Hai tàu cá, ngư cụ, 3 tấn hải sản cùng 19 ngư dân Việt Nam vừa bị Lực lượng Chấp pháp Hàng hải Malaysia (MMEA) bắt giữ vào ngày 27/9 vừa qua với lý do vi phạm vùng biển và đánh bắt bất hợp pháp tại quốc gia này.

tau ca quang nam
Một tàu cá mang số hiệu tỉnh Quảng Nam neo đậu tại cảng cá Duy Hải, cửa sông Thu Bồn, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam, tháng 10/2021. (Ảnh minh họa: Marco Gallo/Shutterstock)

Thông cáo ngày 28/9 của MMEA cho biết 2 chiếc tàu lưới rà của Việt Nam bị ngư dân địa phương phát hiện cách bờ biển Pulau (đảo) Aur gần 13 hải lý về phía đông bắc, sau đó báo cho lực lượng chức năng hàng hải của Malaysia.

Việc bắt giữ này do Khu vực quản lý Hàng hải Mersing cùng với Đội Cảnh sát Biển (PPM) thực hiện vào khoảng 2h30 chiều ngày 27/9.

Giám đốc Khu vực quản lý Hàng hải Mersing, Tư lệnh Hàng hải – ông Khairul Nizam Bin Misran cho biết 2 tàu cá bị bắt giữ khi “xâm phạm bất hợp pháp” vùng biển quốc gia của nước này. Hai thuyền trưởng và các ngư dân bị bắt khai là người Việt Nam, trong độ tuổi từ 18 đến 51, đều không xuất trình được giấy tờ tùy thân. Sau đó họ bị đưa về trụ sở MMEA Teluk Gading để điều tra.

“Vụ việc được điều tra theo Đạo luật Thủy sản 1985 vì xâm nhập và đánh bắt cá trong vùng biển Malaysia mà không được phép của Cục trưởng Thủy sản Malaysia và Đạo luật Nhập cư 1959/1963 vì không xuất trình được tài liệu tự nhận dạng hợp lệ”, thông cáo cho biết.

Cả hai thuyền cùng toàn bộ ngư cụ và khoảng 3 tấn hải sản các loại, trị giá 3,1 triệu RM (tương đương gần 16 tỷ đồng), bị giới chức hàng hải Malaysia thu giữ. 19 ngư dân bị đưa về trụ sở MMEA Teluk Gading để điều tra.

Sang ngày 29/9, MMEA tiếp tục phát một thông báo cho biết họ đã tiêu hủy 3 tàu cá Việt Nam bằng cách đánh chìm. Ba tàu cá này bị thu giữ từ năm 2020 đến năm 2021 ở bang Pahang “vì xâm phạm vùng biển quốc gia và đánh bắt cá mà không được phép của Cục trưởng Thủy sản Malaysia”.

Theo thông báo, 3 chiếc thuyền vừa bị tiêu hủy ước tính trị giá 4,2 triệu RM (tương đương hơn 21,6 tỷ đồng). Việc xử lý này giúp giảm tắc nghẽn tàu thuyền giam giữ người nước ngoài tại cầu cảng của Trung tâm giam giữ Vesel.

Vào ngày 23/9 vừa qua, 37 ngư dân của tỉnh Quảng Nam (hoạt động trên tàu cá QNa 95005 TS) bị Malaysia bắt giữ hôm 11/6 đã về tới Việt Nam. Nhóm ngư dân được trở về sau hơn 20 ngày kể từ khi nộp phạt tổng số tiền 870.000 RM (hơn 5 tỷ đồng) về tội vi phạm Luật Thủy sản 1985 theo phán quyết của tòa án Malaysia ngày 30/8 (chưa kể tàu cá, ngư cụ trị giá hơn 6 tỷ đồng cùng toàn bộ ngư cụ, tư trang bị thu giữ).

Tổng số ngư dân bị bắt giữ trên thực tế là 42 người, nhưng 5 người gồm người ở độ tuổi vị thành niên và người có bệnh nền được Malaysia cho về vào giữa tháng 7.

Theo quan điểm của phía Việt Nam, tàu cá bị bắt giữ nói trên vẫn đánh bắt trên vùng biển Việt Nam được phép khai thác. Tại văn bản ngày 29/6 của UBND tỉnh Quảng Nam, hệ thống giám sát của Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh ghi nhận tại thời điểm bị cảnh sát biển Malaysia bắt, tàu cá QNa 95005 TS hoạt động cách bãi đá Công Đo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam khoảng 9 hải lý về phía Đông Nam.

Kết quả trích xuất dữ liệu giám sát hành trình tàu cá của Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Nam cũng cho thấy từ 25/4 – 11/6, tàu cá trên hoạt động trong vùng ranh giới cho phép khai thác thủy sản của Việt Nam.

Nguyễn Minh