Đại dịch COVID-19 có thể đã bắt đầu từ hai vụ rò rỉ riêng biệt tại các phòng thí nghiệm Trung Quốc, nơi thực hiện các nghiên cứu có nhiều rủi ro, một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ hòa cho biết hôm Thứ Hai, theo New York Post báo cáo. Sự việc rò rỉ nhiều khả năng không phải là cố ý thực hiện.

Roger marshall
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Roger Marshall (Ảnh chụp màn hình video)

Thượng nghị sĩ Roger Marshall báo cáo rằng có thể nguyên nhân đại dịch COVID là rò rỉ từ phòng thí nghiệm —một thuyết mà trước đây từng bị chế giễu là thuyết âm mưu— và nếu không có sự “che đậy” của Chính phủ Trung Quốc thì có thể nhiều người hơn đã được cứu.

“Báo cáo này kết luận rất có thể đây là hai vụ rò rỉ [bao gồm] một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm trong khung thời gian từ tháng 9 đến tháng 10/2019, thậm chí sớm nhất là vào tháng 7 hoặc tháng 8,” bác sĩ y khoa trở thành thượng nghị sĩ nói với một nhóm nhỏ các nhà báo trước khi công bố của tài liệu dài 301 trang.

“Chúng tôi kết luận rằng [Trung Quốc] bắt đầu phát triển vắc-xin vào tháng 11/2019. Và sau đó, một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm dường như là lời giải thích hợp lý nhất,” ông nói. “Có những điểm số liệu quan trọng đang được giữ lại có thể giúp chúng tôi chứng minh điều đó.”

Tiến sĩ Robert Kadlec, người đồng sáng lập chương trình ‘Operation Warp Speed’ — nhiệm vụ nhanh chóng phát triển vắc xin COVID-19 của Hoa Kỳ vào năm 2020 thời chính quyền Trump — đã soạn thảo báo cáo có tiêu đề “Muddy Waters: The Origins of COVID-19” với khoảng một chục phụ tá Đảng Cộng hòa trong Ủy ban Y tế Thượng viện và các chuyên gia tư vấn bên ngoài.

Luận thuyết cho rằng có hai vụ rò rỉ phòng thí nghiệm, trong đó hậu quả của vụ đầu tiên chưa được cộng đồng toàn cầu công nhận khi chính phủ Trung Quốc chạy đua với việc phát triển vắc-xin sớm, chưa được chứng minh và ông Marshall nói rằng ông hoan nghênh tranh luận và khám phá các khả năng khác.

Thuyết này dựa trên phỏng đoán khoa học về một số chi tiết đã được báo cáo trước đó —bao gồm cả việc đánh giá các công việc lẽ ra phải có trước ngày 24/2/2020 của bằng sáng chế vắc-xin do Tiến sĩ Zhou Yusen, đưa ra bởi một nhà khoa học quân sự Trung Quốc, người sau này đã chết trong hoàn cảnh bí ẩn— Các nhà điều tra kết luận rằng quá trình phát triển vắc-xin hẳn đã bắt đầu vào tháng 11/2019.

Ông Marshall cho rằng một loạt các sự kiện bổ sung trước tháng 11 đã làm tăng thêm sức nặng cho lý thuyết, bao gồm cả cái chết của 11 vận động viên Iran, được báo cáo công khai vào năm 2020. Một số vận động viên được cho là đã tham dự Thế vận hội quân sự thế giới theo phong cách Thế vận hội được tổ chức tại Vũ Hán, Trung Quốc, vào tháng 10/2019.

“Các phân tích dịch tễ học và phân tử di truyền của các chủng Vũ Hán [COVID-19] được công bố sớm đã ủng hộ luận thuyết xảy ra hai sự kiện lan truyền cách nhau hai tuần trở lên,” theo báo cáo.

“Đánh giá này được thực hiện dựa trên những khác biệt nhỏ về di truyền ở các chủng lưu hành ban đầu cho thấy rằng hai dòng của cùng một loại virus có thể đã xuất hiện đồng thời và tiến triển theo các con đường khác nhau hoặc cách nhau tuần tự trong một khoảng thời gian. Một dòng cho thấy nhiều đột biến hơn dòng kia ngụ ý rằng nó đã được lưu hành lâu hơn dòng kia, hoặc có khả năng đã truyền qua nhiều cá thể hơn.”

