Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đề xuất sẽ thu phí các tuyến cao tốc được đầu tư bằng nguồn tiền ngân sách nhà nước (tiền thuế từ người dân) và cho rằng là cần thiết. Trong khi đó, chuyên gia kinh tế cho biết người dân hiện đang gánh từ 7 đến 8 loại thuế phí khi sở hữu ô tô mới ở Việt Nam, đồng thời việc đề xuất thu phí này là bất hợp lý vì “phí chồng phí”.

cao toc trung luong my thuan
Cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận quy mô 4 làn xe, chi phí đầu tư 235 tỷ đồng mỗi km. (Ảnh: tiengiang.gov.vn)

Chiều hôm 5/8, Thứ trưởng Bộ GTVT Việt Nam – ông Nguyễn Danh Huy cho biết trong dự thảo Luật Giao thông đường bộ đã có đề xuất thu phí các tuyến cao tốc được đầu tư bằng ngân sách nhà nước.

Ông Huy cho hay việc thu phí này để hoàn vốn đầu tư, tức nguồn thu sau khi trừ chi phí vận hành sẽ nộp lại ngân sách, phục vụ đầu tư thêm hạ tầng hoặc các nhiệm vụ chi khác của cơ quan cấp Trung ương. Đến năm 2025, Bộ GTVT cho biết cần 393.000 tỷ đồng để hoàn thành 2.000 km đường cao tốc và khởi công 925 km.

Trong bối cảnh người dân sở hữu ô tô đang gánh rất nhiều loại thuế phí, trao đổi với báo Dân Trí, chuyên gia cho rằng việc thu phí cao tốc do Nhà nước đầu tư sẽ xảy ra tình trạng “phí chồng phí” và điều này là bất cập.

“Tiền thuế của người dân đã nộp về ngân sách và dùng tiền đó để đầu tư, bây giờ tiếp tục thu phí khác nào người dân phải nộp 2 lần thuế”, PGS.TS Ngô Trí Long nói.

Ông Long nhận định việc thu phí trên vô lý, tạo áp lực lớn lên người dân, doanh nghiệp nhất là trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, phát sinh các chi phí khác kèm theo và khiến cho giá cả của hàng hóa tăng theo chi phí vận chuyển.

Hiện nay, khi sở hữu xe ô tô mới tại thị trường Việt Nam, ngoài số tiền mua ô tô, người tiêu dùng còn phải chuẩn bị trả thêm các khoản không nhỏ cho các loại thuế, phí, để chiếc xe có thể hợp pháp lăn bánh. Do đó người mua sẽ tốn thêm từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng cho mỗi chiếc ô tô mới.

Theo quy định, một chiếc xe ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tại Việt Nam đang phải chịu 8 loại thuế và phí khác nhau. Trong khi đó, xe ô tô lắp ráp trong nước không phải chịu thuế nhập khẩu nhưng vẫn còn 7 loại thuế và phí khác.

Cụ thể gồm: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, phí trước bạ, phí kiểm định, phí bảo trì đường bộ, phí cấp biển ô tô và phí bảo hiểm dân sự bắt buộc.

Ở góc nhìn khác, TS. Nguyễn Xuân Thủy cho rằng thu phí cao tốc do Nhà nước đầu tư cần phải tính toán cẩn trọng về mức thu sao cho hợp lý, có thể thu thấp hơn 20% – 30% so với mặt bằng chung.

Đức Minh