Bà Thái Anh Văn gặp ông McCarthy: Giới quan sát nói gì?

Tổng thống Thái Anh Văn của Đài Loan đã gặp Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy vào ngày 5/4, diễn biến được cộng đồng quốc tế đặc biệt chú ý, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cũng có phản ứng về cuộc gặp nhưng không mạnh mẽ như chuyến thăm của bà Pelosi trước đây.

Mỹ và Đài Loan cùng thắng?

Đài Á Châu Tự Do (RFA) đưa tin vào ngày 4/4 rằng Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn công du Trung Mỹ khi trở về đã quá cảnh qua Los Angeles. Tại Thư viện Reagan ở California vào ngày 5/4, Chủ tịch Hạ viện Mỹ McCarthy chủ trì một buổi tiệc chiêu đãi với sự tham gia của 18 dân biểu Cộng hòa và Dân chủ.

Trong một dòng tweet vào ngày 4/4, chuyên gia quốc phòng Eric Sayers tại Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI), một tổ chức nghiên cứu chính sách ở Washington, đã ca ngợi ông McCarthy và nhóm của ông đã sắp xếp cuộc gặp này: “Họ đã nêu cao tầm quan trọng của vấn đề này và cho thấy sự đồng thuận của lưỡng đảng, đã không tạo ra tác động đến bầu cử ở Đài Loan vào năm tới và khiến Trung Quốc (ĐCSTQ) khó phản ứng. Đây là diễn biến Mỹ và Đài Loan cùng thắng”.

McCarthy and staff deserve credit for managing and scoping their Tsai engagement.

They have elevated the importance of the issue, demonstrated bipartisan alignment, not created a dynamic that will become part of the January election, and made it difficult for China to respond.… pic.twitter.com/1V9NanPrB0

— Eric Sayers (@DEricSayers) April 3, 2023

Nhà nghiên cứu Rebeccah Heinrichs tại Viện Hudson ở Washington cũng ca ngợi tầm quan trọng của cuộc gặp này đối với cuộc cạnh tranh Trung-Mỹ. Ông chia sẻ trên Twitter, “(Trước đây thời Tổng thống) Reagan cũng hiểu rằng Mỹ cần các đồng minh để giành chiến thắng trong Chiến tranh Lạnh. Bây giờ chúng ta lại quay lại kịch bản tương tự”.

Excellent location. Reagan knew the US needed— needed— allies to win the Cold War. And well, here we are again. https://t.co/9ZnzwnpVob

— Rebeccah Heinrichs (@RLHeinrichs) April 3, 2023

Theo thông tin, danh sách người tham gia tiếp đón bà Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn do Văn phòng McCarthy cung cấp bao gồm: Pete Aguilar – thành viên ban lãnh đạo đảng Dân chủ của Hạ viện Liên bang; Chủ tịch Ủy ban Lựa chọn Cạnh tranh Chiến lược Mỹ-Trung của Hạ viện Raja Krishnamoorthi cùng 8 thành viên của ủy ban này là: Carlos Gimenez, Ashley Hinson, John Moolenaar, Seth Moulton, Michelle Steel, Haley Stevens, Ritchie Torres, Rob Wittman.

Ngoài ra còn một số dân biểu quan trọng khác.

Thông tấn xã Trung ương Đài Loan (CNA) đưa tin rằng hơn 160 phóng viên báo chí đã đăng ký tham dự cuộc họp này, bao gồm các cơ quan truyền thông chính thống địa phương ở Mỹ và các cơ quan truyền thông quốc tế quan trọng.

Fox News chỉ ra vào thời điểm chính quyền ĐCSTQ đang đe dọa xâm chiếm Đài Loan bằng vũ lực, cuộc gặp nêu bật tầm quan trọng của quan hệ đối tác Mỹ – Đài Loan.

Kể từ năm 1979 khi quan hệ ngoại giao Mỹ và Đài Loan không còn tồn tại ở cấp ngoại giao chính thức, lần hội đàm này giữa Tổng thống Đài Loan và Chủ tịch Hạ viện Mỹ là lần thứ ba. Lần đầu tiên là vào tháng 4/1997, Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc bấy giờ là ông Newt Gingrich dẫn đầu phái đoàn sang thăm Đài Loan và được Tổng thống Đài Loan lúc đó là ông Lý Đăng Huy đón tiếp. Lần thứ hai là vào tháng 8 năm ngoái, người tiền nhiệm của ông McCarthy là bà Pelosi đã đến thăm Đài Loan và gặp bà Thái Anh Văn với tư cách là Chủ tịch Hạ viện, cuộc gặp đã khiến ĐCSTQ có những động thái phản ứng đặc biệt mạnh mẽ.

