Liên quan đến chậm tiến độ, khai thác khoáng sản để làm vật liệu xây dựng thi công cao tốc Cam Lộ – La Sơn, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt vi phạm.

cao toc cam lo la son cao toc duong cao toc 2 lan xe quang tri thue thien hue
Đã được đưa vào hoạt động một thời gian, nhưng tuyến cao tốc Cam Lộ – La Sơn vẫn chưa có hệ thống chiếu sáng, gây mất an toàn giao thông. (Ảnh: baothuethienhue.vn)

Ngày 30/8, báo Nhà nước đưa tin Thanh tra Chính phủ Việt Nam vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế cung cấp cho dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cam Lộ – La Sơn.

Các gói thầu xây lắp đều chậm tiến độ

Theo Thanh tra Chính phủ, dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cam Lộ – La Sơn thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam phía đông giai đoạn 2017 – 2020.

​​Dự án cao tốc Cam Lộ – La Sơn do Bộ GTVT làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh được giao quản lý dự án, có tổng mức đầu tư 7.669 tỷ đồng, chiều dài trên 98km. Dự án đi qua tỉnh Quảng Trị dài 37,3 km; đi qua tỉnh Thừa Thiên Huế dài 61cm. Dự án được chia thành 11 gói thầu xây lắp.

Cao tốc Cam Lộ – La Sơn được khánh thành, đi vào hoạt động từ cuối tháng 12/2022.

Trong quá trình thi công, các gói thầu xây lắp đều bị chậm tiến độ, Bộ GTVT đã phải 5 lần gia hạn tiến độ thực hiện.

Cụ thể, các gói thầu XL02, XL05, XL06, XL11 bị chậm tiến độ có liên quan đến việc thiếu vật liệu đất đắp nền đường và điều chỉnh thiết kế kỹ thuật phải bổ sung nguồn vật liệu đất đắp nền đường. Các gói còn lại phần lớn được sử dụng đất đắp điều phối nội bộ từ nền đào.

Thanh tra Chính phủ nhận định nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ dự án là do số lượng mỏ quy hoạch cung cấp cho dự án nhưng chưa cấp phép, đến khi khởi công dự án mới tiến hành cấp phép thăm dò, cấp phép khai thác nên mất nhiều thời gian giải quyết các thủ tục hành chính.

Cùng đó là các bất cập, vướng mắc giữa luật Khoáng sản và luật Đất đai trong việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, cho thuê đất; giá nhiên vật liệu tăng (thép xây dựng tăng khoảng 18 – 22%, xăng dầu tăng khoảng 55% so với năm 2019 – năm phê duyệt dự toán).

Ngoài ra, giá vật liệu (đất đắp) thực tế cao hơn so với giá công bố của tỉnh, nhà thầu thi công cầm chừng…

Ngoài ra, theo kết luận này, thời tiết tại tỉnh Quảng Trị và tỉnh Thừa Thiên – Huế trong các năm mưa nhiều, kéo dài cũng gây ảnh hưởng đến việc thi công các gói thầu. Đặc biệt, năm 2020 có bão lũ lịch sử gây ngập lụt bất thường kéo dài.

cao toc cam lo la son quang tri cao toc quang tri
Cao tốc Cam Lộ – La Sơn xuất hiện nhiều đoạn “sống trâu” dài hàng trăm mét. (Ảnh chụp màn hình: Báo Quảng Trị/Youtube)

Hàng loạt thiếu sót, vi phạm

Vẫn theo Thanh tra Chính phủ, với tư cách chủ đầu tư dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cam Lộ – La Sơn, Bộ GTVT đã có một số thiếu sót, vi phạm.

Trong đó, việc điều tra khảo sát, đánh giá trữ lượng, chất lượng của các mỏ phục vụ dự án chưa chính xác.

Một số mỏ có trong thiết kế nhưng khi thi công không lấy được phải đi tìm mỏ khác hoặc đề nghị cấp mỏ mới.

Một số mỏ đá, cát thực tế không cung cấp hoặc cung cấp ít hơn khối lượng thiết kế, làm tăng chi phí vận chuyển do điểm mỏ cung cấp vật liệu xa hơn, ảnh hưởng thời gian thi công của một số gói thầu, chậm tiến độ của dự án.

Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh chưa phối hợp chặt chẽ với đơn vị tư vấn trong việc điều tra, khảo sát, đánh giá trữ lượng, chất lượng của các mỏ đất đắp nền đường…

Trách nhiệm của các thiếu sót nêu trên thuộc về các đơn vị tư vấn, Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh và Bộ GTVT.

Đối với UBND tỉnh Quảng Trị, cơ quan chức năng của tỉnh phê duyệt bổ sung quy hoạch đối với một số mỏ khoáng sản và mỏ đất làm vật liệu san lấp trên địa bàn khi chưa lấy ý kiến tham gia của các bộ, ngành.

Việc cấp phép khai thác khoáng sản đất làm vật liệu san lấp không có trong quy hoạch, không làm các thủ tục cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản, không có báo cáo đánh giá tác động môi trường…

Đối với UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế, Thanh tra Chính phủ nhận định các cơ quan chức năng tỉnh này chậm cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường phục vụ theo nhu cầu, tiến độ của dự án; phê duyệt bổ sung quy hoạch thời gian kéo dài.

Việc cho phép Công ty cổ phần Lâm nghiệp 1/5 khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường khi chưa làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, chưa được thuê đất, chiếm đất rừng sản xuất…

Khánh Vy