Cơ quan an ninh SBU và Bộ Quốc phòng của Ukraine thông báo phát hiện một kế hoạch gian lận mua đạn pháo, với khoản tiền biển thủ tương đương gần 40 triệu USD. Sự việc diễn ra trong bối cảnh chính quyền Kiev đang mong thúc đẩy tiến trình gia nhập EU.

Zelensky Biden
Biếm họa ông Zelensky lén móc ví ông Biden, ám chỉ nạn tham nhũng của Ukraine như đang trộm tiền viện trợ. (Ảnh lấy từ mạng xã hội, tranh của họa sỹ Gary Varvel)

Theo Reuters báo cáo, nạn tham nhũng là một trong những kế thừa từ chế độ Liên Xô cũ, mặc dù Ukraine đã tách ra và trở thành quốc gia độc lập từ hơn 30 năm trước. Nó cũng là chướng ngại trên con đường hội nhập EU. Nó cũng là một trong những lý do cản trở việc phương Tây cung cấp viện trợ cho Ukraine.

Tuy nhiên, Reuters bình luận rằng nạn tham nhũng hiện nay ở Ukraine đã trở nên nghiêm trọng hơn so với thời chế độ cũ, thậm chí còn nghiêm trọng hơn nữa sau khi Kiev đệ đơn mong muốn gia nhập EU. Mà trong các vụ tham nhũng ở Ukraine, thì tham nhũng ở quân đội, bao gồm cả lĩnh vực mua sắm, đã trở thành những vụ bê bối nổi bật.

Cơ quan đặc vụ SBU tuyên bố hôm Thứ Sáu khẳng định rằng theo điều tra của họ, đã phát hiện một kế hoạch tham nhũng liên quan tới các hợp đồng mua đạn pháo. Quốc hội và Bộ Quốc phòng đã đề cập tới vấn đề này từ tuần trước khi cách chức quan chức liên đới tới vụ việc.

Theo Reuters tường thuật, câu chuyện bắt đầu khi cơ quan mua sắm mới thành lập của Bộ Quốc phòng đã hủy bỏ hợp đồng mua đạn pháo với giá cao hơn giá thị trường, và tuyên bố rằng họ đã chuyển sang một thỏa thuận mới, mà trong đó đã loại bỏ các bên trung gian và giảm giá đáng kể.

Tuy nhiên, một quan chức cấp cao của Bộ được biết là đã gia hạn hợp đồng trước đó, và số tiền trị giá gần 1,5 tỷ hryvnia (40 triệu USD) đã được gửi vào tài khoản của các công ty trung gian.

Quan chức, nghi phạm chính trong vụ án, đã bị cách chức. Các thủ tục pháp lý đã được tiến hành chống lại ông ta và các nỗ lực đang được tiến hành để thu hồi số tiền.

Theo tường thuật của RFI đăng hôm Thứ Bảy, một tuyên bố vào tuần trước của Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết kế hoạch tham nhũng đã bị phát hiện và tính chất bất hợp pháp của hoạt động này đã được xác nhận trong các phiên điều trần. Việc khám xét được tiến hành bên trong Bộ và tại các địa điểm khác.

“Những người này đã mua đạn theo hợp đồng trong thời chiến và cố gắng mua nó với giá lợi nhuận 30%,” theo Cục trưởng Cục Báo chí và Thông tin của Bộ Quốc phòng Ukraine. “Điều này có thể cản trở việc cung cấp hợp đồng hiện tại vì họ đưa ra những hợp đồng đắt tiền hơn cho các nhà sản xuất. Loại đạn này là cùng một loại đạn nhưng có tỷ lệ sản xuất khác nhau và tỷ lệ sản xuất thấp hơn.”

Ông cục trưởng cho hay đây là một vụ án cực kỳ quan trọng, và nói rằng các cơ chế chống tham nhũng đã phát huy tác dụng lần này, và những người làm ra các giao dịch bất hợp pháp đã “nhanh chóng bị còng tay”.

Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine nói rằng những người liên quan phải đối mặt với án tù lên tới 15 năm. Hiện nay hợp đồng đã được thanh toán nhưng hàng vẫn chưa được giao. Các luật sư đang nghiên cứu cơ chế để tìm ra cách chấm dứt hợp đồng một cách hợp lý và thu lại số tiền.

Nhật Tân