Đài VOA Mỹ dẫn lời nhà nghiên cứu Robert Ross tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc Fairbank tại Đại học Harvard và là giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Boston, nói rằng cả bà Thái Anh Văn và ông McCarthy sẽ sử dụng cuộc họp này để gia tăng vị thế chính trị của họ.

Chuyên gia Bonnie S. Glaser về các vấn đề Mỹ-Trung và vấn đề Đài Loan, cũng tin rằng cuộc gặp có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ Mỹ-Đài. “Họ sẽ thảo luận chung về mối quan hệ song phương, cũng có thể về một số sáng kiến ​​đang thúc đẩy tại Quốc hội Mỹ. Tôi nghĩ Tổng thống Thái Anh Văn sẽ nói về một số ưu tiên của bà trong quan hệ Mỹ-Đài Loan”.

Lý do ĐCSTQ không phản ứng mạnh như trước

Phản hồi về cuộc gặp McCarthy – Thái Anh Văn, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh chỉ bày tỏ phản đối việc Mỹ sắp xếp cho bà Thái Anh Văn “quá cảnh Mỹ”, cho biết sẽ “theo dõi sát sao diễn biến của cuộc gặp”.

Chuyên gia Jerome Alan Cohen nổi tiếng của Mỹ về vấn đề Trung Quốc là giáo sư đã nghỉ hưu của Trường Luật New York, cho rằng chính quyền Bắc Kinh cần xử lý cuộc gặp Mỹ-Đài một cách chín chắn hơn. “Bởi vì họ nên biết rằng khi bà Thái Anh Văn gặp ông McCarthy tại Mỹ là đã loại trừ khả năng ông McCarthy đến thăm Đài Loan”.

Ông nói rằng Bắc Kinh không nên phản ứng mạnh mẽ trong bối cảnh Trung Quốc và Mỹ đang cố gắng cải thiện quan hệ, vì như vậy sẽ khiến hình ảnh của Trung Quốc trông xấu xí và non nớt.

Ông Hồ Bình (Hu Ping), Tổng Biên tập danh dự Tạp chí Mùa xuân Bắc Kinh (Beijing Spring) của người Hoa tại Mỹ, cho rằng Bắc Kinh chắc chắn sẽ phản ứng đáp trả, nhưng mức độ không thể mạnh hơn chuyến thăm của bà Pelosi tới Đài Loan trước đây.

Ông Hồ Bình chỉ ra thêm rằng ông McCarthy là người Đảng Cộng hòa, mức nhạy cảm cuộc gặp của ông với bà Thái Anh Văn thấp hơn chuyến thăm của bà Pelosi. Ngoài ra, do Đài Loan sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào năm 2024 nên phản ứng quá mạnh mẽ của Bắc Kinh vào thời điểm này sẽ có thể gây tác dụng phụ là “trợ giúp cho đảng DPP Đài Loan trong bầu cử”, cho nên họ không phản ứng mạnh.

Nhà bình luận Lâm Bảo Hoa (Lin Baohua) thì chỉ ra, bất kể ĐCSTQ phản ứng như thế nào thì mục đích cuối cùng của họ chỉ là kích động tình cảm dân tộc trong nước, không có mối đe dọa thực sự nào: “Các chuyến thăm quá cảnh đều theo thể thức như vẫn thấy, trước đây dùng dân biểu, bây giờ là Chủ tịch các dân biểu, nhưng Chủ tịch thì cũng là dân biểu chứ không tính là quan chức, vì vậy mục đích trong động thái phản ứng của ĐCSTQ làm là để kích động tình cảm chủ nghĩa dân tộc trong nước”.

Xem thêm

Chủ tịch Hạ viện Mỹ McCarthy gặp TT Đài Loan Thái Anh Văn tại California

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy hôm thứ Năm (5/4, giờ Mỹ) đã gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn tại tiểu bang California.