Tài liệu tiếp tục: “Một nghiên cứu được công bố gần đây đã phân tích số liệu từ các mạng lưới giám sát bệnh cúm toàn cầu hiện có của WHO trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19. Phân tích của họ có thể xác định các trường hợp ngoại lệ trong bệnh giống cúm âm tính với cúm (ILI) đóng vai trò là dấu hiệu ban đầu tiềm năng của việc lây truyền COVID-19 trong cộng đồng.”

Báo cáo lưu ý “sự gia tăng đáng chú ý của các trường hợp ILI ở người lớn ở Vũ Hán trong tuần 46 (11–17 tháng 11/2019) tương ứng với kết quả xét nghiệm cúm âm tính cùng tuần đó. Sự xuất hiện này tương tự như ngoại lệ dịch tễ học được xác định trong nghiên cứu đã công bố. Nó xảy ra khoảng 13 tuần trước khi ghi nhận số ca mắc COVID-19 gia tăng ở Vũ Hán vào cuối tháng 1, đầu tháng 2/2020.”

Đáng ngờ hơn nữa, Viện Virus học Vũ Hán đã tiến hành xóa cơ sở số liệu trực tuyến về các mẫu virus corona vào ngày 12/9/2019. Ông Marshall nói số liệu đó có khả năng sẽ cho thấy “anh em họ” của COVID-19 nếu nó thực sự đến từ tự nhiên.

“Có rất nhiều sự kiện xung quanh dòng thời gian này, sau đó nó trở nên yên tĩnh một chút, và sau đó — bùm, và gì đó xảy ra,” ông Marshall miêu tả.

Nhưng Marshall thừa nhận rằng có thể tồn tại những cách giải thích khác cho sự bùng phát, mà chính quyền Trung Quốc lần đầu tiên thừa nhận công khai vào ngày 31/12/2019.

Marshall tỏ ý rằng ông hy vọng báo cáo sẽ tạo đà để thiết lập một cuộc điều tra theo kiểu Ủy ban 11/9 về nguồn gốc của virus để hiểu lý do gây ra đại dịch tàn khốc và để ngăn chặn sự tái diễn. Nhưng ông nói rõ ràng đây không phải để nhằm vào Dr. Anthony Fauci.

“Tôi không nghĩ bất cứ ai có thể cho rằng đây là một ‘get Fauci’,” theo ông Marshall, người đã xung đột với cựu chuyên gia Fauci về bệnh truyền nhiễm hàng đầu của Hoa Kỳ tại các phiên điều trần tập trung vào việc Mỹ tài trợ cho phòng thí nghiệm Vũ Hán đã biến đổi virus để khiến chúng dễ lây lan hơn.

Ông Marshall nói rằng ông tin rằng các đồng nghiệp Đảng Dân chủ cũng đang nóng lòng tiến hành một cuộc điều tra về nguồn gốc của đại dịch và “Tôi sẽ tò mò muốn biết Nhà Trắng sẽ phản ứng như thế nào.”

Nhà Trắng đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của New York Post.

Tổng thống Biden vào ngày 20/3 đã ký một dự luật lưỡng đảng bắt buộc giải mật hồ sơ về nguồn gốc của đại dịch, mặc dù không rõ tài liệu nào sẽ được biên tập lại.

Theo ông Marshall thì cho đến nay, Chính phủ Hoa Kỳ vẫn chưa sẵn sàng — và ông đặc biệt hy vọng sẽ điều tra thêm về dòng tiền chảy đến Vũ Hán để nghiên cứu biến đổi virus corona.

“Mỗi khi tôi chỉ trích Trung Quốc, chúng ta nên nhìn lại mình vì chính phủ liên bang của chúng ta đã giữ số liệu của chúng ta. Họ không cho chúng ta xem thông tin. Họ không cho chúng tôi nói chuyện với đúng người,” theo ông Marshall, người đã đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc điều tra của Ủy ban Y tế sau khi cựu Thượng nghị sĩ Richard Burr nghỉ hưu vào tháng Giêng.

