Điện lực Hawaii bị nghi ngờ trong khi dân chúng Mỹ bức xúc trước thảm họa ở Hawaii

Gần một tuần trôi qua sau hỏa hoạn quét ngang Lahaina ở Hawaii với ít nhất 99 người thiệt mạng và hàng ngàn người phải sơ tán, giới chức Hoa Kỳ vẫn chưa tìm được nguyên nhân, trong khi dân chúng trở nên bức xúc. The New York Times (NYT) hôm 14/8 cho rằng Điện lực Hawaii đang rơi vào tầm ngắm, và cổ phiếu của nó đã bốc hơi 1/3 giá trị cùng ngày vì các cổ đông sợ rằng các đơn kiện và các khoản bồi thường cho nạn nhân sẽ là các khoản chi khổng lồ khiến hãng Điện lực phải điêu đứng.

Tờ New York Times cho rằng các dấu hiệu dẫn mối nghi ngờ nguyên nhân vụ cháy tới Điện lực Hawaii, cơ quan đã không cắt điện khi bão tới làm hư hỏng các thiết bị truyền dẫn điện.

“Chúng tôi đã chuẩn bị để đối mặt với những điều bi thảm hơn nữa,” Thống đốc Hawaii Josh Green nói với CBS hôm Thứ Hai về trận cháy rừng được coi là bi thảm nhất lịch sử hiện đại của Mỹ.

Hiện nay đã có ít nhất 99 người thiệt mạng, nhưng con số sẽ còn tăng nhiều. Theo ông Green, “Họ có thể sẽ tìm thấy 10 đến 20 người mỗi ngày, cho đến khi họ kết thúc. Và nó có thể sẽ mất 10 ngày. Thật sự là không thể đoán được.”

Các luật sư thay mặt cho cư dân vùng gặp nạn đã đệ đơn kiện Điện lực Hawaii, tố cáo rằng các thiết bị của hãng này không đạt tiêu chuẩn an toàn, và nhân viên của hãng lẽ ra phải cắt điện khi cuồng phong tràn vào nơi này, trước khi các cột điện bị đánh ngã.

Các chuyên gia về cháy rừng cũng cho rằng hệ thống thiết bị của Điện lực Hawaii còn nhiều thiếu sót và hành động của hãng cũng chưa đạt yêu cầu. Trên thực tế đã có không ít cháy rừng xảy ra ở Mỹ là do đường dây điện khởi phát vụ cháy.

“Chúng tôi cáo buộc rằng nhiều quy định bảo dưỡng thiết bị đã bị vi phạm,” theo James Frantz, giám đốc điều hành của Frantz Law Group, một trong số các công ty luật khởi kiện Điện lực Hawaii. “Phải có người gánh chịu trách nhiệm.”

Ông nói công ty luật của ông đang đại diện cho 5 hộ cư dân ở Lahaina đệ đơn kiện lên tòa án bang Hawaii vào Thứ Hai.

Cổ phiếu của Điện lực Hawaii đã bốc hơi 1/3 giá trị chỉ trong cùng ngày.

Điện lực Hawaii, được thành lập vào năm 1891, hoạt động trên Maui thông qua công ty con của nó, Điện lực Maui, và rất nhỏ so với các hãng điện lực khác của California, những hãng đã từng phải chi trả các khoản bồi thường khổng lồ cho các vụ cháy rừng.

Doanh thu năm ngoái của Điện lực Hawaii đạt tổng cộng 3,7 tỷ đô la, so với 21,7 tỷ đô la của Pacific Gas and Electric of California. Giống như hầu hết các tiện ích khác, Điện lực Hawaii hoạt động dưới sự giám sát của các ủy viên cộng đồng nhân dân, những người phê duyệt kế hoạch chi tiêu của hãng.

