2022. (Nguồn ảnh: Drew Angerer/Getty Images)

Một quan chức chính quyền cấp cao cho hay yêu cầu này là khá lớn và Nhà Trắng hy vọng có thể đạt được thỏa thuận với Quốc hội về yêu cầu này, vốn chỉ bao gồm quý đầu tiên của năm tài chính 2024 hiện tại.

Nhưng yêu cầu này có thể vấp phải sự phản đối tại Quốc hội, nơi một số đảng viên Cộng hòa, đặc biệt là những người có quan hệ thân thiết với cựu Tổng thống Donald Trump, khi mà Mỹ đã gửi hàng chục tỷ đô la cho chính quyền Kyiv kể từ khi chiến tranh nổ ra 2/2022.

Ông Trump, ứng cử viên hàng đầu trong cuộc đua trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa vào năm 2024, đã chỉ trích gay gắt sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Ukraine trong cuộc chiến. Và 70 thành viên Hạ viện đã ủng hộ một đề xuất không thành công vào tháng 7 để cắt giảm tài trợ cho Ukraine.

Thượng viện

Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer nói có sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng tại Thượng viện do đảng Dân chủ lãnh đạo khiến viện trợ cho Ukraine, là cao hơn nhiều so với giúp đỡ chính người Mỹ đang bị ảnh hưởng bởi thiên tai và “chống lại tai họa của fentanyl.”

“Yêu cầu mới nhất từ ​​chính quyền Biden cho thấy cam kết tiếp tục của Mỹ trong việc giúp đỡ người Mỹ ở trong nước và bạn bè của chúng ta ở nước ngoài; đồng thời nên gửi một tín hiệu rõ ràng tới Vladimir Putin, Chính phủ Trung Quốc và những người khác về quyết tâm của Mỹ khi nói đến việc bảo vệ nền dân chủ trên toàn thế giới,” ông Schumer nói trong một tuyên bố ủng hộ yêu cầu của Biden.

Lãnh đạo đảng Cộng hòa của Thượng viện, Mitch McConnell, nói trong một tuyên bố rằng ông mong muốn xem xét yêu cầu này “để đảm bảo rằng yêu cầu đó là cần thiết và phù hợp để giữ an toàn cho nước Mỹ, bảo vệ biên giới của chúng ta, hỗ trợ các đồng minh của chúng ta và giúp các cộng đồng tái thiết sau thảm họa.”

McConnell đã ủng hộ mạnh mẽ việc hỗ trợ cho Ukraine, ông nói rằng phần lớn số tiền được chi cho Hoa Kỳ và viện dẫn tầm quan trọng của việc “thế giới dân chủ” đoàn kết chống lại nguy cơ xâm lược, dù là từ Nga hay Trung Quốc.

Khi được hỏi về những lời chỉ trích từ các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện rằng yêu cầu này đã vi phạm thỏa thuận ngân sách đạt được vào tháng 6, quan chức này nói hiển nhiên rằng khi thỏa thuận được ký kết thì nó không ngăn cản các yêu cầu tài trợ khẩn cấp.

“Có việc phải làm, nhưng chúng tôi hy vọng về khả năng hợp tác với nhau,” quan chức này nói.

Hạ viện

Đây là lần đầu tiên quỹ ngân sách mới cho Ukraine cần được thông qua ở Hạ viện kể từ khi Hạ viện Mỹ được Đảng Cộng hòa nắm quyền.

Từ hồi tháng 6, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy báo hiệu rằng bất kỳ yêu cầu hỗ trợ thêm nào cho Ukraine sẽ phải đối mặt với một con đường khó khăn thông qua Quốc hội.

Người phát ngôn của McCarthy cho biết ông sẽ xem xét đề xuất của Biden: “Một Hạ viện do Đảng Cộng hòa lãnh đạo sẽ không đóng dấu cao su vào bất kỳ yêu cầu tài trợ bằng séc trắng nào; thay vào đó, các yêu cầu tài trợ khẩn cấp của Chính quyền phải được xem xét và xem xét kỹ lưỡng dựa trên giá trị của chúng phù hợp với thông lệ và nguyên tắc của đa số chúng ta.”

Lần cuối cùng Hạ viện và Thượng viện thông qua khoản viện trợ cho chính quyền Kyiv —48 tỷ đô la— là vào tháng 12 năm ngoái, ngay trước khi Hạ viện được Đảng Cộng hòa tiếp quản từ tay Đảng Dân chủ.