Thượng nghị sĩ cũng phê bình nỗ lực của cái mà ông gọi là “mafia đạt được chức năng” nhằm thúc đẩy giả thuyết rằng những con chó gấu trúc được nuôi để lấy lông đã gây ra đại dịch, nói rằng chúng sẽ được vận chuyển khắp Trung Quốc – dẫn đến bùng phát ở các khu vực khác biệt về mặt địa lý, chứ không chỉ là tập trung ở Vũ Hán, nơi không có động vật hoặc người xử lý động vật chịu trách nhiệm về nguồn gốc của nó đã được chính phủ Trung Quốc đưa ra.

Ngoài các vấn đề về an toàn được báo cáo tại các phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, các tài liệu do The Intercept xuất bản vào cuối năm 2021 tiết lộ rằng  EcoHealth Alliance đã sử dụng các khoản tài trợ của Hoa Kỳ để tài trợ cho  các thí nghiệm của Viện Virus học Vũ Hán nhằm biến đổi ba loại virus corona ở dơi khác với COVID-19. Nghiên cứu cho thấy virus trở nên dễ lây nhiễm hơn nhiều ở những con chuột được “nhân bản hóa” khi các thụ thể kiểu người được thêm vào chúng. 

Ông Kadlec, người dẫn đầu cuộc điều tra, cũng từng là trợ lý thư ký về sự chuẩn bị và ứng phó tại Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh từ năm 2017-2021. Trước đây ông từng là phó giám đốc nhân viên của Ủy ban Tình báo Thượng viện.

Theo ông, thuyết “rò rỉ phòng thí nghiệm” dần được chấp nhận kể từ năm 2020, nhưng khi nó bị chế giễu là thuyết âm mưu.

Tạp chí Phố Wall vào tháng 2 tiết lộ rằng  Bộ Năng lượng, nơi điều hành Phòng thí nghiệm Quốc gia Hoa Kỳ, hiện tin rằng  đại dịch bắt đầu từ một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm của Trung Quốc.

Giám đốc FBI Christopher Wray  cùng tháng xác nhận  rằng FBI cũng tin rằng COVID-19 bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm.

Ông Wray nói, “Từ lâu FBI đã đánh giá rằng nguồn gốc của đại dịch rất có thể là một sự cố tiềm ẩn trong phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Ở đây chúng ta đang nói về khả năng rò rỉ từ một phòng thí nghiệm do Chính phủ Trung Quốc kiểm soát.” 

Dưới áp lực chính trị, vào tháng 5/2021, ông Biden đã ra lệnh cho cộng đồng tình báo Hoa Kỳ đánh giá nguồn gốc của COVID-19, sau khi trước đó nói rằng Hoa Kỳ sẽ để Tổ chức Y tế Thế giới tìm câu trả lời.

Vào tháng 8/2021, các cơ quan gián điệp của Hoa Kỳ đã đánh giá rằng  “có khả năng”  virus đến từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán hoặc từ nguồn gốc tự nhiên thông qua lây truyền từ động vật sang người.

Vào thời điểm đó, một tuyên bố bằng văn bản được cho là của ông Biden có nội dung, “Thế giới xứng đáng có câu trả lời, và tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi chúng tôi nhận được chúng.”

“Các quốc gia có trách nhiệm không trốn tránh những loại trách nhiệm này đối với phần còn lại của thế giới,” tuyên bố viết. “Đại dịch là không quan tâm các biên giới quốc tế và tất cả chúng ta phải hiểu rõ hơn về cách COVID-19 hình thành để ngăn chặn các đại dịch tiếp theo.”

Nhưng ông Biden —người đã vận động mạnh mẽ vào năm 2020 để thương tiếc những người chết vì đại dịch và chỉ trích cách quản lý khủng hoảng của Tổng thống lúc bấy giờ là Donald Trump— hầu như không đề cập đến câu hỏi nguồn gốc virus chết người này kể từ đó.

Nhật Tân