“Theo chính sách thông thường của chúng tôi, chúng tôi không bình luận về các vụ kiện tụng đang chờ xử lý,” theo Jim Kelly, phát ngôn viên của Điện lực Hawaii. “Trọng tâm trước mắt của chúng tôi là hỗ trợ các nỗ lực ứng phó khẩn cấp trên Maui và khôi phục nguồn điện cho khách hàng và cộng đồng của chúng tôi càng nhanh càng tốt. Ở giai đoạn đầu này, nguyên nhân của vụ cháy vẫn chưa được xác định và chúng tôi sẽ làm việc với tiểu bang và quận khi họ tiến hành xem xét.”

Ở Lahaina và các thị trấn khác ở Tây Maui vào tuần trước, các cột điện và đường dây bị đổ nằm rải rác trên đường cao tốc, trong một số trường hợp làm tắc đường. Không rõ có bao nhiêu thiết bị đã bị gió giật mạnh và bao nhiêu thiết bị bị hư hại do ngọn lửa.

• Dân Mỹ so sánh cảnh Hawaii gặp nạn và cảnh chơi bời ở Ukraine ; 
• Dân Mỹ bức xúc với tranh châm biếm [tranh]: Nạn nhân Hawaii: Cầu xin giúp đỡ! Gia đình tôi, nhà tôi, sự nghiệp tôi, cuộc đời tôi đều đi tong rồi cùng cộng đồng và văn hóa nơi tôi ở! — Biden: Đây là 700 đô la. Phần còn lại là để dành cho Ukraine.

pic.twitter.com/JQhfNTEMZP

— Natural_New_Jersey (@garden_patriot) August 15, 2023

Ngoài nguyên nhân cháy do điện, thì sét đánh cũng là một trong những nguyên nhân thường gặp cho nhiều vụ cháy rừng.

Các số liệu từ Whisker Labs —một công ty tư nhân giám sát lưới điện ở các thành phố trên khắp đất nước đang tìm kiếm các sự cố có thể gây ra hỏa hoạn tại nhà— dường như cho thấy những lỗi nghiêm trọng trên các đường dây điện gần nơi được cho là xảy ra vụ cháy bắt đầu vào sáng Thứ Ba tuần trước.

Số liệu họ thấy vào đêm ngày 7/8 và đến sáng sớm ngày 8/8, các đường dây điện bắt đầu đột ngột sụt áp, điều này có thể xảy ra khi cây cối chạm dây điện, đường dây chạm vào cột điện, hoặc thiết bị điện gặp trục trặc.

Công ty cho biết họ có gần 1.000 cảm biến ở Hawaii và khoảng 70 ở Maui. Tất cả các cảm biến trên đảo đều cảm nhận được sự cố này, nhưng mạnh nhất ở gần Lahaina.

Cú sốc sụt áp kéo dài tròn 8 giây đồng hồ, và 8 giây đó được hiểu là “khoảng thời gian vô tận trong thời gian của lưới điện,” theo Bob Marshall, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Whisker Labs. Tuy nhiên đây cũng chưa đủ để coi là bằng chứng trực tiếp cho nguyên nhân vụ cháy.

Một phương diện khác, theo quy định được đệ trình năm ngoái của hãng Điện lực Hawaii, đã có các biện pháp cần thực hiện để bảo đảm an toàn cho mạng lưới. Trong đó có việc triển khai những cột điện chắc chắn hơn, dọn dẹp bớt các cây cối và thực vật khác, v.v.

Tuy nhiên các biện pháp này vẫn chưa được triển khai xong. Một phần là chi phí. Những chi phí này cuối cùng sẽ chia ra và tính vào hóa đơn tiền điện của các cư dân Hawaii, nơi vốn đã có hóa đơn điện cao nhất Hoa Kỳ.

Xem thêm

Cập nhật vụ cháy rừng Hawaii: 93 người chết và thiệt hại ước tính 6 tỷ đô la

Ngày 13/8, Thống đốc tiểu bang Hawaii gọi một phần của đảo Maui bị tàn phá bởi vụ cháy rừng là “vùng chiến sự” bởi vì số người chết đã lên tới 93 người.