Một quan chức khác của chính quyền nói Mỹ đang thực hiện tốt lời hứa sẽ sát cánh cùng chính quyền Kyiv trong chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine, và sẽ không e ngại khi yêu cầu thêm tiền nếu cần.

Trong yêu cầu cũng bao gồm 3,3 tỷ đô la để mở rộng khoản vay phát triển và cơ sở hạ tầng của Ngân hàng Thế giới cho các nước đang phát triển và cung cấp một “sự thay thế đáng tin cậy” cho “các dự án cơ sở hạ tầng và cho vay cưỡng chế và không bền vững” của Trung Quốc, người phụ trách về ngân sách của ông Biden, Shalanda Young, viết trong một bức thư cho Quốc hội.

Một số chi tiết về yêu cầu của Nhà Trắng

Yêu cầu bao gồm 13,1 tỷ đô la cho Bộ Quốc phòng, bao gồm 9,5 tỷ đô la cho thiết bị cho Ukraine và bổ sung kho thiết bị của Hoa Kỳ đã được gửi đến Kyiv. Nó cũng bao gồm 3,6 tỷ đô la để tiếp tục hỗ trợ quân sự, tình báo và các hỗ trợ quốc phòng khác.

Nó tìm kiếm 8,5 tỷ đô la cho Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, bao gồm 7,3 tỷ đô la hỗ trợ kinh tế, nhân đạo và an ninh cho Ukraine và các quốc gia và dân cư bị ảnh hưởng khác, 1 tỷ đô la để tăng cường quan hệ đối tác chiến lược ở các nước đang phát triển và 200 triệu đô la để củng cố châu Phi sự trước sự phản kháng của các nước đối với Tập đoàn Wagner của Nga, mà Washington từ lâu đã coi là một tổ chức tội phạm xuyên quốc gia.

Thủ lĩnh của Wagner, Yevgeny Prigozhin, hoan nghênh cuộc đảo chính gần đây ở Niger và cho biết lực lượng của ông sẵn sàng lập lại trật tự.

Trong số những thứ khác, gói yêu cầu 2,65 tỷ đô la cho Bộ An ninh Nội địa, bao gồm 2,2 tỷ đô la cho các hoạt động quản lý biên giới, nơi ở và dịch vụ cho những người di cư được thả khỏi sự giam giữ của DHS và 416 triệu đô la cho các hoạt động chống fentanyl.

Viện trợ chiến tranh

Trong một thăm dò thực hiện vào cuối tháng trước do CNN công bố vào đầu tháng này, đa số dân Mỹ phản đối viện trợ chiến tranh cho chính quyền Kyiv. Và xu thế này sẽ đang gia tăng.

Theo thăm dò, phần đông người Mỹ tin rằng viện trợ vũ khí đã đủ nhiều rồi, và không cần phải làm thêm nhiều nữa. Tuy nhiên đa số cho rằng vẫn nên cung cấp các hỗ trợ về tình báo hay huấn luyện quân sự.

Trong một bài phân tích rất dài của Washington Post hồi đầu tháng này, thì con số thực chi trên báo cáo những gì Mỹ viện trợ cho Ukraine trong 17 tháng qua, kể từ khi chiến tranh nổ ra tháng 2/2022 là hơn 66 tỷ đô la Mỹ, trong đó viện trợ quân sự là hơn 43 tỷ đô la.

Điều này đã khiến Ukraine trở thành nơi Mỹ đầu tư nhiều nhất nếu so sánh với tất cả các cuộc chiến tranh tương tự mà Mỹ từng tài trợ.

Trong các đồng minh tài trợ cho chính quyền Kyiv, Mỹ cũng là đứng đầu.

Theo thăm dò của CNN nói trên, các tiếng nói phản đối Mỹ tiếp tục viện trợ cho Ukraine ở Quốc hội chủ yếu là các nghị viên Đảng Cộng hòa, và hầu hết các nghị viên độc lập.

Tờ Washington Post cũng chỉ ra rằng tuy con số đã thực chi cho Ukraine là cao nhất từ trước đến nay, nhưng kỳ thực nó vẫn nhỏ so với con số 1.700 tỷ đô la quỹ Quốc phòng 2023 của Mỹ.